Kortizol (stres hormonu) nedir? Ne işe yarar? Kortizol yüksekliği hangi hastalıklara neden olur?
Stres hormonu olarak bilinen kortizol, vücut bir tehdit altındayken koruyucu olurken, aşırı salındığında zarar verebiliyor. Ancak ani bir iltihaplanma durumunda hastalıklara karşı koruyan kortizol, deprem gibi ani travmalarda bağışıklık sistemini zayıflatıyor ve olumsuzluklara yol açılabiliyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özgün İyigün, kortizol hormonu hakkında açıklamalarda bulundu.
Dr. Özgün İyigün, kortizolün deprem gibi ani şoklarda stres hormonu seviyesini artırabileceğini dile getirdi. İyigün, kortizolün normalde kan basıncını koruduğunu belirterek, “Enfeksiyon gelişimini önler, antikor üretimini artırarak vücudun bağışıklık sistemini kuvvetlendirir, kan şekeri seviyesini düzenler, uyku düzenini sağlar, su-tuz dengesini kontrol eder, yara iyileşmesine yardım eder ve iltihap oluşumunu önler. Fakat kişilerde ani şok yapabilecek deprem gibi durumlarda kortizol yüksek salınabilir. Bu durum yani kortizolün uzun süre yüksek seviyede bağışıklık sistemini zayıflatır ve çeşitli hastalıkları tetikleyebilir. Ani bir iltihaplanma durumunda kortizol yani stres hormonu salınımı ani tehlikelere karşı korur ancak deprem ve buna benzer durumlarda stres hormonu salınımı uzun sürerse bağışıklık sistemi zayıflar; vücut hastalıklara karşı savunmasız hale gelir” dedi.
“DEPREM KORKUSU KORTİZOLU YÜKSELTEBİLİR”
Özgün İyigün, “Son dönemde yaşanan depreme bağlı olarak da bununla ilgili konuşmalara, haberlere ve görüntülere maruz kalınmaması gerekir” diyerek, “Korku ve endişe stres hormonu salınımını artabilir. Bu nedenle deprem hakkında konuşulmalı ve deprem ile ilgili içeriği denetlenemeyen haberlere ve görüntülere maruz kalmaya engel olunmalıdır” ifadesini kullandı.
“KALP DAMAR HASTALIĞI RİSKİ ARTABİLİR”
Kortizolün yüksek ve uzun süreli salınımı vücuttaki atar damarları daraltıp, kalp hızını arttıracağını ve hipertansiyona neden olabileceğini anlatan İyigün, şunları kaydetti:
“Bu da kalp-damar ile beyin-damar hastalıkları riskini artırabilir. Kortizolün etkisi ile kılcal damarlarda kan basıncı yükselmesi nedeniyle kalp krizi riski artar. Kortizol vücutta sodyum tutarak, atar damarlarda kasılmaya ve daralmaya sebep olarak kan basıncını arttırır ki, bu da hipertansiyon hastalığına sebep olur. Ayrıca deprem gibi şok edici durumların oluşturduğu stres sonrası damarlardaki daralmaya bağlı migren ve gerilim tipi baş ağrılarının arttığı da görülmektedir.”
“TANSİYON YÜKSEKLİĞİ VE KİLO ARTIŞI VARSA DİKKAT”
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özgün İyigün, kortizol hormonunun kendisini bazı belirtilerle gösterdiğini söyleyerek, bunları şöyle sıraladı:
-Kilo artışı
-Şeker hastalığı gelişimi
-Tansiyon yüksekliği
-Kolesterol yüksekliği
-Enfeksiyonlara eğilim
-Kemiklerde zayıflama ve kırık oluşumu
-Kanda pıhtılaşma eğilimi
-Beyin-damar hastalıkları
-Depresyon
-Duygu durum bozukluğu
-Konsantrasyon bozukluğu
-Kadınlarda regl düzensizliği
“MİDE VE BAĞIRSAK SORUNLARINA DA NEDEN OLUYOR”
İyigün, kortizol hormonunun mide asit salgısını artırarak aynı zamanda mide ve bağırsak sorunlarına sebep olduğu da anlattı. Aşırı gerginlik sonucu mide ülseri reflü hazımsızlık görülebileceğini kaydeden İyigün, “Kabızlık ishal bağırsak düzensizliği şişkinlik ve gaz şikayetleri de izlenmektedir” diye konuştu.
“AŞIRI ÇAY VE KAHVEDEN UZAK DURMAK GEREKİYOR”
Kortizol hormonunun yüksek seviyelerden yaşam tarzı değişiklikleri ile düşürüldüğünü ifade eden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. İyigün, “Kişilerin aşırı çay ve kahve tüketiminden uzak durması, fiziksel egzersizlere önem vermesi, liften zengin gıdalarla beslenmesi, uyku düzenine dikkat etmesi, sağlıklı beslenmeye çalışması, C vitamini ile magnezyum takviyesi alması yardımcı olabilmektedir” dedi.
