Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bir bilişim adası olabilir mi?

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), 15 Kasım 2019 gününde 36. Kuruluş yıl dönümünü kutlamaktadır. KKTC, artık jeopolitik konumu ve ekonomisi ile her yıl daha da önemli ve etkin olmaktadır. KKTC’nin sahip olduğu enerji kaynaklarının çıkarılması ve KKTC toplumu için kullanılmaya başlanması ile KKTC ekonomisi önemli sıçramalar yapabilecektir. Enerji ile ilgili düzenleme çalışmaları devam etmektedir.
Günümüzde KKTC’nin, turizm ve üniversite eğitimi sektörüne dayalı bir ekonomisi vardır. KKTC’de lüks konaklama tesislerinin sayısı her yıl artmaktadır. Zaten KKTC’nin turizm sektörü çok bilinen bir konudur. Biz bu yazı da KKTC’nin bilişim adası olabilir mi? sorusuna cevap arayacağız.
KKTC, 20 üniversitede toplamda 100.000’den fazla öğrenci, 30.000’den fazla yabancı öğrenci sayısı ve deneyimli öğretim elemanları ile ciddi anlamda bir insan kaynağına sahiptir. Fakat bu insan sermayesinden ne yazık ki yeterince faydalanılamamaktadır. Başta Türkiye’den olmak üzere yeni yatırımların KKTC’ye çekilmesi için yoğun çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda Türkiye’nin sağladığı finansman ile ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü’nde KKTC’nin ikinci teknokenti olan Kalkanlı Teknoloji Vadisi (KALTEV) kuruldu. Yaptığımız görüşme de ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Rektörü Prof. Dr. Nazife BAYKAL, "Hedef, KALTEV’de başta bilişim firmaları olmak üzere teknoloji firmalarının yer almasıdır. ODTÜ, Kuzey Kıbrıs Kampüsünde 3000’den fazla öğrenci eğitim görmekte ve 150’den fazla alanında yetkin öğretim elemanı görev yapmaktadır. KALTEV, firmalara hem bu insan kaynağından hem de KKTC’deki diğer üniversitelerde okuyan öğrencilerden ve görev yapan öğretim elemanlarından faydalanmayı ve bir çok olanağı sağlamaktadır." diyerek KKTC’nin bilişim adası olabileceği vurgusu yaptı.

SANAYİ VE TİCARET ADA'DA GELİŞİYOR
Son yıllarda KKTC’de sanayi ve ticaret gelişmektedir. Tabii en büyük gelişim hizmetler sektöründe olmaktadır. Bilişim sektörü firmaları da Kıbrıs Türk Sanayi Odası’na bağlı bir sektördür. Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Candan AVUNDUK’da, KALTEV’in başarısı için elimizden gelen çabayı göstereceklerini belirterek, "Kurumlar arasında koordinasyon iyi yapılır ve bir başarı örneği çıkarılabilir ise KKTC, bir bilişim adası olabilir. Öncelikle bunun için bir bilişim ekosistemi oluşturulmalıdır. Ekosistem oluşturulduğunda ise her şey daha çabuk ve kolay olabilecektir." dedi.
KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan TAÇOY ise KKTC’nin bir bilişim adası olması için teknokentlerin önemini vurgulayarak, "Artık hukuki düzenlemelerin tamamlanması ile birlikte daha somut adımlar atılabilecektir. KKTC’nin Vizyon 2035 hedefleri içinde Ar-Ge, bilişim, elektronik haberleşme ve teknoloji ile ilgili çalışmaları önem taşımaktadır. KALTEV ve teknokentlerin başarısı için her türlü çaba ve desteği vermekteyiz. İhtiyaç olan hukuki düzenlemeleri hızla çıkartmaktayız ve bilişim şirketlerinin KKTC’de kurulmasını da kolaylaştırdık. Bu konu da daha fazla neler yapabiliriz diye hükümetimiz ve diğer paydaşlar ile yoğun mesai harcıyoruz. Karşılaşılan tıkanıkları en kısa sürede açmak için gereken ne ise hemen yapmaya çalışıyoruz." dedi.
Cumhurbaşkanınımız Recep Tayyip ERDOĞAN da, 15 Kasım KKTC Kuruluş Yıl Dönümü kutlaması mesajında KKTC’nin Türkiye için önemini vurgulayarak, "Özellikle Kıbrıs Türklerinin, Doğu Akdeniz’de tespit edilen hidrokarbon kaynakları üzerindeki haklarının gasp edilmesine asla izin vermeyeceğiz. Geçmişte Kıbrıs Türkü’nün varlığına yönelik tehditleri nasıl bertaraf etmişsek, bundan sonra da hak ve menfaatlerini aynı şekilde korumakta kararlıyız." diyerek KKTC’nin Doğu Akdeniz’deki enerji kaynakları üzerindeki haklarının korunmasının ve güvenliğinin garantörünün her zaman Türkiye olduğunu vurgulamıştır.
Teşvik gerekiyor
Bu yapılan çalışmalar ve irade göstermektedir ki, KKTC, Uzakdoğu’da örnekleri olduğu gibi bulundurduğu entelektüel sermayesi ve konumu itibari ile bir bilişim, teknoloji ve ticaret üssü olabilir. Ama bunun için zaman ve daha fazla çaba gereklidir. Ortadoğu’da bir çok ülke benzeri hedefler ile bu alanlarda çalışan firmalara teşvikler vermektedir. KKTC’de firmalara daha fazla teşvik ve kolaylıklar sağlamalıdır. İstihdam teşvikleri çok önemlidir. KKTC’de kurulan, şube açan ve yatırım yapan şirketlere KKTC’deki ihalelerde, Türkiye’deki ve diğer ülkelerdeki şirketlere karşı öncelik hakları verilmelidir. Bu gibi düzenlemeler yapılır ise KKTC, önümüzdeki yıllarda ekonomik olarak çok farklı konumda olabilir.
Bu vesile ile KKTC’nin bu aşamaya gelmesinde büyük emeği olan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Rauf DENKTAŞ’ı da rahmet ve minnet ile anıyorum.