283 milyar liralık sektör faiz düştükçe büyüyecek
Küresel alternatif yatırım fonlarının büyüklüğü 22 trilyon dolara ulaştı. Girişim sermayesi fonları 2022'de 700 trilyona dayandıktan sonra düşüşe başladı. Türkiye'de büyüklük 283 milyar lira. Küreselde yüksek faiz ortamının terk edilme süreci ile fonlara ilginin katlanması bekleniyor
Recep Erçin
Alternatif yatırım fonları son yıllarda hem küçük birikim sahiplerinin hem de girişimlere destek olmak isteyen sermaye sahiplerinin ilgisine mazhar oldu. Türkiye'de de alternatif yatırım fonlarının büyüklüğü 283 milyar liraya ulaştı. Bodrum'da düzenlenen yuvarlak masa sohbet toplantısında bizleri ağırlayan Re-Pie Portföy’ün yöneticileri ile hem girişim sermayesi fonlarını hem gayrimenkul yatırım fonlarını hem de alternatif fonlara getirileceği öne sürülen vergiyi konuştuk.
Re-Pie Portföy yöneticileri hiçbir OECD ülkesinde bulunmayan böyle bir verginin sektöre gelmesi beklenen yabancı yatırımcıyı kaçıracağı gibi yurt içi yerleşimlerin de iştahını keseceğini ifade ettiler. Bence de, halihazırda küçük birikim sahiplerine hatırı sayılır bir sermaye sahibi olma avantajı da sağlayan ve esasen servet dağılımının dengelenmesine belli bir ölçüde katkı sunan alternatif fonlara getirilebileceği belirtilen verginin bütçeye anlamlı bir katkısı olmadığı gibi "her alan vergi salarken burayı da eş geçmeyelim" mantığı ile yapılması yanlış.
Bunun yanında yüksek faiz ortamının yavaş yavaş son bulması ile girişim sermayesi yatırımlarında ralli bekleniyor. Avrupa Merkez Bankası ile FED'in öncülüğünde başlayacak indirim süreci sayesinde risk iştahının artması ile girişim sermayesi fonları tarafına yüksek tutarda para girişi olması mümkün. Diğer yandan gayrimenkul yatırım fonları piyasasında da, fonların proje yapabilmesinin önünü açan düzenleme sonrası hareketliliğin artması bekleniyor. Yani bir kaza olmazsa önümüzdeki dönem alternatif yatırım fonlarının devri olabilir.
RİSKLİ AMA UZUN VADEDE KAZANÇLI
Alternatif portföy yönetim şirketi Re-Pie Portföy’ün Yönetim Kurulu Başkanı Emre Çamlıbel, sohbetimiz esnasında, “Ülke ekonomisine katkı açısından girişim sermayesi yatırımlarının önemi büyük. Önümüzdeki dönemde bu katkının artarak devam etmesini bekliyoruz.” mesajı verdi.
Çamlıbel, Türkiye’de alternatif yatırım fonlarının büyüklüğünün temmuz ayı ortası itibarıyla geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 154 arttığını bildirdi. Girişim sermayesi yatırım fonlarının toplam büyüklüğü temmuz ortası itibarıyla 184.19 milyar lira, gayrimenkul yatırım fonlarının toplam büyüklüğü de 99.3 milyar liraya çıktı.
Bu artışta BES'lerin fonlara olan ilgisine dikkat çeken Çamlıbel, ayrıca küresel alanda başarı sağlayan girişimlerin yatırımcılarını memnun etmesinin de etkili olduğuna değindi. Elbette SPK'nın düzenlemeleri ile sektörün kurumsallaşmasının faydası da yadsınamaz. Yenilik yaratacak girişimcilerin, yeni fikirlerini, üretimlerini hayata geçirebilmeleri için finansman ihtiyacını karşılayamadığını kaydeden Çamlıbel, burada devreye alternatif yatırım fonlarının girdiğini not etti.
Çamlıbel, “Gelişmiş ülkelerde faiz indirimine paralel olarak yatırım iştahında artış yaşanacak. Türkiye girişim ekosisteminin de bundan pay almasını bekliyoruz. Girişimler, ciddi oranda istihdam sağlarken, ihracat yapıyor, ithalatın önüne geçerek ülkenin ödemeler dengesine, teknolojik gelişimine katkıda bulunuyor. GSYF’ler diğer taraftan alternatif getiri arayan kurumsal ve bireysel yatırımcılar için de riskli ama uzun vadede yüksek getiri vadediyor." dedi.
