Masadaki hesap çarşıya uysun

2022 yılı için Asgari Ücret Tespit Komisyonu kapsamında dün 3’üncü toplantı düzenlendi.

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıda, işçi ve işveren tarafı taleplerini paylaştı. Toplantının ardından yapılan açıklamada, anlaşma sağlanamadığı ve son kararın bir sonraki toplantıda alınacağı bildirildi.

Toplantı sonrası kameraların karşısına geçen Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder, şu açıklamayı yaptı:

“Biliyorsunuz her sene TÜİK, Hacettepe Üniversitesi'nden aldığı verilere göre ağır-orta işlerle ilgili bir hesaplama yapıyor. Bu sene Aldığınız parametreleri bize de verin.' dedik. Hacettepe Üniversitesi ‘beslenme kalıplarını’ biz de aldık ve parametrelere göre belirli hesaplar yaptık. Bu 2 bin 979 lira ile 3 bin 567 lira arasında… Eski formüle göre hesapladığımız zaman değişiyor.”

TEKLİF MUAMMASI

Nurcan Önder, “TİSK rakamı 3100 lira olarak daha uygun buluyor. TÜRK-İŞ ise ‘3900'ün altına düşmez!’ diyor. Son toplantımızda asgari ücretin ne olacağını belirleyeceğiz” açıklaması kafa karıştırdı. TÜRK-İŞ yetkilileri rakam telaffuz etmedik derken, kamuoyunda oluşan rakamın 4 bin liranın üstü olduğunu ifade ettiler.

TİSK'in Genel Sekreteri Akansel Koç da 3100 TL gibi bir teklifte bulunmadıklarını belirtti. Koç, “Enflasyona karşı çalışanlarımızı koruyacağız. TÜİK'in açıkladığı bütün rakamlar bizim için geçerli. Farklı enflasyon rakamları açıklayan kuruluşlar var ama biz TÜİK'i esas alıyoruz.” dedi.

TİSK Genel Başkanı Akkol, toplantı öncesinde yaptığı açıklamada da asgari ücreti üçlü mutabakatla belirlemek istediklerini söyleyerek, “Çalışanların enflasyon karşısında ezilmeyeceği, dengeyi kaçırmayacak ama diğer taraftan uzun vadeli yatırım ve istihdam döngüsünü kırmayacak bir asgari ücret arayışı içerisindeyiz” ifadelerini kullanmıştı.

TÜRK-İŞ: ENFLASYON GERÇEK HAYATTA FARKLI

Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat ise toplantı sonrasında “Sonuç almamız mümkün görünmüyor. Geldiğimiz noktada olumlu bir sonuç sağlayamadık. Çalışanların refah seviyesini artıracak bir rakam telaffuz edemedik.” ifadelerini kullandı.

TÜİK’in enflasyon rakamlarının gerçeği yansıtmadığını vurgulayan Irgat, “TÜİK’in açıkladığı enflasyon ile gerçek hayatta yaşadığımız enflasyonda fark var. Döviz kurlarının yüzde 85 arttığını görüyoruz. Son 1.5 ayda anormal şekilde artan enflasyon ve insanların alım gücünün düşmesi, dar gelirli insanları daha da zora soktu.” diye konuştu.

“Yaşanan enflasyon çarşı pazar enflasyonunun altında. Ayrıca büyümeden de refah payı alacağımız bir asgari ücret bekliyoruz.” diyen Irgat, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Ancak şu ana kadar bunu sağlayamadık. İş veren kesimiyle uzlaşmazlıklarımızı gideremedik. Asgari ücretlinin gülümseyeceği ve refah seviyesinin artacağı bir asgari ücreti bulamadık. Bir toplantımız daha olacak ama başlangıçta erken bitiririz gibi düşünmüştük. 2022 yılı değerlendirme hesapları yapılsın istedik ancak benim kanaatimce öyle bir konum olmadığı ortaya çıkmış oldu.”

ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor.

Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor. Bakanlıktaki ilk toplantının ardından Komisyon, işçi, işveren ev sahipliğindeki toplantıların ardından son toplantısını tekrar Bakanlıkta yapıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor.

Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

TÜRK-İŞ VERGİYE DİKKAT ÇEKMİŞTİ

1’nci ve 2’nci toplantıda TÜRK-İŞ, asgari ücrete ilişkin önemli mesajlar vermişti. Mevcut asgari ücretin çok düşük olduğunu ve insanların bu ücretle 15 gün dahi geçinemediğini belirten TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, şu ifadeleri kullanmıştı:

“Bunu vergiden mi telafi ederler veya başka yönden mi telafi ederler ben onu bilmiyorum. Ben ekonomist değilim. Ülkeyi yönetenler bu konuda makul, mantıklı bir rakam önümüze getirirlerse, işçi, işveren ve hükümet birlikte kısa bir zamanda imzalamayı temenni ediyoruz. Bizim beklentimizin altında kalacak bir rakam olursa buna katılmayacağız. Bakan Bey’e rakamı da söyledim. Bundan önceki Maliye Bakanı da biliyor. Bu ifadelerimizi onlar, Sayın Cumhurbaşkanı’na da ilettiler, Sayın Cumhurbaşkanı da biliyor. Arzumuz, bir an evvel önümüze bir rakam gelsin. Kamuoyunu fazla meşgul etmenin bir anlamı yok. Arzu ettiğimiz bir rakam gelmezse çabuk olmanın da anlamı yok.”

‘EN AZ ÜCRETTEN VERGİ’

TÜRK-İŞ Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat ise şöyle konuşmuştu:

“Sayın Bakanım sizden umutluyuz. Anketle beraber ortaya çıkıyor ki, bu asgari ücretin dayanılmaz hal aldığı ortaya çıktı. Bu çalışmamızın sağlıklı yol alabilmesi için çok ciddi çalışma yaptırmak durumunda kalıyoruz. Hem işveren hem hükümet ve çalışanlar olarak ortak noktaya gelmiş durumdayız. Enflasyon üzerindeki artışı işveren de kabul ediyor. Bundan da memnun kalıyoruz. Vergi oranlarının indirilmesi konusunda da mutabıkız. Artık yüzde 20-27’lerin çalışanlar için adil bir vergi sistemi olmadığını kabul ediyoruz. En az ücretten vergi alınmasının sonu gelmiş olması lazım. AGİ ile bu durumun çözülebileceğini düşünüyoruz. Çalışanlar elbette ki sosyal devlet anlayışı içinde refah devletine ulaşırlar. Milyonlarca çalışanın içinde bulunduğu zorluğun borçlanarak ihtiyaç kredileri, kredi kartlarıyla hayatlarını idame ettiriyorlar. Yapılan zamla borçlarını ödeyip ailesiyle birlikte yaşamak için mücadele edecekler. Gıdadaki artışların önüne geçilmesinin zamanı gelmiştir. Türk Lirası’nın değer kaybetmesini üzüntüyle karşılaşıyoruz. Asgari ücretin çalışan ve halkımıza hayırlı olacağını umuyorum.”