Kovid-19’un nasıl akut böbrek yetmezliği yaptığı bulundu
Mayo Clinic araştırmacıları, Kovid-19 ile ilişkili akut böbrek yetmezliğinin sepsis kaynaklı böbrek yetmezliğine benzediğini buldu. Ayrıca, böbreklerde hasara neden olan şeyin, virüsün değil, onun tetiklediği bağışıklık sistemi tepkisi olduğu bulundu.
İndependent Türkçe'den Esra Öz'ün haberine göre, şiddetli Kovid-19 hastalığının, sistemik bir enfeksiyon yanıtının yanı sıra kalp ve akciğerlerdeki iltihaplanma ile ilişkili olduğu biliniyor. Böbreklerdeki bağışıklık tepkisi hakkında çok az araştırma mevcut ve Kovid-19 hastalarının böbrek patolojisi üzerine moleküler çalışmalar sınırlı.
Daha önce çalışırken, kısa zaman içinde böbreklerin fonksiyonlarının kaybı sonucu akut böbrek yetmezliği oluşabilir. Birçok farklı hastalık ve travma gibi olaylardan sonra görülebilir. Zamanında ve yeterli şekilde tedavi edildiği sürece böbrek fonksiyonlarının bir kısmı veya tamamı geri döndürülebilir. O yüzden böyle hastaların çoğunluğunda nakile gerek duyulmaz.
Mayo Clinic Proceedings'de yayınlanan bulgular, aynı zamanda, mitokondriyal disfonksiyonun (hücresel enerji üretiminde bir fonksiyon kaybı) Kovid-19 ile ilgili böbrek hasarında yaygın olarak bulunduğunu düşündürüyor.
Bu çalışmaya katılan 17 hastanın yaş ortalaması 78 ve 15'i erkeklerden oluşuyor. Çoğu hasta ölümünden beş gün önce hastaneye kaldırılıyor. Bu hastaların yüzde 53'ünün hipertansiyon gibi birden çok kronik rahatsızlığı olduğu belirtiliyor. Diğer hastalıklar arasında da diyabet ve kalp damar hastalığı olduğu kaydediliyor.
'BÖBREKLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİ GEN VE PROTEİN SEVİYESİNDE İNCELEYEBİLDİK
Mayo Clinic Organ Nakli Departmanı’ndan Organ Nakli Cerrahı ve İmmünolog olan Dr. Timucin Taner, "Bu çalışmada kullanılan genomik ve proteomik analizleri, daha önce bu hastalarda kullanılmamış teknikler. Bu teknikler sayesinde böbreklerdeki değişiklikleri gen ve protein seviyesinde inceleyebildik" diyor.
'KOVİD-19'A BAĞLI BÖBREK YETMEZLİĞİNİN, SEPSİS BÖBREK YETMEZLİĞİNE BENZEDİĞİNİ BULDUK'
Taner, yaptıkları çalışma hakkında şu bilgileri veriyor:
“Nisan 2020 ile Ekim 2020 arasında Mayo Clinic’te Kovid-19'dan ölen ve otopsisi yapılan 17 yetişkinin böbrekleri değerlendirildi. Araştırmacılar, Kovid-19 ile ilgili böbrek hasarının patolojik spektrumunu tanımladı ve moleküler profilini karakterize etti. Sepsis, vücudun enfeksiyona karşı verdiği doğal tepkidir. Bu tepki bazen yaşamı tehdit edecek kadar şiddetli olabilir. Şiddetli Kovid-19 böbrek yetmezliğinin morfolojik ve moleküler profilinin sepsis böbrek yetmezliğine benzediğini bulduk. Bu bize Kovid-19’a bağlı böbrek yetmezliğini nasıl tedavi etmemiz gerektiğini gösteriyor.”
Yoğun bakım ünitelerindeki Kovid-19 hastalarının yüzde 76'sında akut böbrek yetmezliği görülüyor
Hastane yoğun bakım ünitelerindeki Kovid-19 hastalarının yüzde 76'sında akut böbrek yetmezliği görülüyor. Journal of the American Society of Nephrology'de yayınlanan verilere göre, hastaneye yatırılan akut böbrek yetmezliği olan Kovid-19 hastalarında, böbrek yetmezliği olmayanlara kıyasla yaklaşık yüzde 50 oranında daha yüksek ölüm riski taşıyor.
'BU HASTALAR İÇİN BÖBREK DESTEKLEYİCİ TEDAVİLER ERKEN BAŞLATILMALI'
Mayo Clinic'te Böbrek Patoloğu olan Dr. Mariam Alexander, "Bu bulgular, Kovid-19'un böbrek hasarına neden olan hastalarda güçlü bir bağışıklık tepkisi oluşturabiliyor ve bu hastalar için böbrek destekleyici tedavilerin erken başlatılması gerektiğini gösteriyor" diyor.
'KOVİD-19 İLE İLİŞKİLİ BÖBREK HASARINDA GÖRÜLEN MOLEKÜLER VE HÜCRESEL DEĞİŞİKLİKLERİ ARAŞTIRAN İLK DERİNLEMESİNE ÇALIŞMA'
"Bildiğimiz kadarıyla bu, Kovid-19 ile ilişkili böbrek hasarında görülen moleküler ve hücresel değişiklikleri araştıran ilk derinlemesine çalışmadır" diyen Alexander, “Verilerimiz, bazıları yakın zamanda geliştirilmiş ve klinik öncesi modellerde test edilmiş olan terapiler için potansiyel bir hedef olarak mitokondriyal yaralanmaya işaret ediyor. Mitokondri, uygun hücre fonksiyonu için gereken kimyasal enerjinin çoğunu üreten hücre yapılarıdır” diyor.
'KOVİD-19'LU HASTALARIN BÖBREKLERİ İLTİHAPLI'
Dr. Alexander, "Kovid-19'da görülen akut böbrek hasarı, muhtemelen sepsisli hastalarda gözlenene benzer şekilde, bağışıklık sisteminin aktivasyonuna ikincildir. Kovid-19’lu hastaların böbrekleri iltihaplıdır. Kovid-19 ile ilgili olmayan yaralanmalı böbreklere kıyasla daha yüksek hücre ölümü ve özellikle daha fazla mitokondriyal hasar oranı gösterir" şeklinde bilgi veriyor.
Geçen yıl yayınlanan çalışmalara göre, hastanede yatan Kovid-19 hastalarının her üç hastadan birinde akut böbrek yetmezliği görüldüğü bildiriliyor ve ani böbrek yetmezliğine bağlı olarak ölüm riski artabiliyor.