Mercimek varken ithal ediyoruz

Kırmızı mercimekte hasat yapıldı, üretici zor durumda. Üretimde gübre, ilaç, mazot gibi girdi fiyatlarına yüzde 100’ün üzerinde zam gelirken mercimeğin fiyatı geçen yılla aynı seviyede kaldı. Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardinli üreticiler bu durumun devam etmesi durumunda çiftçinin mercimek ekimini bırakacağını vurguladı, hükümetten bir an önce soruna çözüm bulmasını istediler. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)’nin alım yapmadığını kaydeden üreticiler, “Kırmızı mercimekte geçen yıl rekolte çok yüksek oldu. Türkiye’nin ihtiyacının çok üstünde üretim yapıldı. Bu arada ihracat da yasaklandı. Üreticinin de tüccarın da elinde geçen yıldan ürün kaldı. Şimdi bu yılın ürünü de devreye girdi.” dediler.

‘İTHALATA İHTİYAÇ YOK’

Bu yetmezmiş gibi mercimek ithalatının da devam ettiğini ifade eden üreticiler şunları söylediler:

“Kanada’dan mercimek geliyor. Bu günlerde Irak’tan da mercimek girişi var. Kanada’dan Irak’a, Irak’tan Türkiye’ye. İthalat tam gaz devam ediyor. Hem de hasat döneminde. Bu olacak iş değil. Türk çiftçisi can çekişiyor, ama başka ülkelerin çiftçisini destekliyoruz. Türkiye’nin mercimek ithalatına ihtiyacı yok. İthalat bir an önce durdurulmalı. Yüksek miktarda ithalat yapılınca fiyatlar da sabit kaldı. Girdi maliyetlerimiz yüzde yüzün üzerinde arttı. Ama mercimek fiyatı aynı kaldı. Geçen yıl kırmızı mercimeğin fiyatı 13-14 liraydı. Bu yıl 15 lira. Bu durumda Türkiye’nin mercimek üretimi tehlikeye girer. Kimse ekmez olur.”

‘TMO ALIM YAPSIN’

Üreticiler acil yapılması gerekenleri de şöyle sıraladılar:

“Çiftçi gerçekten zor durumda. Ellerinde büyük miktarlarda ürün var. Acil paraya ihtiyacı olan çiftçiler zararına satış yapıyor. Bunun önüne geçilmeli. İlk yapılması gereken kırmızı mercimek için makul bir fiyatla TMO’nun alım yapması. Bunun yanında ithalatın durdurulması ve ihracata yeniden izin verilmesi gerekiyor. En azından elde geçen yıldan kalan stoklar eriyinceye kadar. Aksi halde tüccar bu durumu fırsat bilip fiyatı daha da düşürecek ve olan çiftçiye, mercimek üreticisine olacak.”

Mersin’de faaliyet gösteren bir komisyoncu da mercimek üretiminin durumu ile ilgili olarak Aydınlık’a şu bilgileri verdi:

“Türkiye’nin bakliyat merkezi Mersin. Fiyatlar büyük ölçüde burada belirleniyor. Bakliyatta tekelleşme var. Birileri kazanırken çiftçi perişan ediliyor. Bunun sonucu belli. Çiftçi tarımdan uzaklaşır. Birkaç firma para kazanacak diye ülke tarımı bitiriliyor. Geçen yıl 14 lira olan mercimek bu yıl 15 lira. Bu gerçekten vicdansızlık. TMO gerekeni yapmıyor. Bakliyatta çiftçi ortada bırakıldı. Sadece mercimekte değil nohutta da durum aynı. Yapılacak iş ithalatı değil, ihracatı açmak. En azından sorun aşılana kadar yapılması gereken bu. Ben komisyoncuyum. Ancak bu ülke bizim. Çiftçi ayakta kalmazsa bizim de ayakta kalmamız mümkün değil. Kısa vadeli düşünmemek lazım. Devlet devreye girmezse sıkıntı çözülmez.”