Lavrov Antalya'da konuştu: NATO'nun genişlemesinin sonuçları olacağını söyledik

Ana teması “Krizler Döneminde Diplomasiyi Öne Çıkarmak” olan ve bu yıl üçüncüsü düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu’nda, küresel meselelerin ve krizlerin yanı sıra iklim değişikliği, göç, İslam karşıtlığı, ticaret savaşları ve yapay zeka gibi birçok konu tartışılıyor. Bu yıl ADF'de 52 panel gerçekleştiriliyor. Antalya Diplomasi Forumu’nun ikinci günü, ikili görüşmeler, paneller ve basın açıklamalarıyla devam ediyor. Anadolu Ajansına konuşan Irak Dışişleri Bakanı Hüseyin’in PKK, Kalkınma Yolu ve Irak'tan Ceyhan Limanı'na petrol akışının durdurulmasına ilişkin mesajları ile, Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’un basın toplantısında bölgesel konular yanında, Türkiye-Suriye ilişkilerini normalleştirmeye yönelik pratik adımlar atmanın şu anda imkansız olduğuna yönelik sözleri dikkat çekti.

LAVROV’A YOĞUN İLGİ

Türkiye ile Rusya arasında ekonomik ilişkilerde sorunlar yaşanırken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Antalya Diplomasi Forumu’na katılmak üzere Türkiye’ye geldi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la görüşen Lavrov, girişte basın mensuplarının yoğun ilgisini ve gündeme ilişkin sorularını yanıtsız bıraktı. Lavrov ile Fidan ile arasında yapılan görüşmede, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Karadeniz bölgesindeki durum ve Rusya-Türkiye siyasi diyalogu ile ticari ve ekonomik işbirliğinin güncel sorunlarına ilişkin konuları görüştü.

‘MÜZAKERELERİ İSTEMEYEN UKRAYNA’

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 3. Antalya Diplomasi Forumu'ndaki temaslarının sonunda basın toplantısı düzenledi. Lavrov, Türkiye'nin Moskova ve Kiev arasında müzakereler için platform sağlamaya hazır olduğunun anımsatılması üzerine, Rusya'nın müzakereleri hiçbir zaman reddetmediğini vurguladı. Müzakereleri istemeyen ve yasaklayan tarafın Ukrayna olduğunun altını çizen Lavrov, 2022 ilkbaharında İstanbul'da yapılan müzakerelerin ardından bu konuda hiçbir ciddi teklif almadıklarını belirtti. Lavrov, Rusya'nın Türkiye'nin sağlayacağı platformdan istifade edip etmeyeceğinin sorulması üzerine "Bunu bize sormayın. Rusya, müzakereleri hiçbir zaman reddetmedi." yanıtını verdi.

‘GAZZE NEDENİYLE PRATİK ADIMLAR İMKANSIZ'

Rusya Dışişleri Bakanı, Gazze Şeridi'ndeki durum nedeniyle Türkiye-Suriye ilişkilerini normalleştirmeye yönelik pratik adımlar atmanın şu anda imkansız olduğunu kaydetti. Lavrov, konuyla ilgili soru üzerine "Biz, Türkiye ve Suriye arasındaki ilişkilerin normalleşmesine katkı sunmaya ilgi duyduğumuzu belirttik. Yaklaşık bir buçuk yıl önce istihbarat servisleri ve ordular düzeyinde bir süreç başlatıldı. Daha sonra İranlılar da dahil oldu ve Rusya-Türkiye-Suriye-İran formatına geçildi. Bu format hala daha devam ediyor ve biri dışişleri bakanları düzeyinde olmak üzere çeşitli görüşmeler yapıldı. Tarafların ne tür yaklaşımlara sahip oldukları neredeyse anlaşılmış durumda. İlişkilerin normalleşmesi için ortak zemin bulma konusunda çalışmalar yaptık ve çalışmaya devam ediyoruz. Ancak Gazze Şeridi'nde ve Filistin'in diğer bölgelerinde yaşananlar nedeniyle pratik adımlar imkansız. Bunlar, bu sürecin tüm katılımcılarını doğrudan etkiliyor." yanıtını verdi. "Amerikalıların hem Irak'ı hem Suriye'yi hem de Yemen'i bombalamasını kastediyorum." diye ekleyen Lavrov, bu tür eylemlerin dikkatleri Rus tarafının da katılımıyla 'Suriye ve Türkiye arasındaki ilişkilerin normal inşa sürecinden' uzaklaştırmaktan başka bir işe yaramayacağını belirtti.

