Kovid-19 geçirenlerde hastalığın bıraktığı etkilerin 'izi sürülüyor'

KOÜ Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Emel Azak, hastalığın takibini poliklinik kurulmadan önce de yaptıklarını söyledi.

Kovid-19'un seyrinin poliklinik kurulmasını gerektirdiğini, hastaların şikayetlerinin bu rahatsızlığı geçirmekle bitmediğini anlatan Azak, hastalarda ortaya çıkan farklı bulguları birleştirme gereği duyduklarını kaydetti.

Azak, virüs değiştikçe hastalığın seyrinde de değişiklikler olduğunu dile getirerek, "Tedavide ve hasta yaşantısına döndüğünde neler yapılabilir konusunu aydınlatmak için önemli verilere ulaşıyoruz. Polikliniğimize düzenli takibe gelen 650 hastamız var. Bu sayının daha yükseğe çıkmasını amaçlıyoruz. Ciddi şikayeti olmayanların da başvurmasını sağlayıp aradaki farklılıkları da ortaya koymak istiyoruz. Buraya biraz da şikayetleri devam edenler geliyor. Kovid-19 geçirdikten sonra şikayeti olan hasta popülasyon oranımız yüksek. Hastalığı geçirip iyileşenlerin, literatür verilerine baktığımızda yüzde 85'i hafif seyirli, yüzde 15'i ciddi seyirli. Buraya gelen hastaların yüzde 100'e yakınında bir semptom, yüzde 75'inden fazlasında da en az 2 semptom devam ediyor." diye konuştu.

'KOVİD-19'U GEÇİRDİK 'BİTTİ' DEĞİL'

Hastalıkta farklı semptomların ortaya çıktığına işaret eden Azak, bunların tedavisine yönelik çözüm yolları aradıklarını kaydetti.

Azak, hastalarda ilk 3 aya kadar Kovid-19'u geçirdikleri semptomların yüzde 50'ye yakınının sürdüğünü anlatarak, şu bilgileri verdi:

"Halsizlik ve öksürük şikayetleri uzun süre devam edebiliyor. Bizim daha önce görmeyip buradaki hastalarla farkındalığımızın arttığı uykusuzluk ciddi bir problem. İlk 12 haftaya kadar bir ölüm korkusu ön plana çıkabiliyor ama kişilerce bu bastırılıyor. Sorguladığımızda psikolojik problemlerinin de fazla olduğunu görüyorsunuz. Bir dönem koku ön plandaydı ama son dönemde uzun süren koku kayıplarıyla karşılaşmamaya başladık. Son verilere baktığımızda, beyin sisi dediğimiz olayla çok daha fazla karşılaşmaya başladık. 650 hastamızın yaklaşık yüzde 70'inde beyin sisi ilk 12. haftaya kadar devam ediyor. Yüzde 35-40'ında 6. aya kadar devam eden hastalarımız var. Yüzde 10-20 gibi bir oranda da 1 yıla kadar sürüyor. 1 yıl uzun süre, 1 yılda bile bu kadar hastada bunun devam ediyor olması, ileride nörolojik hastalıkla karşılaşıp karşılaşmayacağımız açısından bizi endişelendiriyor. Kovid-19'u geçirdik 'bitti' değil maalesef. İlk 12. haftaya kadar uykusuzluk, hastaların yüzde 80'inde var. Ancak psikolojik destek aldıklarında bu oran yüzde 30'lara kadar düşüyor."

Hastaların eski yaşamlarına dönmesine destek olmayı amaçladıklarını belirten Azak, sorunları ortaya koyarak çözüm yolları oluşturmayı hedeflediklerini söyledi.

Azak, birçok birimin burada görev yaptığını ifade ederek, insanlara faydalı olmak için çalışmalarını sürdürdüklerini sözlerine ekledi.