Merkez mevduatta yüzde 60'ı savunacak
Merkez Bankası (TCMB) dün iki yeni düzenleme ile Liralaşma adımlarını sıkılaştırdı. TCMB menkul kıymet tesisi tebliğinde yaptığı değişiklikle TL'nin toplam mevduat içindeki payı yüzde 60'ın altında olan bankalara ilave 5 puan yabancı para zorunlu karşılık uygulanmasına karar verdi.
Karar dün Resmi Gazete'de yayımlandı. Kararda ayrıca kredilere yönelik düzenlemeler de yer aldı. Düzenlemeyle kredilerde referans faiz katsayısının üst sınırını aşan krediler için ek menkul kıymet yükümlülüğü yüzde 90’dan yüzde 150’ye çıkarıldı. Merkez Bankası verilerine göre TL mevduatların toplam mevduatlar içindeki payı 31 Mart 2023 itibarıyla yüzde 61.86 oldu. Bu oran 2021 sonundaki kur atağı döneminde yüzde 40'ın altına düşmüştü. Kur Korumalı Mevduat başta olmak üzere Liralaşma adımları sayesinde TL'nin oranı arttı. Son dönemde bankaların dövize dönüş yönünde mudileri teşvik ettiği öne sürülüyordu. Merkez bu hamlesi ile yüzde 60 sınırını savunacağını gösterdi.
FAİZLER ARTACAK
Kararı yorumlayan Dinamik Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan, şunları söyledi: “Bankalar TL mevduatlarını artırmak için faizleri daha da artıracaktır. Dövize yönelen talebi karşılamaya yönelik de KKM yönelimi özendirilmeye çalışılacaktır. Zorunlu karşılık oranlarının artırılmasında da aynı perspektif söz konusudur. Bankalar topladıkları mevduatın olabildiğince fazla miktarını ellerinde tutmak ister, haliyle daha fazla menkul kıymet alarak veya zorunlu karşılık tesis ederek bunları bloke etmek istemez. Bankaların istediği, kaynak tarafını güçlü tutmak ve bunu krediye dönüştürmektir. Bono/tahvil alımlarını ise türev araç yönetimi stratejisi çerçevesinde getiri elde etmek için kullanmak isterler. TL mevduatın belli bir oran altında kalması durumunda daha fazla zorunlu karşılık tutacak olmaları da bankanın bu kaynağını azaltacağı için arzu edilmeyen bir durumdur. Çünkü daha fazla zorunlu karşılık kullanımı bankanın krediye dönüşebilir kaynağını azaltacağı için karlılığını da azaltır. Bu nedenle bankalar yüzde 60 üzeri TL mevduat üzerine çıkmak için faizleri artıracaklardır.”
MAKAS AÇILIYOR
BloombergHT'nin haberine göre, “Mevduat faizlerinde yukarı yönlü ivme izlenirken, ticari kredi faizlerinde görülen yatay seyrin etkisiyle mevduat-kredi makası açılıyor. 31 Mart haftası itibarıyla mevduat-ticari kredi faizi makasında rekor seviye kaydedildi. TCMB verilerine göre 31 Mart haftasında üç aya kadar vadeli TL mevduatlarda ortalama faiz yüzde 29.2'ye yükseldi. Düzenlemelerin etkisiyle yatay bir görünüm sergileyen ticari kredi faizlerinde ise aynı dönemde yüzde 14.8 seviyesi kaydedildi. 31 Mart haftası ile mevduat faizi ile ticari kredi faizi arasındaki makas da 14.5 seviyesine yükseldi. Böylelikle iki faiz arasındaki makas tarihi yüksek seviyeye çıktı.”
