Lise sınavı masrafı ilk aydan 2 bin lira

Sınav odaklı sistemi kaldırmak amacıyla gelen Liselere Geçiş Sistemi’nde (LGS) merkezi sınav her yıl daha da zorlaşıyor. Liseye geçenlerin yüzde 13’ü sınavla öğrenci olan "nitelikli liselere" girmeye hak kazanıyor. Kalanlar ise mahallelerine en yakın okula kayıt oluyor. Öğretmen, öğrenci ve veliler, nitelikli liseler için daha fazla test kitabı ve dershane desteğine ihtiyaç duyuyor. Bir öğrencinin daha ilk aydan LGS hazırlığının bedeli 2 bin lirayı buluyor. Hepimizin Sendikası Grup Sözcüsü Ayla Salmanlı ise nitelikli lise ayrımının yanlış olduğunu, paralı eğitimin bu şekilde meşrulaştığını söyledi.

BÜTÜN YARIŞ 168 BİN KONTENJAN İÇİN

2021 yılında 8’nci sınıftan mezun olan 1 milyon 243 bin 830 öğrencinin merkezi sınav başvurusu salgın tedbirleri nedeniyle otomatik olarak yapıldı. Bu öğrencilerin 358 bin 187’si merkezi sınavla kayıt alan okullar için tercihte bulundu. Tercih yapan öğrenciler arasında ise yalnızca 168 bin 924’ü sınavla öğrenci alan bir liseye yerleşebildi. Sonuç olarak ortaokuldan liseye geçen öğrencilerin yalnızca yüzde 13’ü fen lisesi, sosyal bilimler lisesi, sınav puanıyla alan Anadolu Lisesi, Anadolu İmam Hatip Lisesi ya da Anadolu Meslek Lisesi’ne yerleşti. “Nitelikli lise” olarak adlandırılan bu okulların az sayıda olması sınavın her geçen yıl daha da eleyici olmasına neden oldu. 2021 LGS sınavına giren öğrenciler matematik sınavının çok zor olduğunu söyledi. MEB’in yayımladığı veriler de bunu doğruluyor. Tercih yapan öğrencilerin yarısından azı yerleşebildi. Yerleşen öğrencilerin de yalnızca binde 32’si 20’de 20 doğru yanıtlayarak matematikten tam puan aldı. Merkezi sınav puanıyla yerleşen öğrencilerin yüzde 76’sı 20 matematik sorusuna 10’dan daha az doğru yanıt verdi. Matematikte doğru yanıt ortalaması 7,5 oldu. Bu yıl, LGS sınavına girecek olan bir öğrencinin velisi, “Sorular çok zorlayıcı ve merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul sayısı az. MEB her ay LGS için örnek sorular yayımlıyor ama yine de çocuklarının geleceği için kaygılanan veliler, çocuklarını dershaneye yazdırmaya ve ders kitapları dışında test kitabı almaya mecbur kalıyor” dedi.

GÜNDE 80 SORU İLE BAŞLAYIP 700’E ÇIKIYORLAR

MEB örnek sorular yayımlıyor buna rağmen farklı soru tiplerini görebilmek amacıyla öğrencilerin, her dersten en az üçer test kitabı alması isteniyor. Günde 80 soru çözerek başlayan maraton yıl sonunda günde 300 ila 700 soruya çıkıyor. Yıl içinde yeni test kitapları ekleniyor. Test kitaplarının ücreti 45 ile 95 lira arasında değişiyor. Hal böyle olunca daha okullar açılırken yalnızca test kitabı için velinin cebinden çıkan ücret bin lirayı buluyor. MEB okullarda destekleme kursları açıyor. Veliler dershaneye de ihtiyaç duyarsa fatura kabarıyor. Dershane ücretleri 6 bin liradan başlıyor 10 bin liraya kadar çıkıyor. Taksitle ödenmesi durumunda ilk taksit için en az bin lira isteniyor. LGS için velinin harcadığı ücret ilk aydan 2 bin lirayı buluyor.

PARALI EĞİTİM MEŞRULAŞTIRILIYOR

Hepimizin Sendikası Grup Sözcüsü Ayla Salmanlı, Aydınlık’a yaptığı açıklamada kâğıttaki fiyat artışının kaynak kitaplara da yansıdığını söyledi. Salgında kapanma döneminde velilerin etüt merkezlerini kayıpları kapatmak için bir çözüm olarak gördüğünü ifade eden Salmanlı sözlerine şöyle devam etti:

“Bu merkezler pandemi döneminde farklı isimler altında eğitim öğretime devam ettiler. En yeni açılan dershanenin bile ücreti 6 bin lira. Farklılıkları ortaya çıkarmak adına soru zorlukları arttı. Bu durum, eğitimin paralı hale gelmesini meşrulaştırdı. Asgari ücretli bir aile bile, çocuğu için özel öğretmen bulma kaygısında. Seçilen yöntem ‘nitelikli okul’ kavramı son derece yanlış. Okullar arasında farklılıkların öne çıkarılması bu durumu besliyor. Yarıştan ziyade mahalle okullarının desteklenmesi gerekiyor. Maddi durumu ne olursa olsun tüm öğrenciler için aynı eğitim olmalı, geçmişte böyleydi. Eğitim sistemi tamamen değişmeli, sınav sistemi kalkmalı. Öğrenciler, başarıları ve yeteneklerine göre eğitim alabilmeli. Bu yöntemle biz eğitim hakkını, öğrencilerin elinden alıyoruz.”

SALGININ YARATTIĞI SORUNLAR

Salgın döneminin getirdiği sorunlara da değinen Salmanlı, “Çocuklar uzun süre evde kaldılar, akranları ile paylaşımda bulunamadılar. Çocukların travmalarının önüne geçebilmiş değiliz. Çocukların eğitim için hazır bulunuşlukları da yeterli düzeyde değil. Bu halde sınava hazırlanmak da ciddi bir başarı getirmeyecektir” dedi.

SINAV BAŞKA DERS KİTABI BAŞKA

Sınav ağır… Ders kitapları ise bir o kadar hafif. Kaynak kitap sorunu yalnızca LGS’ye hazırlananlar için değil daha alt kademelerde eğitim görenler için de ciddi bir sorun. Antalya’da veli olan Şeyda Yarbaş, “Alışveriş yaptığımız yerlerde kredi kartından ödemek durumunda kalıyoruz. Hesaba yazdırdığımız da oluyor. Ders kitaplarının yetersizliği fazlandan masrafa neden oluyor” dedi. Adana’da öğrenci velisi Selin Tat da “Bakanlığın hazırladığı kitaplar bomboş. İçerik çok zayıf. Kaynak kitapların yayın evlerine kazandırayım derken aileleri külfet altına sokmak hiç etik değil” diye konuştu.