MEDYANIN HALLERİ... Utanmadan ‘Asgari ücretliyi ezdirmedik!’ başlığı attılar: Basınımıza yeni yıl hediyesi: Hesap makinesi

ASGARİ ÜCRET

AHMET HAKAN - HÜRRİYET

Enflasyonist ortamda... Geçim sıkıntısının devam ettiği şu dönemde. Çalışanların müthiş zorlandığı şu zamanda...

Asgari ücret rakamı, hiç de tatmin edici değil.

Popülist politikalara itiraz eden en makul iktisatçılar bile 25 bin rakamını telaffuz etmişlerken...

Asgari ücretin bunun bile altında kalmasına itirazım var.

EDİTÖRÜN NOTU: Sayın Ahmet Hakan. İtirazınız doğru ve haklıdır. Peki, o zaman bu itirazınızı Genel Yayın Yönetmeni olduğunuz gazetenin birinci sayfasından neden göremedik. Neden işçiyi, TÜRK-İŞ’in açıklamalarına yer vermediniz? Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu…

ASGARİ ÜCRET AÇIKLANDI... FIRSATÇILARIN ETİKET MESAİSİ BAŞLADI

FULYA SOYBAŞ - HÜRRİYET

Yaz aylarında yapılan sıkı denetimlerle özellikle de zincir marketlerde bir süreliğine ‘normal’leşen etiket fiyatları, asgari ücret zamları konuşulmaya başlandığı günden itibaren değişmeye başlamıştı.

2025 yılı asgari ücretin belirlenmesi ile bunu bir ‘fırsat’ olarak görenlerin mesaisi hızlanmış olacak ki tüketici derneklerine daha ilk günden şikâyet üzerine şikâyet yağıyor.

Peki tüm bu etiket artışlarına, gramaj oyunlarına, ‘işçilik maliyeti’ gerekçe gösterilerek yapılan zamlara ‘serbest piyasa ekonomisi’ deyip, geçecek miyiz? Nasıl baş edilecek? Asgari ücretli bu etiketlerle nasıl geçinecek? (…)

Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu da bu durumun bazı ahlâk yoksunu fırsatçıların klasiği haline geldiğini belirterek, “3-4 haftadır market etiketleri değişiyordu, kiralık ev ilanlarının bir bölümü de geri çekilmişti.

Dün, zam açıklandığı andan itibarense bu süreç hızlandı. Bazı toptancıların piyasaya mal vermeyi durdurduğu bilgisi geldi.

Bu ahlâki bir sorun. Maalesef ahilik kültürümüz yok oldu. Bu iş esnaflıktan çıkıp, büyük işletmeler eliyle yapılır hale geldikten sonra iyice çığırından çıktı.

Ancak ‘Serbest piyasa’ diye isteyen istediğini yapamaz. Tüketiciler, bu fırsatçıları ‘Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’na şikâyet etsinler. ‘Ceza almaz’ diye düşünmesinler. Hem Tarım hem de Ticaret Bakanlığı’nın fırsatçılara ağır yaptırımları var” yorumunu yapıyor.

MİLLET SADAKA DEĞİL HAKKINI İSTİYOR

AKİF BEKİ - KARAR

2025 bütçesinde sosyal yardımlar için 651 milyar lira ayrıldı.

2024 bütçesinde sosyal yardımlara ayrılan pay, 497 milyar liraydı.

Her sene Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu rakamın büyüklüğüyle iftihar ediyor.

İktidar medyası, halka dev destek olarak sunuyor.

Az buz bir meblağ değil, haklılar.

Fakat yanlış ekonomi politikalarının bir sonucu olarak yoksulluk da artıyor.

Devlet desteği olmadan ayakta duramayan, ısıtma ve aydınlatma giderlerini karşılayamayan 2 buçuk milyondan fazla hane vardı. Artık İstanbul gibi büyükşehirlerde barınma yani kira giderlerini de karşılayamıyorlar.

Sosyal yardımla geçinen hane sayımız 5 milyona, destekle hayatını sürdüren vatandaş sayımız da 20 milyona dayanmış durumda.

Cumhurbaşkanlığı sistemine geçtikten sonraki 5 yılda, kendi yağında kavrulamayan ev ve nüfus sayısı, yaklaşık ikiye katlanmış.

Ortalama her 4-5 kişiden biri, yardıma muhtaç hâle gelmiş.

Elektrik ve doğal gaz faturalarını devlet desteğiyle zar zor ödeyenler, karınlarını da güç belâ doyuruyor artık.

