Kuzey Makedonya’da AB protestosu sürüyor
Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp'te, ülkenin Avrupa Birliği (AB) ile üyelik müzakerelerine başlamasına olanak sağlayacak ve Bulgaristan'ın vetosunu kaldıracak öneriye karşı düzenlenen protestolar devam ediyor
Göstericiler, hükümet binası önünde ve Üsküp’ün birçok noktasında AB ve hükümet karşıtı pankartlar açarak günlerdir protestolar düzenleniyor.
Eylemlerin çağrıcısı Kuzey Makedonya'daki en büyük Makedon muhalefet partisi İç Makedon Devrimci Örgütü-Makedonya Ulusal Demokratik Birliği (VMRO-DPMNE). Parti ve göstericiler Fransa’nın önerisini kabul etmenin ülkenin asimilasyonuna yol açacağını iddia ediyor. Fransa’nın önerisinde Bulgaristan’ın tüm taleplerinin yer aldığını ve Makedon kimliğini göz ardı edildiğini açıkladıkları eylemlerde, hükümete öneriyi reddetme çağrısında bulunuluyor.
Eylemlerde göstericiler ile güvenlik güçleri arasında zaman zaman gergin anlar da yaşanıyor. Eylemciler, Fransa’nın önerisinin reddedilmesi için gösterilerini sürdüreceklerini belirtiyorlar.
ÖNCE YUNANİSTAN, ŞİMDİ BULGARİSTAN ENGELİ
Batı Balkanlardaki AB üyeliği için son dönemde pek çok Avrupalı lider ve yetkiliden olumlu açıklamalar geldi. Üyeliği söz konusu olan ülkelerden biri de Kuzey Makedonya. Fakat Kuzey Makedonya’nın AB üyeliği, önce Yunanistan, ardından da Bulgaristan engeline takıldı.
Kuzey Makedonya, AB üyesi olmak için Mart 2004’te başvuru yapmış, AB Komisyonu’nun Kasım 2005’te olumlu görüş vermesi üzerine AB Konseyi, Aralık 2005’te ülkeye aday statüsü verme kararı almıştı. Fakat ülkenin isminin değişmesi şartını koşan Yunanistan, 2018’e kadar veto hakkını kullanmıştı. Yunanistan ülke ismini “Kuzey Makedonya” şeklinde değiştirince vetosunu geri çekmeye karar vermişti. Bulgaristan ise vetosunun sebebi olarak Kuzey Makedonya’daki Bulgarların baskı altında olmasını, anayasal olarak tanınmamasını ve ayrımcılığa uğramasını gösteriyor.
FRANSA ARAYA GİRDİ
Son eylemlerin arka planında ise Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Bulgaristan ile Kuzey Makedonya arasındaki sorunların çözülmesi için ortaya attığı öneri yatıyor. Fransa’nın önerisi, Bulgaristan’ın Kuzey Makedonya’nın AB üyeliğine ilişkin iki yıldır süren vetosunun kaldırılmasını öngörüyor. Kuzey Makedonya hükümeti ise 30 Haziran’da Macron’un önerisini kabul ettiklerini duyurmuştu. Kuzey Makedonya Başbakanı Kovaçevski de bu revize edilmiş Fransız önerisinin, tüm AB üye ülkeleri tarafından onaylanmasının ardından Avrupa önerisine dönüştüğünü ve bunun ülkeleri için “tarihi bir şans” olduğunu belirtmişti.
Fransa’nın önerisi sonrasında Üsküp yönetimi Anayasa değişikliğine giderek ülkedeki Bulgarları etnik bir azınlık olarak tanıyacak. Ayrıca olarak “kinci söylemleri ortadan kaldırmayı” amaçlayan 2017 tarihli dostluk paktı yürürlüğe girecek. Bulgaristan Parlamentosu da haziran ayında oylamada 37’ye karşı 170 oyla vetonun kaldırılması kabul edilmişti.
Fransa’nın önerisi, tüm AB üye ülkeleri tarafından onaylanmasının ardından bir AB önerisine dönüşmüş durumda.
