Kraliçe Elızabeth’in Türkiye gezileri: Gül’ün İngiltere ilgisi

Önceki gün 96 yaşında hayatını kaybeden İngiltere Kraliçesi Elizabeth, 70 yıllık görev süresi boyunca, 110'dan fazla ülkeyi ziyaret ederek bu alanda rekor kırdı. Kraliçe Elizabeth, 1971 ve 2008 yıllarında da Türkiye'ye resmi ziyaretler gerçekleştirdi. Ankara, İstanbul, İzmir, Kuşadası, Çanakkale ve Bursa’yı gezdi. İlk gezisinde BMC fabrikasının açılışını yaptı. İkinci gezisinde ise bir yıl önce Cumhurbaşkanı seçilen Abdullah Gül’ü ziyaret etti. Ona verdiği Büyük Şövalye Nişanı'yla kendinden söz ettirdi.

Kraliçe Elizabeth resmi olmayan ilk ziyaretini 1961 yılında İran dönüşü Ankara’ya yapmış ve dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel ile Ankara Havaalanı'nda görüşerek ülkemizden ayrılmıştı. Resmi ziyaret ise 18 Ekim 1971 tarihinde gerçekleşti. Gezi programı çok kapsamlı ve yoğundu. Kraliçe 25 Ekim’de Türkiye’den ayrıldı. Kraliçe, ilk olarak 18 Ekim günü Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından Ankara’da kabul edildi. Anıtkabir’i ziyaret etti. Hipodromda at yarışını izledi. Anadolu Medeniyetler Müzesi'ni ziyaret etti. Geçtiği yerlerde halkın ilgisiyle karşılaştı. Daha sonra Prens Philip ile Kuşadası’na gitti. Selçuk’ta bulunan Efes antik kentini ziyaret etti. İzmir’de ise BMC otomobil ve kamyon fabrikasının açılışını yaptı. Buradan sonra Çanakkale’ye giderek savaşta hayatını kaybeden İngiliz askerlerinin mezarlarına çelenk koydu. İstanbul’a geçen Kraliçe burada tarihi mekanları gezdi.

Bu gezi de magazin ağırlıklı haberlerle basında geniş yer buldu. Geziden geriye kalan önemli bir not da Kraliçe ile bir araya gelecek isimlere dağıtılan uyarı notuydu: “Kraliçe’nin yanında mokasen ayakkabı giyilmez. Kraliçe’yle konuşulmaz. Kraliçe’nin eli sıkılmaz. Siyah ve mor giyilmez. Mor, Kraliyet'in matem rengidir.”

GÜL’E NİŞAN VERDİ

Kraliçe 2. Elizabeth’in son gezisi ise 13-16 Mayıs 2008 tarihleri arasında Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanlığı döneminde yapıldı. İlk olarak Ankara’ya gelen Kraliçe, burada Gül tarafından kabul edildi ve gezisi Anıtkabir ziyaretiyle başladı. Kraliçe Anıtkabir Özel Defteri’ne el yazısıyla şunları yazdı:

“Birleşik Krallığın büyük değer verdiği bir dostu ve modern tarihin en büyük şahsiyetlerinden biri olan Mustafa Kemal Atatürk’e saygılarımı sunmak, benim için büyük bir onurdur.”

Akşama ise onuruna verilen yemekle devam etti. Elizabeth konuşmasında Türkiye’yi doğu ile batı arasında köprü görevi gördüğünü belirterek “Siz ve Erdoğan çok önemli işler yaptınız.” dedi. Gül ilk defa smokin giydi. İki ülke dostluğuna kadeh kaldırdı ancak içindeki içkiyi içmedi. Gül, Kraliçe II. Elizabeth’in kendisine takdim ettiği, İngiltere’nin en önemli nişanlarından biri olan Büyük Şövalye Nişanı'nı ceketine taktı. Bu nişan üç kraliyet tacı ve “Üzerinde Güneş Batmayan İmparatorluk” ifadesini hatırlatan güneş sembollerinden oluşuyor. Kraliçe Elizabeth de elbisesine, Cumhurbaşkanı Gül’ün kendisine sunduğu Devlet Nişanı'nı taktı. Kraliçe’nin gezisini Aydınlık dergisi tüm yönleriyle açıklamış ve Rusya ile ilişkileri bozma amacını öne çıkarmıştı.

Kraliçe, 14 Mayıs günü Bursa’yı ziyaret etti. Ziyarete Gül de eşlik etti. 15 Mayıs günü İstanbul’a gelen Elizabeth, burada bazı etkinliklere katıldı. Akşam ise Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve eşi onuruna İstanbul Boğazı’nda demirli olan "HMS Illustrious" uçak gemisinde resepsiyon verdi. 16 Mayıs günü tekrar Ankara’ya giden Kraliçe, burada Gül’ün onuruna verilen resepsiyona katıldı ve daha sonra ülkesine döndü.

Cumhurbaşkanı Gül, 2011 yılında ise İngiltere’ye giderek Kraliçe tarafından kabul edildi ve bir anlamda iadeyi ziyarette bulunmuş oldu. 23 yıl sonra İngiltere’ye yapılan üst düzey gezide Gül, özel merasimle karşılandı. Her iki ziyaret de Gül’ün bu ülkeye olan yakınlığının konuşulmasıyla damgasını vurdu.

İNGİLİZ EKOLÜ

Abdullah Gül’ün İngiltere’ye olan yakınlığı uzun yıllardır konuşuluyor. Hatta “İngiliz ekolünden geldiği” ileri sürülüyor. Gül’ün İngiltere’de bulunan Exeter Üniversitesi’nde 1976-78 yılları arasında gazeteci Fehmi Koru ve eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz ile 2 yıl eğitim aldığı da sıkça dile getirilen bir iddia. Kraliçe Elizabeth’in ölüm gününde İngiltere’de olduğunun ortaya çıkması da önümüzdeki günlerde sıkça dile getirilecek bir konu olacak…

Abdullah Gül Dışişleri Bakanı iken, İngiltere’nin müttefiki ABD’nin Dışişleri Bakanı Colin Powell ile 2003 yılında “2 sayfa 9 maddelik bir gizli anlaşmayı” yaptığını da ilk kez Aydınlık yazmış ve büyük ses getirmişti. Bu iddiayı Gül’ün ağzından aktaran ise Vatan gazetesi yazarı Sedat Sertoğlu olmuştu. Mülakat Vatan’ın 24 Mayıs 2003 tarihli sayısında yer aldı. Abdullah Gül, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’in çağrıları ve Aydınlık’ın yayınlarına rağmen buna açıklık getirmedi.