Merkez sabit bıraktı devlet faizi artırdı

Kamu alacaklarında gecikme faizi ise artırıldı.

Merkez Bankası (TCMB) beklendiği üzere faizleri yüzde 14'te sabit tuttu. Merkez kapitalist ülkelerin merkez bankaları FED öncülüğünde faizleri artırıyorlar. Japonya ve Türkiye ise faiz konusunda güvercin tutum alıyor. Diğer ülkelerin yükselen enflasyon karşısındaki şahin para politikaları ise ekonomileri durgunluğa sürüklüyor. Nitekim bu durumun ihracat pazarları üzerinden Türkiye'nin dış dengesindesine olumsuz yansıması söz konusu. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (Kurul) da bu duruma faiz kararı açıklamasında değindi. “Etkisi artarak sürmekte olan jeopolitik riskler olumsuz yönde etkisini sürdürmeye devam etmiş, dünyada iktisadi faaliyetin daha da zayıflamasına sebep olmuştur. Önümüzdeki döneme ilişkin küresel büyüme tahminleri aşağı yönlü güncellenmeye devam etmekte ve resesyon/durgunluk ihtimali artmaktadır.” diyen Kurul, “Enerji fiyatlarındaki yüksek seyir ve ana ihracat pazarlarının resesyona girme olasılığı cari denge üzerindeki riskleri canlı tutmaktadır. Cari işlemler dengesinin sürdürülebilir seviyelerde kalıcı hale gelmesi, fiyat istikrarı için önem arz etmektedir.” uyarısı yaptı.

İLAVE TEDBİRLER GELEBİLİR

Bu kapsamda Türkiye'nin iki çıkış kapısı bulunuyor. Bunlardan ilki Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı uzak ülkeler stratejisi diğeri ise Rusya. Avrupa'nın durgunluğa girdiği ortamda Orta Doğu'da da işler karışıkken Türkiye'nin özellikle Güney Amerika ve ASEAN' yönelmesi bekleniyor. Rusya pazarında ise Avrupa'nın çekilmesi sayesinde Türkler için ilave bir alan açıldı. Türkiye'nin dünyanın resesyona girdiği bu dönemde cari dengesinde olumsuz bir durum yaşamaması için Rusya fırsatını iyi değerlendirmesi gerekiyor.

İvmesini kaybettiği gözlenmekle birlikte, kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşmasının yakından takip edildiğini kaydeden Kurul, güçlendirilen makro ihtiyati politika setinin kararlılıkla uygulanarak gerekmesi durumunda ilave tedbirlerin uygulamaya alınacağını bildirdi.

Avrupa Merkez Bankası yükselen enflasyon karşısında 50 baz puan faiz artırdı. 2011'den bu yana ilk kez faiz artıran Avrupa Merkez Bankası'nın 25 baz puan artış yapabileceği ifade ediliyordu. Geçen hafta 1'in altına çekilen avro/dolar paritesi faiz beklentileri ile toparlanmış ve 1'in üzerine çıkmıştı. Faiz kararı sonrası parite 1.0245'i aştı.

'EKONOMİK TEMELLERDEN UZAK FİYATLAMA'

Küresel gıda güvenliğindeki ticaret yasakları ile artan belirsizliklerin emtia fiyatlarındaki yüksek ve oynak seyir ile temel gıda başta olmak üzere bazı sektörlerdeki arz kısıtlarının sürmesinin uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının artmasına yol açtığını ifade eden Kurul, şu tespitleri yaptı: “Gelişmiş ülke merkez bankaları artan enerji fiyatları ve arz-talep uyumsuzluğu ile işgücü piyasalarındaki katılıklara bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini vurgulamaktadırlar. Ülkeler arasında farklılaşan iktisadi görünüme bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankalarının para politikası adım ve iletişimlerinde ayrışma devam etmektedir. Finansal piyasalarda artan belirsizliklere yönelik merkez bankaları tarafından geliştirilen yeni destekleyici uygulama ve araçlarla çözüm üretme gayretlerinin çeşitlenerek arttığı gözlenmektedir. Enflasyonda gözlenen yükselişte; jeopolitik gelişmelerin yol açtığı enerji maliyeti artışları, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının etkileri, küresel enerji, gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şokları etkili olmaya devam etmektedir.”

YÜZDE 15'TEN 24'E ÇIKARILDI

Merkez Bankası faizi sabit tutarken Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğle amme alacakları tecil faizi yüzde 15'ten yüzde 24'e çıkarıldı. Resmi Gazete'de yer alan 5801 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile gecikme zammı oranı aylık yüzde 1.6'dan yüzde 2.5'e çıkarıldı. Önceki başvurulara bağlı olarak tecil edilmiş ve tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olan amme alacaklarına ise yüzde 15 oranında tecil faizi uygulanmaya devam edileceği bildirildi.

Öte yandan Fiyat İstikrarı Komitesi’nin beşinci toplantısı, Hazine ve Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati başkanlığında çarşamba akşamı toplandı. Toplantı sonrası yapılan açıklamada, enflasyon gelişmeleri mercek altına alınırken, küresel düzeyde enflasyonist baskılar ile gıda ve enerji arz güvenliğine ilişkin endişelerin yoğunlaştığı içinde bulunduğumuz bu dönemde emtia fiyatlarının seyri değerlendirildi. Toplantıda yılın ikinci yarısında fiyat istikrarını etkileyecek diğer risk faktörleri ve önlemler de ele alınarak, şu beş konuya işaret edildi: “1- Kamu fiyat politikalarının, enflasyonla mücadele konusundaki kararlılık ve mali disiplin çerçevesinde belirlenmeye devam edilmesine, 2- Stratejik tarım ürünlerinin ilgili kurumlarımız tarafından satın alınmasına devam edilmesine, 3- Özellikle gıda ve enerji fiyatları başta olmak üzere fiyat istikrarına yönelik tüm paydaşların eşgüdüm içerisinde çalışmaya devam etmesine, 4- Kış öncesi doğalgaz depolama ünitelerinin en üst kapasiteye ulaştırılmasına ve 5- Avrupa başta olmak üzere tüm dünyada enerji tasarrufuna yönelik önlemler en üst seviyede alınırken ülkemizde de enerji tüketim alışkanlıklarının bu istikamette yönlendirilmesine karar verilmiştir.”