Enflasyon düşmeden kiraya çözüm yok
Kira zamlarını konuştuğumuz Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, sosyal konutlara ulaşmanın imkânsız olduğunu belirtti. Deniz, “Tek çözüm enflasyonun düşürülmesi.” dedi
Konut kiralarına uygulanan yüzde 25 zam sınırının kalkmasıyla birlikte konut kira zamlarında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) dönemine geçildi. Kiracılar yüzde 65,07 artışla karşı karşıya kaldı. Son durumda, ev sahipleri yeni kira sözleşmelerinde artık son 12 aylık TÜFE ortalamasına göre zam belirleyebilecek. Bu da 10 bin lira olan bir kira bedelinin 16 bin 251 liraya yükselmesi anlamına geliyor. Konuyu Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz'e sorduk. Deniz, "Şimdi mağdur olma sırası kiracıya geldi." dedi.
'POPÜLİST POLİTİKAYDI'
İki yıl önce çıkartılan yüzde 25 sınırlandırmasının çok yanlış bir düzenleme olduğunu vurgulayan Deniz, şöyle konuştu:
"Toplumun bütün dengesini bozdu kira meselesi. İki yıl önce yüzde 25 ile başlayan süreç toplumdaki hem sosyal ilişkilere zarar verdi hem de insanların mülkiyet hakkı veya diğer konularda mağdur olmasına sebebiyet verdi. Adliyelere davalar yığıldı. Sonuç itibariyle bu uygulamadan şimdi vazgeçiliyor. Bu popülist bir politikaydı.
YÜZDE 65,07 CİDDİ BİR ORAN
"Üçüncü sayfa haberleri artacak diye uyarmıştık. Hükümet o zaman dinlemedi bizi. Yüksek zam dönemleri kiracılar için söz konusu olacak. İki yıldır mağdur olan mal sahipleri, ev sahipleri bakımından telafi edecek duruma yol açmayacak ama bu seferde kiracıların mağdur olma dönemi başlamış gibi. Yüzde 65,07 ciddi bir oran.
'SOSYAL KONUTA DAHİ ULAŞMAK MÜMKÜN DEĞİL'
"Bu durum sürdürülebilir değil. Sosyal konut arzının arttırılmasına ilişkin her seferinde söylemde bulunuyor iktidar ama bugün bir sosyal konutu yapmaya kalksanız en erken 11 ay sonra hak sahibine teslim edebiliyorsunuz. Türkiye’de yüksek enflasyon nedeniyle halkın artık sosyal konut ve onu ödeme koşullarında bile konut sahibi olman olasılığı neredeyse yok durumuna geldi.
"Yüksek enflasyonun olduğu ülkelerde bu tip sosyal ilişkileri, sosyal barışı tehdit edecek durumlar söz konusu olabiliyor. Toplum bu dönemleri yine de çok sağduyulu atlattı. Çok daha büyük trajik gelişmeler olabilirdi. Ümit ederim ki enflasyon düşürülür. Problemin ana sebebi ortadan kaldırılır. Tekrar eski huzurlu günlerimize döneriz."
Deniz, "Temmuz ayından itibaren kira sözleşmesi yenilenecek olan kiracılara ilan edilen endekse göre artış yapılması yasal mecburiyettir. Yapılmadığı takdirde bu bir tahliye sebebine dönüşebilir." notunu da ekledi.
'ZATEN ÖDEYEMİYORDUK NE YENİ ZAM ÇIKTI!'
HÜSEYİN GÜLER / HATAY
Hatay’da kiraların yüzde yüzde 65,07 olarak belirlenen TÜFE'ye göre artırılmasını vatandaşlara sorduk. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Mayıs ayında TRT'ye verdiği röportajda kira zamlarıyla ilgili olarak "Devam etmesi için bir sebep görmüyorum" ifadelerini kullanmıştı ancak vatandaş deprem bölgesinde yaşadığını, zaten ev bulmakta zorluk çektiğini dile getirdi. Öte yandan özellikle depremde evleri yıkılanlara 5 bin kira yardımı yapılıyordu. Bu yardımlar Haziran 2024 tarihinden itibaren kaldırıldı. Kiradaki vatandaşlar ve depremde evleri yıkılanların evleri hala yapılmadı, konteyner kentlerde kalmayanlar da evlerde kiracı olarak bulunuyorlar.
