Kontrol ve denetimsizliğe kapı açar! Turist rehberlerinden ‘milli güvenlik’ kaygısı

Tarihten gastronomiye, sağlıktan doğaya dört mevsim turizmin cenneti olan ülkemizde turist rehberleri meslek kanunlarında yapılması öngörülen değişikliklere karşı ayaklandı. “Bu bir milli güvenlik sorunudur.” dediler, “Nasıl oluyor bu iş?” dedik.

38 yabancı dilde hizmet veren yaklaşık 14 bin turist rehberi adına Aydınlık’a konuşan uzmanlar, mesleklerinin güvencesi olarak addettikleri kanunlarında değiştirilmek istenen endişe veren maddeleri anlattı. Turist Rehberleri Vakfı Başkanı Çimen Filiz Paşa ve İstanbul Turist Rehberleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şakir Karadibek, yapılan yanlıştan geç olmadan geri dönülmesini istedi, olası tehditlere dikkat çekti.

İTİRAZ EDİLEN MADDELER

TBMM Komisyonu’nda kabul edilen teklif maddeleri arasında rehberlerin tur araçlarından indirilerek sadece ören yeri ve müzelere yapılan turlarda çalıştırılması; Türkçe rehberlik; arkeoloji ve sanat tarihi mezunlarının istihdamı ile Çince düzenlemesi turist rehberlerinin karşı çıktığı maddeler arasında yer alıyor.

HAVAALANINDAN HAVAALANINA REHBERLİK

Temel taleplerinin neredeyse tüm dünyada olduğu gibi rehberlerin, turistlere havaalanından gelip havaalanına dönene kadar yanlarında olmak olduğunu vurgulayan Turist Rehberleri Vakfı Başkanı Çimen Filiz Paşa, şöyle devam etti:

“Çünkü turizm maalesef casusluğun, kara para aklamanın yoğun olduğu bir sektör. Bu işin Türkiye’nin nitelikli entelektüel turist rehberleri tarafından yürütülmesi gerekiyor. Ülkemizdeki rehberler çok donanımlı ve kendilerini sürekli geliştirdikleri bir eğitim hali içindeler. Zengin bir entelektüel birikime sahipler. Bu nedenle en sağdan en soluna kadar hepimiz vatan birliğinde beraberiz. Bu tarihi birikimle radarlarımız çok hassas.

‘DENETİMSİZLİĞİN ÖNÜ AÇILACAK’

“Özellikle yabancı turistlerden çok fazla soruyla karşılaşıyoruz. Terörle nasıl mücadele ettiğimizi, milli kurtuluş savaşımızı anlatıyoruz onlara ancak bizi şu an sadece müze ve ören yerlerine hapsetmek istiyorlar. Peki bu nasıl olacak? Tüm müzeler, ören yerleri aynı yerde mi? Rehberler müzeler önünde mi bekleyecek? İşte kaçak rehberlik ve denetimsizliğin önü böyle açılacak.

‘HER TURİSTİ TÜRKİYE SEVDALISI YAPMAYA ÇALIŞIYORUZ’

“Rehberlik sadece müzede tarih anlatmak değil. Turistlere nerede yemek yedireceğiniz, nerede tuvalet molası vereceğiniz, birisi hastalandığında nereye götüreceğiniz… Bunların her biri bir rehberlik hizmeti. Buraya gelen her turistin Türkiye sevdalısı olması için çalışıyoruz biz. Mevlana'yı, Yunus Emre'yi, Hacı Bektaş Veli'yi İslam'ın terör değil barış dini olduğunu, Ermeni soykırımı yapmadığımızı Vatanı savunduğumuzu nerede anlatacağız otobüste olmazsak!”

MALİYETTEN DÜŞMEK İÇİN TÜRKÇE REHBERLİK

Türkçe rehberlik düzenlemesine ilişkin değerlendirmede bulunan Paşa, “Biz zaten Türkçe biliyoruz ve bu dilde hizmet verebiliyoruz. Amaç kalitesiz, kaçak acentelerin talebi doğrultusunda Türkçe Rehberlik adı altında daha düşük ücretlerle piyasaya sokmak.” dedi. Paşa, Çince düzenlemesine ilişkin de “plansızlık” yorumu yaparak “Turist rehberi olmayan, yalnızca Çince bilen, formasyonu olmayan insanlara turist mi emanet edilecek? Üstelik Türkiye’de 400 Çince rehber var zaten ve işsizler.” diye konuştu.

DENETİM GİDECEK MİSYONERLER TUR ATACAK

İstanbul Turist Rehberleri Odası Denetimden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şakir Karadibek de turist rehberlerini tur otobüslerinden indirmenin tehlikelerine dikkat çekti. Karadibek, şöyle anlattı:

“Yurt dışından gelen bir Yunan otobüsü elini kolunu sallayarak gezip Türkiye hakkında yanlış bilgiler verebilir. Özellikle Avrupa’dan gelen PKK sempatizanları, sözde Ermeni soykırımı savunucuları, gelebilecek misyoner gruplar burada ellerini kollarını sallayarak tur yapacaklar ki bunlar geliyor zaten ancak rehberler olarak denetim mekanizmamızla bunları yakalayıp müdahale edebiliyoruz. Kültür Bakanlığının da içinde olduğu il kültür müdürlüklerinin denetmenleri, kolluk kuvvetleri, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) ve Turist Rehberleri Birliği (Tureb) olmak üzere dört koldan denetim var.

‘BİZ TÜRKLERİN NASIL YAŞADIĞINI ANLATIYORUZ’

“Öte yandan bizi otobüslerden indirmek istiyorlar ancak, biz şunu yapıyoruz: Yolda pamuk toplayan kadınları; camilerden gelen ezan sesini, ağaçları, kuşları, Hİtitlerden başlayarak 2024’e kadar Türk kültür tarihini anlatıyoruz. Türkler nasıl yaşıyor, bunları aktarıyoruz.”

KALİTEDEN GÖTÜRÜR

Değişikliklerin turist rehberlerinin istihdamına etkisini değerlendiren Karadibek “Turist rehberliği bölümleri 86 programda 4 bin 366 kontenjana sahip. Şimdi Türkçe rehberlik diye bir şey çıkarıyorlar, daha ucuz rehber maliyeti olsun diye. Bu da elbette kaliteden götürecek. Arkeoloji ve sanat tarihi mezunlarına da 100 saat eğitim vererek rehber yapmayı düşünüyorlar. Halbuki işsiz gezen rehberlerimiz var. Biri 4 sene eğitim görüyor diğeri 100 saat. Böyle bir şey olabilir mi?” ifadelerini kullandı.

KAÇAK ACENTE CENNETİ OLACAK

Karadibek, son değerlendirmesini şöyle yaptı: “Buralar bu yöntemlerle kaçak tur acentelerinin cenneti olacak. Örneğin doğa turları bitecek. Bakın bizim endemik türlerimizi gelip çalmaya çalışıyorlar, rehber varsa engelliyor, biz insanları taşa dahi ellettirmiyoruz. Bunlar şimdi gelecek ellerini kollarını sallayarak gezecekler. Bu bir milli güvenlik sorunu.”