'ERMENİSTAN DÜŞMANLARIYLA İLİŞKİ KURMAK İSTİYOR’

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Rusya'nın Ermenistan yönetiminin açıklamalarını takip ettiğini ve adımlarını planlarken bunları göz önünde bulunduracağını dile getirerek, Erivan ve Bakü arasında Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan'ın üçlü açıklamaları dışında bir çözüm alternatifi olmadığını vurguladı. Lavrov konuşmasında ayrıca Ermeni yetkililerin Erivan havaalanında Rus sınır muhafızlarının bulunmasının uygunluğunu tartıştıklarına dair haberleri doğrulayamayacağını belirterek, "Ancak Ermenistan yönetiminin şu anda ana hatlarını çizdiği politikalarının mantığına oldukça uyuyor" dedi. Lavrov, Ermeni yetkililerin artık komşuları ve dostlarıyla değil düşmanlarıyla ilişki kurmak istediklerini söyledi.

'İSRAİL'İN PLANLARI ENDİŞE VERİCİ'

Lavrov, Rusya'nın İsrail'in Müslümanlar için kutsal olan Ramazan ayında Refah'ı 'temizleme' operasyonu için hazırlık yapmasından endişe duyduğunu söyledi. “Gazze Şeridi'nin İsrail için tampon bölge olması gerektiğine dair açıklamalar var. Bu, BM'nin tüm ilkelerine yüzde 100 aykırıdır. Bunların yanında İsrail ordusunun Filistinlilere yönelik baskınlarının sıklaştığı Batı Şeria'da da ciddi olaylar yaşanıyor.” diyen Lavrov, Rusya'nın Filistin devletini geçici bir heves değil, uygulanmadığı takdirde Ortadoğu'yu sakinleştirmenin imkansız olacağı bir BM kararı olarak gördüğünün de altını çizdi.

‘KALKINMA YOLU DEVASA BİR PROJE’

İkinci gününde devam eden Forumu'a katılan Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, AA muhabirinin sorularını yanıtladı. PKK ile mücadele konusunda konuşan Hüseyin, "PKK'nın Türkiye'de sorun olduğu doğru ama Irak için de sorun." dedi. Kalkınma Yolu ile ilgili de mesajlar veren Hüseyin, “Gerçekten de devasa bir proje. Körfez ülkelerinin Irak aracılığıyla Türkiye ve Avrupa ile bir bağlantı kuracağı anlamına geliyor." sözlerini kullandı. Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Türkiye ile Irak arasında aralık ayında PKK ve güvenlik sorunlarının konuşulduğu toplantıda bir sonraki toplantıya sunulmak üzere iki bildiri hazırlamaya karar verildiğini söyleyerek, "Irak tarafı güvenlik, sınır güvenliği ve iki ülke arasındaki ilişkilerin güvenliğiyle ilgili belgeyi şimdiden hazırladı. Gelecek ay Bağdat'ta buluşmayı, bu belgeleri tartışabilmeyi ve bu iki belgeye dayanarak bir plan geliştirmeyi ümit ediyoruz." dedi.

Paris merkezli Uluslararası Tahkim Mahkemesinin Türkiye ile Irak arasındaki petrol ihracatı konusunda verdiği karar sonrası 25 Mart 2023'te Irak'tan Ceyhan Limanı'na petrol akışının durdurulmasına ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Bakan Hüseyin, Türkiye tarafıyla yaptıkları görüşmelerde boru hattının hazır olduğunu belirttiğini ve Türkiye'nin de boru hattını açmaya hazır olduğunu söyledi. Hüseyin, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) de ihracata hazır olduğunu ifade ettiğini aktararak, Bağdat ile Erbil arasında konuya ilişkin anlaşma olduğunu ancak anlaşmanın hayata geçirilmesi için Bağdat'ın, IKBY'de faaliyet gösteren petrol şirketleriyle görüşmeler yaptığını anlattı.

İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının ardından ABD askerlerinin Irak'tan geri çekilmesi yönünde artan tartışmalara ilişkin konuşan Hüseyin, Amerikan tarafı ile Irak arasında konuya ilişkin müzakerelerin yeniden başladığını anlattı.