Kriz hem siyasi hem de askeri! Tel Aviv’de derin çatlaklar
Netanyahu, ABD’den sonra İngiltere Büyükelçiliği'ne de şu an Washington’da bulunan Kabine Üyesi Gantz’la işbirliğinden kaçınma talimatı verdi.
Aksa Tufanı Operasyonu'nun ardından İsrail Savaş Kabinesine katılan “muhalif” Bakan Benny Gantz'ın Washington ve Londra'yı kapsayan seyahati Başbakan Binyamin Netanyahu'nun engelleme ve baltalama girişimleriyle sürüyor. İsrail'de yayın yapan Kanal 12'de yer alan habere göre Netanyahu'nun ofisi, ABD'dekine benzer bir adım atarak İngiltere'deki İsrail Büyükelçiliği'ne Londra temasları sırasında Gantz'ı “görmezden gelme” talimatı verdi.
TV kanalına bakılırsa elçilik çalışanlarından ayrıca İngiliz yetkililerin Gantz ile alakalı sordukları soruları kısa mesajlarla Netanyahu'nun ofisine bildirmeleri de istendi. Netanyahu, eski bir asker olan Gantz'ı kendisine rakip olarak görüyor ve bu bağlamda vuku bulan ABD ziyareti kendisini tedirgin ediyor. Dünkü haberimizde otoritesinin zayıflatıldığını düşünen Netanyahu'nun, “muhalif” Bakan'a sert çıktığını ve kendisine “bu ülkenin tek bir başbakanı” var dediğini yazmıştık.
HARRIS İLE GÖRÜŞTÜ
Gantz ile ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in görüşmesinin ardından Washington'dan yapılan açıklamada savaşa dair artık klasikleşmiş Joe Biden retoriğinin tekrarlandığı görüldü. İkili arasında yapılan toplantıdan henüz basına sızan ilginç ifadeler bulunmuyor. Böyle olmakla beraber, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, İsrail Hükümetindeki olumsuz tepkilere rağmen Gantz'la neden görüşüldüğü sorulduğunda, Bakan'ın "Savaş Kabinesinin bir parçası olduğunu" söyledi ve bunu İsrail Bakanlar Kurulu ile yapılan görüşmelerin “doğal bir uzantısı olarak görüyoruz” diye ekledi.
'HÜKÜMET KARARINI ABD'DE DİLE GETİRSİN'
Kirby basın toplantısı sırasında gelen bir soru üzerine görüşme talebinin Gantz’dan geldiğini söylese de aşırılıkçı İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Washington yönetiminin “muhalif” Bakan’ı ABD'ye “davet ederek” İsrail Hükümetini bölmeye çalıştığı suçlamasında bulundu.
Smotrich, Gantz'ın, İsrail’in değil Biden yönetiminin yararına çalıştığını vurguladı ve ABD’nin bir Filistin devleti kurma planını desteklediğini kaydetti. Bununla da yetinmeyen Bakan, Gantz'ı, “İsrail Hükümeti ile Meclisinin, Filistin devletinin kurulmasını reddeden kararını ABD topraklarında açıkça dile getirmeye” çağırdı. Bir başka tepki de Parlamento (Knesset) Üyesi Simcha Rothman’dan geldi. Gantz'ın Netanyahu’nun onayını almadan Washington'ı ziyaret etmesini "utanç verici" olarak nitelendiren Rothman, Başbakan’ın ABD ve İngiltere büyükelçiliklerine Gantz’ı “görmezden gelme” talimatı vermesini de eleştirdi. Benny Gantz gazetemiz yayına hazırlanırken ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’la görüşmeye hazırlanıyordu. İsrailli Bakan Washington ziyaretinin ardından Londra'ya gidecek ve burada "İsrail'e silah ambargosu” uygulanmasını önlemek amacıyla Dışişleri Bakanı David Cameron'la bir araya gelecek.
'İSRAİL'İN GÜVENLİĞİ İÇİN SUSUYORUM'
Tel Aviv’deki kriz yalnızca siyasi değil. Ordunun Gazze'deki performansı nedeniyle yaşanan tartışmalar, İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi ile bazı bakanları da içine çekiyor. İsrail’de yayın yapan Kanal 12’ye göre birkaç gün önce taraflar arasında bağırma noktasına varan sürtüşmeler yaşandı. Kanala bakılırsa bu "eşi benzeri görülmemiş" çatışma gizli kaldı çünkü toplantıdaki yetkililer şüphe uyandırma korkusuyla bir süre konuyu “sızdırmaktan” kaçındı. Haberde, İsrailli bakanların ordunun Gazze Şeridi'ndeki performansını “sert bir şekilde” eleştirdiği aktarıldı. Bazı bakanlar, "kara harekatını yeterince iyi bulmadıklarını” ve “ilerlemenin yavaş olduğunu” söyleyerek Genelkurmay Başkanı’nı suçlarken, bazıları da 1,5 milyonu aşkın Filistinlinin yığıldığı Refah'ı “sonuna kadar korumanın bir hata olduğunu" belirtti. Kanalda Halevi, bakanlara “bağırarak” bu harekatı istemediklerini" hatırlattı ve ordu ile emniyet teşkilatı bu konuda baskı yapmasaydı Gazze'de kara harekatı yapılmayacaktı" diye ekledi.
'NETANYAHU BİLE ÇEKİNİYORDU'
Jerusalem Post gazetesi de aynı bağlamda Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın Halevi'yi desteklediğini ve düzenlenen “derinlemesine” askeri operasyon kararının ordunun üst düzey yetkilileri sayesinde alındığını ifade etti. Toplantıda bazı üst düzey yetkililerin, ekimde Netanyahu'nun, kamuoyu önünde sürekli HAMAS'ı yok etmekten söz ederken bile, “derin” bir işgalin riskleri konusunda tereddüt ettiğini ima ettiği aktarıldı. Analistlere göre bu keskin açıklamalar, İsrail’deki çeşitli taraflar arasındaki karşılıklı öfkeyi gösteriyor, öyle ki Genelkurmay Başkanı ve askeri kurumun liderleri, siyasilerin savaş boyunca bir dizi hatadan kendilerini sorumlu tutmaya çalıştığını düşünüyor. Kanal 12’deki programa katılan siyasi analist Yaron Avraham, bağırışmaların yaşandığı toplantıda daha derin çatlakların su yüzüne çıktığını fakat "İsrail'in güvenliğine zarar vermemek" için bunlardan bahsetmekten kaçındığını ifade etti.
