Önce deprem sonra dolu şimdi de fırsatçı vurdu
Deprem bölgesi Malatya’da Nisan ayında yağan doludan zarar gören kayısıya fabrikalar düşük fiyat verince üretici isyan etti. Geçen yıl 8 liradan alınan ürün bu yıl 3 liradan alınmaya çalışılıyor. Üretici temsilcileri bu fiyattan ürün vermeyeceklerini ve gerekirse yerde bırakacaklarını söyledi.
Nisan ayında dolu yağışı nedeniyle büyük zarar gören kayısıyı, meyve suyu fabrikaları ve aracı firmalar üreticiden yok pahasına almaya kalkınca üreticinin tepkisiyle karşılandı. “Dolu fırsatçıları” olarak nitelendirdikleri firmaların geçen yıl hasarlı kayısının kilosunu 8 liradan alırken, bu yıl 3 lira fiyat verdiğini belirterek, “Bu fiyata kayısı vereceğimize hayvanlara yem olarak veririz daha iyi” dediler. Aydınlık’a konuşan üretici temsilcileri fabrikaların Ziraat Odaları ile muhatap olmasını istediler.
‘DOLU FIRSATÇILIĞI YAPIYORLAR’
Malatya Ziraat Odası Başkanı Yunus Kılıç fiyat oyununa ilişkin olarak Aydınlık’a yaptığı açıklamada şunlara değindi: “Dolu yarası olan taze kayısıları 10 TL altında vermek zarar etmek demektir. Kurutulunca 70-80 lira ediyor. İçindeki çekirdeğin kilosu 40 lira. Iskartanın kilosu 70 lira. Şu an dolu hasarlı ürünü vatandaştan 3 liraya almaya çalışıyorlar. Üretici kaç kilo dökülmüş kayısıyı toplayacak da 3 liraya satacak. Yevmiye 450 lira. Çiftçiyle dalga geçmektir bu. Fırsatçılık yapıyorlar. Nasılsa üretici satmak zorunda diye düşünüyorlar… Sanki yangından mal kaçırıyorlar. Oysa aynı kayısıyı geçen yıl 8 liradan almışlardı. Bunları Malatya’dan kovacağız, Malatya’ya sokmayacağız. Alay edercesine 3 lira verilir mi?
İhracatını yaptığımız kayısının toplama fiyatı kiloda 40 lira. Bunu da üretici değil toplayan veriyor. Bu fiyata vereceğimize ağacın dibinde gübre yaparız; yine fabrikaya vermeyiz. Bu sıkıntı her tarafta hâkim. O firmaları da kınıyoruz. Alım yaparken gelsinler Ziraat Odalarıyla muhatap olsunlar. Aracılarla da olmaz bu iş. Kayısı bütün meyve sularının mayasıdır. Bu açıdan kıymetlidir. Kayısısız meyve suyu üretilemez. Üreticiyi ezmesinler. Ezdirmeyiz.”
Kılıç, son olarak üreticinin artan maliyetlere rağmen üretim yaptığını ve iyi fiyat beklediklerini belirterek, “Bu yıl 77 bin ton kuru kayısı rekoltesi açıklandı. Bizim tahminimiz 60 bin ton civarında olacak. Kuru kayısı fiyatının kilosunu da 200 liranın altında olmamasını bekliyoruz. Aksi halde üretici zarar eder.” dedi.
‘KAYISIYI AYAK ALTI ETTİRMEYİZ’
Akçadağ Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet İnal da üreticilere çağrıda bulunarak kayısıyı yok fiyatına vermemelerini istedi. İnal şunları belirtti: “Yaş meyve hasat zamanı ile beraber meyve suyu fabrikaları adına alım yapan şahıslar piyasada kilogramı 3 TL gibi gülünç bir rakamla alım yapmaya başlamıştır. Bu üretici ile resmen dalga geçmek, alay etmektir. Emeğe saygısızlıktır. Biz üreticiler, bunlara tepki olarak yaş kayısı vermeyelim. Kayısımızı ayak altı ettirmeyelim. Kayısımız sahipsiz bırakılmaya çalışılıyor. Çürüsün, ıskarta olsun; yine de ucuza vermeyelim. Tüm üretici kardeşlerime saygılarımı sunuyorum.”
Aydınlık’a konuşan İnal, “Doludan zararımız yüzde 30-40 civarında. Depremin yarattığı sıkıntı da var. Bu konu piyasanın eline bırakılmamalı. Devlet müdahale edebilir. Uzun yıllardır dile getiriyoruz; kayısıda taban fiyat belirlenmeli. Bunun altına düşülmemeli. TMO alım yapabilir. Bunlar üç beş kişi… Muhatap da yok. Keşke muhatap olsa. Oturup konuşabilsek. ‘Fiyat bu’ diyorlar ve ondan alım yapmak istiyorlar. Üretici geri adım atsın bizim fiyattan versin istiyorlar. Bunu kabul edemeyiz. Maliyetler ortada.” dedi.