MB açıkladı: Konut fiyat endeksi arttı
Merkez Bankasının açıkladığı KFE’ye göre konut fiyatları aylık yüzde 2,3, yıllık yüzde 68 arttı. TÜİK verilerine göre ocakta aylık enflasyon yüzde 6,7 yükselmişti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından Ocak 2024 dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi (KFE) verileri açıklandı. Buna göre konut fiyatlarındaki artış hızının düşüşü devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ocak 2024’te aylık tüketici enflasyonunu yüzde 6,7 olarak açıklamıştı. Türkiye'deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan KFE (2017=100) ise ocakta bir önceki aya göre yüzde 2,3 artarak 1190 seviyesine geldi ve tüketici enflasyonunun altında kaldı. KFE, ocakta yıllık bazda yüzde 68 artarak Aralık 2021’den sonraki en düşük yıllık artışı gösterdi. Bu dönemde reel yükseliş yüzde 1,4 oldu. TÜİK’in tüketici enflasyonu raporunda ise konut fiyatları ocakta aylık yüzde 7,4 artmıştı.
EN YÜKSEK ARTIŞ ANKARA’DA
Üç büyük il için KFE değişimine bakıldığında ocakta bir önceki aya göre İstanbul, Ankara ve İzmir'de sırasıyla yüzde 1,3, 2,4 ve 2,8 artış görüldü. Endeks değerleri geçen yılın aynı ayına göre ise İstanbul'da yüzde 54,5, Ankara'da yüzde 85,6, İzmir'de yüzde 70,4 yükseldi. Ocak ayı itibariyle Türkiye'de bir konutun ortalama metrekare fiyatı 30 bin 900 TL olarak kaydedildi. Üç büyük il içinde en yüksek artışın görüldüğü Ankara’da ise ortalama metrekare fiyatı 24 bin 373 TL oldu. Aynı dönemde İzmir’de ortalama metrekare fiyatı 35 bin 684 TL olarak belirlendi. Aylık bazda sınırlı fiyat artışı meydana gelen İstanbul’da da ortalama metrekare fiyatı 45 bin 129 TL'ye yükseldi. Bu veri üzerinden yapılan hesaplamayla 120 metrekarelik bir daire 5,4 milyon TL'yi aştı.
KREDİ SIKILAŞMASI TALEBİ DÜŞÜRDÜ
Konut Fiyat Endeksi ocakta aylık bazda yüzde 2,3 artarken TÜİK’in verilerine göre inşaat maliyetleri ocakta bir önceki aya göre yüzde 15,7 oranında yükselmişti. Ocakta malzeme endeksi yüzde 5,1, işçilik endeksi yüzde 41,9 artmıştı. Devlet Planlama Teşkilatı'nın eski uzmanlarından, iktisatçı Zafer Yükseler kişisel internet adresinden yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
“2020 yılında artış eğilimine giren yeni konut fiyatları, 2021-2023 döneminde de bu eğilimini sürdürmüştür. Yeni konut fiyatları, inşaat maliyetlerindeki artış yanı sıra, yabancıların konut alımları ve negatif reel faizlerin etkisiyle yatırım amaçlı konut talebinin yükselmesi sonucunda artış göstermiştir. 2023 yılı ikinci yarısında faiz oranlarındaki artış ve kredi koşullarındaki sıkılaştırmanın etkisiyle hız kaybetmiştir. Yeni konut fiyatları 2024 ocak ayında aylık yüzde 2,08, yıllık yüzde 68,53 oranında yükselmiştir. İkamet amaçlı bina inşa maliyetleri ise, ocak ayında aylık 16,32, yıllık yüzde 67,26 oranında artmıştır. Yeni konut fiyatları yıllık bazda reel olarak ocak ayında yüzde 2,23 oranında yükselmiştir. Yabancılara konut satışının azalmasının etkisiyle, İstanbul, Antalya ve Mersin’de konut fiyatları reel olarak düşüş göstermiştir.”
KİRA BEYANNAMESİ VERMEYEN CEZA ÖDEYECEK
EMLAK danışmanları kira beyannamesi vermeyenleri ev sahiplerini uyardı. Adına gayrimenkul olan ev sahiplerinin kirada olan evleri için kira beyannamelerinin mart ayı sonuna kadar vergi dairelerine vermeleri gerektiğini anımsatan danışmanlar, aksi takdirde ceza-i işlem ile karşılaşacaklarını söyledi. Kira geliri elde eden mülk sahipleri her yıl mart ayında Hazine ve Maliye Bakanlığı'na beyanname veriyor. Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi ise mart ve temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödeniyor. Gayrimenkul sahiplerini ilgilendiren kira beyannamesi ödeme dönemi başladı. Türkiye’de kira geliri elde edenler, gelirin bir kısmını Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) beyanda bulunmaları gerekiyor. Gayrimenkul sahiplerinin kira beyannamesini ödememeleri durumunda ceza-i işlemle karşılaşacakları hatırlatılıyor.
‘EMEKLİ VE EV KADINLARI MUAF’
1 ile 31 Mart tarihleri arasında ev sahiplerinin vergi dairelerine kira beyannamesi ödemelerini yapmalarını gerektiğini söyleyen emlak danışmanları, emekli ve ev kadını vatandaşların ise bu ödemelerden muaf tutulduğunu aktardı. Ayrıca emlak ve çevre temizlik vergilerinden, emekli olan vatandaşların sadece adına bir tane en fazla 200 metrekarelik bir daire olması durumunda kendileri muaftır. Bu kanun aynı şekilde ev kadınları içinde geçerli.
