Koalisyon çöküyor: Almanya'da neler oluyor?
Almanya'da koalisyon hükümetinin çöküşünün ardından neler yaşanacağı ve sürecin nasıl başladığı merak ediliyordu. Peki Almanya'da koalisyon hükümeti neden ve nasıl dağıldı? Almanya'da neler oluyor?
Çisem Arslan
Editor
Almanya'da Sosyal Demokrat Partili (SPD) Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un, Hür Demokrat Partili (FDP) Maliye Bakanı Christian Lindner'i görevden almasıyla birlikte tetiklenen siyasi kriz sonucunda, üç partiden oluşan koalisyon hükümeti çöktü.
Başbakan Scholz, dünkü açıklamasında 15 Ocak'ta Federal Meclis'ten güvenoyu isteyeceğini duyurdu. Güvenoyunu kaybetmesi halinde ise seçimlerin gelecek yılın Mart ayı sonuna kadar, yani Eylül 2025'te yapılması planlanan seçimlerden altı ay önce yapılabileceğini açıkladı.
Peki SPD, FDP ve Yeşiller'den oluşan ve 'trafik ışıkları' adı verilen Alman koalisyonunun çöküşü nasıl gerçekleşti?
ÇÖKÜŞE GİDEN SÜREÇ NASIL BAŞLADI?
SPD, FDP ve Yeşiller koalisyonunda, Rusya-Ukrayna savaşının enerji alanında ve mali dengelerde yarattığı olumsuz etki nedeniyle bir süredir gerginlik yaşanıyordu. Koalisyon hükümeti, 2025 bütçesinin yanı sıra emeklilik ve büyüme paketlerinde de anlaşmazlığa düştü.
Bu çatışmalar, Başbakan Scholz'un çarşamba gecesi Maliye Bakanı Lindner'in görevine "Rusya'nın Ukrayna işgalinin etkilerini gerekçe göstererek daha fazla borç alıp harcamaları artırma teklifine" karşı çıkmasının ardından son verildiğini duyurmasıyla koalisyonun çöküşünü tetikledi. Vergi ve harcama kesintisi öneren Maliye Bakanı ve FDP Genel Başkanı Lindner, görevden alınma kararına tepki göstererek yönetimdeki iki bakanlarını da çektiklerini ve koalisyondan fiilen ayrıldıklarını açıkladı. Böylelikle Lindner'in yanı sıra FDP'li Adalet Bakanı Marco Buschmann'la Eğitim ve Araştırma Bakanı Bettina Stark-Watzinger istifa etti.
SCHOLZ'UN DANIŞMANI MALİYE BAKANI OLARAK ATANDI
Maliye Bakanı'nın görevden alınmasının ardından Scholz'un danışmanı Jörg Kuckis Maliye Bakanı, Ulaştırma Bakanı Volker Wissing de Adalet Bakanı olarak atandı. Halihazırda Tarım Bakanı olan Yeşillerden Cem Özdemir'in, buna ek olarak Eğitim ve Araştırma Bakanlığı görevini de yürüteceği bildirildi.
KRİZDEN SCHOLZ'U SORUMLU TUTTU
Görevden alınan Lindner, koalisyonda yaşanan krizden Başbakan Scholz'u sorumlu tuttu ve yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Başbakan, Anayasa'daki borç frenini askıya almamı talep etti. Fakat görev yeminimin ihlali anlamına geleceğinden bunu kabul edemezdim. Olaf Scholz, uzun süredir ülkemizin yeni bir ekonomik canlanmaya ihtiyacı olduğunu fark edemedi. Uzun süredir vatandaşların ekonomik endişelerini küçümsedi. Şansölye'nin önerileri yetersiz, iddiasız ve ülkemizin temel büyüme konusundaki zayıflığını aşmaya katkıda bulunmuyor. Bu şekilde refahımızı, sosyal güvenliğimizi ve ekolojik sorumluluğumuzu sürdüremeyiz."
ALMANYA'DA ŞİMDİ NE OLACAK?
Scholz'un talep ettiği güvenoyu oturumu sonucunda erken seçimin önünün açılıp açılmayacağı belli olacak. Olası seçimin, Anayasa'da öngörüldüğü gibi en geç mart sonu ya da nisan başına kadar gerçekleştirilmesi bekleniyor.
Ancak Scholz üzerinde baskı kuran muhalefet partisi Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) lideri Friedrich Merz, sürenin çok uzun olduğunu belirterek gelecek yılın başları yerine “en geç” önümüzdeki hafta başında bir güven oylaması yapılmasını talep etti.