Buna karşılık iktidar ne yapıyor, yoksullukla nasıl mücadele ediyor, derseniz...

2025'te toplayacağı vergilere yüzde 46, asgari ücrete ise yüzde 30 zam yapıyor.

EMEĞİN HAKKI

MELİH AŞIK - MİLLİYET

Asgari ücret kötümser tahminlerin de altında kaldı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından 22 bin 104 lira olarak ilan edildi...

2024 yılının enflasyonu yüzde 45 dolayında hesaplanıyor...

Böylece yapılan yüzde 30 zam, resmi enflasyonun yüzde 15 gerisindedir...

Çarşı pazardaki enflasyon ise en iyimser rakamlarla yüzde 50 ile yüzde 100 arasında...

Dahası... 6 ay sonra yeni bir zam öngörülmüyor. 9 milyonluk bir kitleyi ilgilendiren son asgari ücret önümüzdeki tüm yılı kapsayacak.

Bu asgari ücret yakında açlık sınırının altında kalacak. Türk-İş’in hesabına göre açlık sınırı Kasım itibariyla 20 bin 562 liradır. Açlık sınırı malum; 4 kişilik bir ailenin yalnızca gıda harcamalarından ibaret. Buna kira, eğitim gibi giderlerin eklenmesiyle oluşturulan yoksulluk sınırıysa 66 bin lira. Asgari ücret bunun üçte biri!

Yılbaşı ertesinde açıklanacak emekli aylıkları ise daha da acı verici... Yeni bir düzenleme yapılmazsa, 4 milyon kişiyi kapsayan 12 bin 500 liralık taban emekli maaşına hiç zam yapılmayacak. Memur ve işçi emekli aylıkları yüzde 16’yı geçmeyecek!

Toplumlar zamanında geçim zorluklarına da katlanırlar. Ancak bu zorluğa fedakârlık eşit dağıtılırsa katlanılır. Toplumun bir kesimi para içinde yüzerken emeğiyle para kazananların sefalet içinde yaşamasını vicdanlar kabul etmez. Ekonominin yükü sadece çalışan kesimlerin sırtına yüklenemez... Anayasaya göre devletin her yurttaşını insana yakışır şekilde yaşatma görevi vardır.

BU İNSANLAR DEV MİDİR?

SALİH TUNA - SABAH

Yemen, Gazze'deki soykırımın sona ermesi için ilk günden itibaren elinden geleni yapmaya çalışıyor.
Karşılığında da "Soykırımcı İsrail'in koruyucu melekleri" mesabesindeki "çağdaş uygarlığın önde giden ülkesi" İngiltere ve "özgürlükler ülkesi" ABD tarafından hunharca bombalanıyor.

Fakat Yemen zinhar vazgeçmedi, vazgeçmiyor.

Daha üç-beş gün önce, "Filistin 2" adını verdikleri hipersonik füzeyle Tel Aviv'i vurdular. İşgalci rejimin demir kubbesi işe yaramadı. Bizzat İsrail'in açıklamasına göre 14 kişi sığınaklara kaçarken, 16 kişi de mezkûr füzenin etkisiyle yaralandı. İsrail medyası son bir haftada Yemen tarafından İsrail'e fırlatılan (milyonlarca İsrailliyi sığınaklara sokan) beşinci füze olduğunu dile getirdi.

Aslında...

Soykırım suçu işlediği gerekçesiyle İsrail'e dava açan Uluslararası Adalet Divanı veya Netanyahu hakkında tutuklama kararı çıkartan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ile Yemen'in hedefi sonuç itibarıyla aynı:

İsrail'i soykırımdan vazgeçirmek. Bir farkla ki, UCM doğası gereği hukukla iş görür.

Gelgelelim, "işgalci" denince akla gelen ABD ve yancısı İngiltere, 16 Şubat 2024'ten itibaren geçerli olacak şekilde Yemen'i "terörist" ilan etti.

Sizin anlayacağınız, Yemen'e attıkları binlerce tonluk modern bombaları yetmedi, yaptırım uygulayacaklar.

Yaptırımlara uymayan ülkeleri de hâliyle cezalandıracaklar.

Uluslararası hukuk mahkemelerinin İsrail aleyhine aldıkları hiçbir kararın yaptırım gücü yok ama ABD-İngiltere'nin kararının var.

İnsanlığın maruz kaldığı dünya sistemi budur, bu kadardır.