KONUTA ERİŞİMİ ARTIRABİLİR
SPK tarafından yapılan gayrimenkul yatırım fonlarına ilişkin düzenleme sayesinde gayrimenkul yatırım fonu (Proje GYF) kurulmasının önünün açıldığını anımsatan Çamlıbel, gayrimenkul yatırım fonlarının, yüksek faiz ve yüksek fiyatlar nedeniyle konuta ve gayrimenkule erişimin zor olduğu dönemde yatırımcılara önemli fırsat penceresi açtığını söyledi. Çamlıbel, "Proje GYF’lerin sağlayacağı finansmanla birlikte konut arzının artması, buna bağlı olarak konut fiyatları üzerindeki yukarı yönlü piyasa baskısının azaltılması öngörülüyor. Bu sayede konuta yönelik erişilebilirliğin artırılması hedefleniyor.” diye konuştu.
GETİR, MODANİSA, COLENDİ, EASYCEP'İN YATIRIMCISI
Sohbetimizde Re-Pie Portföy'ün faaliyetlerine ilişkin de bilgi veren Yönetim Kurulu Başkanı Çamlıbel, Re-Pie Portföy’ün faaliyetlerine 2015 yılında başladığını belirtti. Çamlıbel, şirketin toplam portföy büyüklüğünün 2024 yılı temmuz ayı itibarıyla 71.8 milyar lira seviyesine ulaştığını kaydetti.
Çamlıbel, şunları aktardı:
"Re-Pie Portföy’ün 40 adet girişim sermayesi yatırım fonunun toplam büyüklüğü 37.63 milyar lirayı aştı. Bu büyüklükle şirket, girişim sermayesi fonları pazarında yüzde 20.43 payla lider konumda yer alıyor. Şirketin 36 adet gayrimenkul yatırım fonunun (GYF) toplam büyüklüğü ise yaklaşık 25.51 milyar lirayı buldu. Şirket GYF pazarında da yüzde 25.70 payla lider konumda.
"Şirketin ayrıca, 12 adet menkul kıymet yatırım fonu ve 2 adet de yönetimini gerçekleştirdiği emeklilik yatırım fonu bulunuyor. Re-Pie Portföy’ün Türkiye’nin girişim ekosistemine ilk yatırımı Getir ile oldu. Ekim 2018’de Getir GSYF’yi kurduk. O tarihten bugüne 100’e yakın şirkete yatırım yaptık.
"Re-Pie Portföy fonlarının yatırım yaptığı şirketler arasında Colendi, ACE Games, İkas, Modanisa ve EasyCep gibi unicorn adayları, uluslararası para transferi alanında hızlı büyüyen girişimlerden PayPorter, yenilenebilir enerji sektörüne yatırım yapan ARF Bio ve halka arza hazırlanan mobilite alanında faaliyet gösteren BinBin yer alıyor.”
CEPTEN GİRİŞİMLERE YATIRIM DÖNEMİ
Türkiye’de alternatif yatırım fonlarına bireysel yatırımcı ilgisi düşük seviyede. Nitelikli yatırımcılar denilen yüksek sermayeye sahip kimseler ve kurumlar bu alanda daha etkin. Elbette GSYF ve GYF yatırımı için, o fonu ihraç eden portföy yönetim şirketine bizzat başvurmak gerekiyordu. Bizzat yapılan bu başvuruda saklama hesabı açılması için bir sözleşmenin her sayfasının tek tek imzalanması gerekiyordu. Farklı portföy yönetim şirketlerinin fonlarını portföyüne eklemek için yatırımcının bu işlemi yeniden yapması şarttı.
Haziran ayında devreye alınan Fonmap mobil uygulaması ile artık alternatif yatırım fonlarına dijital ortamda erişmek mümkün hale geldi. Buna göre Fonmap uygulaması ile yatırımcılar, uygulamanın anlaşmalı olduğu portföy yönetim şirketlerinin ihraç dönemi süren fonlarının katılma paylarını alabiliyor. Şirketin dağıtım anlaşması yapılan ilk portföy yönetim şirketleri ise Re-Pie Portföy, Albaraka Portföy, BV Portföy, 24 Gayrimenkul ve Girişim Sermayesi Portföy ve Neo Portföy oldu.
