Kitap fiyatları yeniden gündem oldu

Doların yükselmesinden en çok etkilenen sektörlerden birisi de yayıncılık sektörü. Yayıncılar da okurlar da yükselen maliyetlerden ve fiyat artışlarından şikayetçi. Öte yandan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın getirdiği KDV istisnasının ise raflara pek yansımadığı görülüyor.

PEKİ FİYAT ARTIŞLARININ SEBEBİ NE?

Artış sebeplerinin en başında kâğıt fiyatları ve dağıtımcı payları geliyor. Özellikle butik yayınevi olarak tarif edilen ve daha az sayıda baskı yapan yayınevlerinin baskı maliyetleri daha yüksek oluyor. Mizanpaj, dizgi maliyetleri ve yazara ya da çevirmene ödenen telif.

Fiyatların gündem olmasının ardından kendisini butik yayınevi olarak tanıtan Vadi Yayınları bir kitabın baskı sürecini sosyal medya hesabından açıkladı:

“400 sayfalık Yabancı telifli bir kitabımızı yayınlamak istiyoruz diyelim. Kitabın etiket fiyatı 50 lira olsun. Yabancı telifi etiket fiyatı üzerinden %7-10. Çevirmen telifi eski bir çeviri ise %5-7 (%10 vermek zorunda olduğumuz olabiliyor, maksat kitap yeniden okurla buluşsun), yeni ise %7-10 Toplam minimum %12, maksimum %20 telife gidebiliyor. Hadi bunu ortalama %15 diyelim.

Telif %15 hesapladık = 7,5 lira Kağıt KDV (%8-18) dahil 4300 TL diyelim yani kitap başı 4,3 lira

Matbaa 4700 civarı = Kitap başı 4,7 lira Mizanpaj : 1200 lira = Kitap başı 1,2 lira

Editör, tashih, son okuma eğer dışarıdan hizmet alıyorsanız Toplam 2000 diyelim (çok daha fazla olabiliyor) İşin içine ofis, faturalar, muhasebe, finans ve depo maliyetini koymuyoruz bile. Toplam = 19,7 lira.

Şu yanlışa düşmemek gerekiyor. 50 lira etiket fiyatı olan kitaptan yayıncı 50-19,7 = 31,3 lira kazanmıyor. Yayıncı bu kitabı %45-50 iskonto ile dağıtımcıya veriyor.

Yayıncı 50 liralık kitabı aslında 25-27,5 liraya dağıtımcıya veriyor. Bazı dağıtımcılar sağ olsunlar direk alım yapıyor, bazılarına ise kargo ile göndermeniz gerekiyor ve tabi kargo ücreti yayıncıya kalıyor.”

ORTADA KOLEKTİF EMEK VAR

Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk sosyal medyada #kitapfiyatları etiketiyle başlatılan kampanyayla ilgili “Okura gelene kadar yazarıyla, çevirmeniyle, yayıncısıyla, editörüyle, düzeltmeniyle, illüstratörüyle, dizgicisiyle, tasarımcısıyla, matbaacısıyla, dağıtımcısıyla ve kitabevleriyle arkasında büyük bir emek olan kitaplarla ilgili bu kadar ucuz kampanyaların en başta bu kolektif emeğe büyük bir saygısızlık olduğunu düşünüyorum.” değerlendirmesini yaptı.

KİTAPÇILAR SABİT FİYAT TALEP EDİYOR

Salgın döneminde kitapların yüzde 75’i dijital platformlar üzerinden satılıyor. Kitap satış sitelerinin yüksek indirimli kampanyalarının yıkıcı etki yarattığını söyleyen Türkiye Yayıncılar Birliği, yayınlarda sabit fiyat yasasının gelmesini talep ediyor.

SABİT FİYAT UYGULAMASI NEDİR?

Sabit fiyat uygulamasında kitaplar dijital platformlarda da kitabevlerinde de aynı fiyattan satılıyor. Böylelikle kitabevlerinin haksız rekabetten ve yıkıcı indirimden korunması amaçlanıyor.

Uygulamada Bir kitabın perakende satış fiyatı, kitabın yayıncısı veya ithalatçısı tarafından belirlenirken kitabın yayıncısı veya ithalatçısı, perakende satış fiyatını tüm satış kanallarına bildirmekle yükümlü oluyor.

Söz konusu kitap, sabit fiyat uygulaması süresince, perakende satışı yapılan her yerde aynı fiyattan satılıyor ve bu süre zarfında fiyatlarda değişiklik yapılamıyor.

Sabit fiyat uygulaması ülkelere göre değişkenlik gösterebiliyor.

Öte yandan salgın dönemiyle beraber internet kullanımındaki artış, dijital mecralar kâğıdın yerini alacak mı sorusunu gündeme getiriyor.