Kur koruması cebe de girecek

Süreci hızlandırmak için mobil ve internet bankacılığı kanalları da hızla açılacak

Kur Korumalı Vadeli TL Mevduat'a (KKM) ilişkin doğru ve yanlışları sizlere geçen günlerde aktardık. 20 Aralık 2021'de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ilan edilen ve aynı hafta birkaç gün içerisinde kamu bankalarının öncülüğünde devreye alınan KKM'de biriken tutar Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan'ın açıklamasına göre, 7 Ocak Cuma akşamı itibarıyla 107.6 milyar liraya yükseldi. Önce döviz mevduatlarından, halihazırdaki TL mevduatlardan daha sonra altın hesaplarından KKM'ye geçişe ilişkin mevzuat da geçen süreçte tamamlandı. Bu hafta başı itibarıyla daha önce şahsi hesaplara tanınan KMM'ye geçiş hakkı tüzel kişiliklere de getirildi. Buna göre şirketler ve kurumlar da 6 ay ve bir yıl vadeli KMM hesabı açabilir hale geldi.

TEŞVİK İÇİN VERGİ ADIMI

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın, Türk lirasına dönüşümün desteklenmesi kapsamına alınan kurumların kur ve altın değerlemesinde oluşan kazanç farklarına kurumlar vergisi istisnası getireceği haberi önceki gece gündeme düştü. Dün sabah AA Muhabiri Merve Özlem Çakır'ın bakanlık kaynaklarına dayandırarak geçtiği haberde, kurumlar vergisi mükelleflerinin, 31 Aralık 2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) düzenlemeleri çerçevesinde Türk lirasına dönüştürmeleri halinde bu suretle açılacak TL mevduat ve katılım hesaplarında en az üç ay vadeli olarak değerlendirebileceği kayadedildi. Buna göre bakanlığın hazırladığı taslak kapsamında, kur değerlemesi sonucu hesaplanan kur farkı kazançları kurumlar vergisinden istisna edilecek. Vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları da kurumlar vergisinden istisna olacak. Türk lirasına dönüştürme işleminin 17 Şubat 2022 tarihine kadar yapılması durumunda, 2021 yılı son geçici vergi dönemi için de bu istisnadan yararlanılabilecek.Altının TL'ye dönüşümünden elde edilecek kazançlar da destek kapsamına alınacak.

TÜSİAD MI İSTEDİ?

KKM'lere geçişte kurumlar vergi istisnasının TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Simone Kaslowski başkanlığındaki TÜSİAD Heyeti'nin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile ekonomideki son gelişmeleri değerlendirdikleri toplantıdan sonra gelmesi dikkat çekti. Kaslowski akşam saatlerinde biten ve üç saat süren toplantı sonrası yaptığı açıklamada vergi konularını ele aldıklarını da ele aldıklarını bildirdi. Kaslowski ayrıca, finansmana erişim konusunda bakanlığın bir hazırlık içerisinde olduğunu da not etti.

DAHA BİR AY ANCAK OLDU

KKM'ye ilişkin tüzel kişiliklere de geçiş hakkı tanınmasının ardından 100 milyar lirayı aşan büyüklüğe karşın bu uygulamaya vatandaşın teveccüh etmediği yönünde yorumlar yapılmaya başlandı. Döviz kurlarının hızla yükseldiği 20 Aralık haftası öncesinde TÜSİAD'ın yaptığı açıklamadaki, “Son dönemde yaşadığımız istikrarsızlıklar sonucunda, denenmekte olan ekonomi programıyla amaçlanan sonuçlara erişilemeyeceği netleşmiştir.” yorumunda olduğu gibi erken bir çıkarım söz konusu. Bir defa Merkez Bankası yaptığı duyuruda bu hesaplara ilişkin, “Bankacılık sistemindeki toplam mevduat/katılım fonu içinde Türk lirasının payının artırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla” bu mekanizmanın devreye alındığını not ediyor.

TL'DEN KAÇIŞ ÖNLENDİ

Yapılan eleştirilere karşın Merkez Bankası verilerine göre KKM'nin devreye alındığı 17, 24 ve 31 Aralık haftalarında şöyle bir görünüm söz konusu: 17 Aralık haftasında TL mevduatlarda 60.1 milyar liralık azalış varken 24 Aralık'ta bu tutar 39.7 milyara düştü, 31 Aralık haftasında ise 37.4 milyar lira fazlaya dönüldü. Yine 17 Aralık haftasından pariteden arındırılmış döviz mevduatlarındaki artış 5.43 milyar dolarken, 24 Aralık haftasında 1.46 milyar dolara düştü. 31 Aralık haftasında ise artış yerine 2.57 milyar dolarlık azalış meydana geldi. 17 Aralık haftasında yüzde 66.4 olan mevduatlar özelinde dolarizasyon oranı 24 Aralık'ta yüzde 60.43'e düştü. Ancak 31 Aralık'ta yüzde 62.7'ye yükseldi. BDDK verilerine baktığımızda 6 Ocak itibarıyla oranın yüzde 68'i aştığı gözleniyor. Ancak kesin oran için Merkez Bankası verilerini beklemek gerekecek olsa da halihazırda döviz mevduatlarının 257 milyar doları aştığını not edelim. Son günlerde enflasyona dair endişelerin yeniden dövize yönelime neden olduğu belirtiliyor. Nitekim dün Meclis'teki grup toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan da kurda olduğu gibi enflasyondaki şişkinliği ortadan kaldıracaklarını mesajını yineledi.

SÜREÇ HIZLANDIRILMALI

Kur Korumalı Vadeli TL Mevduata geçmek isteyen vatandaşlar birçok bankada şubelere gidip hesap açtırmak zorunda kalıyorlar. Oysa TL'ye güven kazandıracak bu uygulamanın acilen mobil cep şubeler aracılığıyla da yapılıyor hale gelmesi lazım. Çalıştığımız bankaların uygulamalarına baktığımızda yakında bu hesabın da mobil uygulamalar üzerinden açılabileceği bilgisini aldım. Bankacılık kaynaklarımızdan edindiğimiz bilgilere göre 15 Ocak itibarıyla birçok özel banka mobil uygulamaları üzerinden KKM hesabı açılabilmesini sağlayacak. Şubat sonuna kadar bütün bankacılık kanallarında KKM hesabının devreye alınması öngörülüyor. Mobil ve internet bankacılığının bu kadar yaygın kullanıldığı bir dönemde bir de Omicron varyantı bu kadar yayılırken kimse evinden kalkıp da şubeye Kur Korumalı Mevduat Hesabı açtırmaya gitmez. Uygulamaya teveccühün artması için bankalar elini hızlı tutmalı.