Hatay'da vatandaşlar adeta “Devlet bizi çadır versin bari çadırlarda kalalım” diyor. Hükümetin bu tutumunu ise “Vicdansızlık, gelsin bizlerin nasıl yaşadığını görsünler öyle karar versinler.” diyerek eleştirdiler.
'AYIPTIR'
- Bünyamin Yıldız (Kiracı ve evi yıkılmış):
"Ben 12 bin lira maaş alıyorum ve 15 bin kira ödeyeceğim! Bu mantığı fizik, matematik, kimya gibi kurallara koy hiçbirine uymaz. Büyükler bizi dikkate alsınlar ve bize kulak versinler, bu kira işine doğru, düzgün bir çözüm üretsinler. Yoksa önümüzdeki dönemde kiracı, kira sahibi arasında kavgalar çıkabilir, mahkemeler derken bir sürü insan bundan zarar görebilir. Ben deprem mağduruyum ve kiraya ev bulamıyorum, 15 bin liradan aşağı kiraya ev bulamıyorum. Yüzde 65 kira artırımı ayıp ve bizim altından kalkamayacağımız bir kira ücretidir."
DESTEĞİ DE KESTİLER EV DE YOK
- İbrahim Bedir (Kiracı ve Vatan Partisi İskenderun İlçe Başkanı):
"Daha önceki kirada oturduğum yer yıkıldığından ötürü taşınmak zorunda kaldım. Biz kirada oturduğumuz ev yıkıldığı için 5 bin ev kirası yardımı alıyorduk, bize biraz destek oluyordu. Devlet şimdi bu 5 bin lira yardımı kesti ve kiraların durumu da belli. Depremde insanlar evlerini yitirdi. Şimdi zaten ev bulmakta zorlanıyoruz, bir de kiraların birden yıllık yüzde 65’lere çıkması bizim gibi kiralarını vermekte zorlanan insanları daha zorda bırakacak. Bu yasal girişim bana göre durdurulmalı ve kiracıların durumunu hükümet yeniden değerlendirmeli. Bu milyonlarca depremzede için daha da zor bir süreci kapsayacak. Zaten daha TOKİ’ler yapılmamış, evler teslim edilmemiş, ne zaman biteceği belirsizlik var."
'SINIRI AŞTILAR'
- Zeki Çelik (Esnaf):
"Bu kez sınırı biraz aştılar. Zaten deprem bölgesindeyiz, ev bulmakta zorlanırken bir de yüksek orandaki yasal düzenleme bizim için büyük zorluk getirecek. Bunu hükümet yeniden gözden geçirmeli ve kiracıların ödeyebileceği bir seviyede zam düşünülmelidir."
'NEFES ALAMAZKEN…'
- Hasan Ergün (Esnaf):
"Bende deprem mağduruyum, zaten kiraları ödemekte büyük zorluk çekiyoruz. İşlerimiz iyi değil, nefes alamazken bir de yüzde 25’den yüzde 65’e zamların çıkarılması bizim artık ev bulamaz duruma düşürülmesine neden olacak. Böyle büyük zamlar çare değil, bizim için eziyettir. Yetkililerden beklentimiz bu işe bir çare bulmasını beklerken, çare olarak ev kiralarının bu kadar artması biz kiracıları üzmüştür. Bu yasa yeniden düşünülmesini istiyoruz."
YARDIM BEKLERKEN YENİ YÜK VİCDANSIZLIĞI
- Ahmet Ateş (Emekli):
"Hükümetin yaptığı doğru mu? Allah aşkına siz söyleyin! Deprem bölgesindeyiz, yardım beklerken, üstümüze yeni yüklerin yüklenmesi vicdansızlıktır. Her gün zam, zam usandık. Bu kadar zam olur mu? Maaşlarımıza altı ayda bir zam o da yüzde 20. Diğer her şeye yüzde, yüz yöneticiler bunları yaparken biraz düşünmüyorlar mı? Yani söyleyecek söz bulamıyorum, ayıptır, günahtır vatandaşa bu kadar yüklenmeyin!"
