Milli güvenlikle ne ilgisi var? İşverenden grev erteleme çabası
İzmir Serbest Bölge’de faaliyet gösteren GATES iş yerinde başlayan grevi erteletmeye çalışan işverene sendikadan tepki geldi. Birleşik Metal İş, Hükûmet’e ve Bakanlığa uyarıda bulundu
Birleşik Metal İş Sendikası’nın 8 Mart’ta greve çıktığı İzmir’de kurulu GATES’te grev kararlılıkla sürerken, sendika işverenin grevi erteletmeye çalıştığını duyurdu. Birleşik Metal İş Sendikası Genel Yönetim Kurulu adına yapılan yazılı açıklamada, “GATES işvereni, işçilerin haklı taleplerini karşılamak yerine grevi erteletmeye çalışmaktadır. Çözüm grev yasaklarıyla değil, işçilerin haklı taleplerini karşılamakla olur. GATES işçilerinin hakkını alacağımız toplu sözleşmeyi imzalayana kadar grevimizi her koşulda sürdüreceğiz.” denildi.
İzmir’de, Ege Serbest Bölge’de faaliyette bulunan ve bir ABD şirketi olan Gates Endüstriyel Metal Kauçuk Sanayi ve Ticaret A.Ş. (GATES) iş yerinde 27 Eylül 2023’te başlayan toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine, tüm yasal süreçlerin tamamlanmasının ardından sendika üç fabrikada 350 işçi ile 8 Mart 2024’te greve çıktı. Sendikadan yapılan açıklamada şunlar kaydedildi:
BAKANLIK’A BAŞVURDU
“İşveren, işçilerin haklı taleplerini karşılamak, haklarını vermek yerine grevi erteletmeye çalışmaktadır ve bu amaçla Çalışma Bakanlığına başvuruda bulunmuştur. Öncelikle belirtmek isteriz ki işverene düşen görev, grev erteletme/yasaklama çabası yerine işçilerin sözlerine kulak kabartmak, işçilerin açlık ve yoksulluk sınırı altında çalışmasına ve yaşamasına son verecek bir zammı vermektir.
‘KİMSE MEDET UMMASIN’
“Grev yasaklarından hiçkimse medet ummamalıdır. Sendikamızın şanlı tarihi grev yasaklarını çöpe göndermenin örnekleriyle doludur. Sendikal haklar bölünemez. Örgütlenme, toplu sözleşme yapma ve grev hakkı bir bütündür. Bu haklardan birinin herhangi bir gerekçe ile ortadan kaldırılması bir bütün olarak sendikal hakların engellenmesi demektir. Buna hakların bölünmezliği ilkesi denilmektedir. Dolayısıyla, grev yasakları, sendikal örgütlenme hakkına açık bir müdahaledir.”
OTOMOTİV YAN SANAYİNE ÇALIŞIYOR
Bir grev veya lokavtın genel sağlığı veya milli güvenliği bozucu nitelikte olduğu takdirde ertelenebildiği hatırlatılan açıklamada grev erteleme başvurusunun yapıldığı bu iş yerinin otomotiv yan sanayisi için üretim yaptığı bildirildi. Üretilen malların ihraç edildiği, bu nedenle yurt içi üretimle de ilgisi olmadığı vurgulanan açıklamada “Otomotiv yan sanayi için üretim yapan bir iş yerinin ülkenin milli güvenliğini bozması abesle iştigaldir.” denildi. Açıklama şöyle devam etti:
“Bu ürünlerin üretiminin aksaması milli güvenliği bozucu nasıl bir etkide bulunacaktır, bunu anlamak mümkün değildir. Çalışma Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığının böylesi bir yanılsama içine girmeyeceğini, grevimizi yasaklama girişimde bulunmayacağını düşünüyoruz.”
‘ENGEL ÇIKARMAYIN’
Son yıllarda bazı sözleşme süreçlerinde grev yasakları ile karşılaşıldığı aktarılan açıklamada, “İktidarı ve işvereni uyarıyoruz: İşçilerin anayasal ve yasal haklarını kullanmalarına engel çıkarmayın. Grevlerimizi yasaklamayın. İşçilerin grev ve toplu sözleşmelerle elde edecekleri hakları patronlara peşkeş çekmeye kalkmayın. İşçilerin temel haklarına saygı gösterin. Çözüm grev yasaklarıyla değil, işçilerin haklı taleplerini karşılamakla olur. GATES işçilerinin hakkını alacağımız toplu sözleşmeyi imzalayana kadar grevimizi her şart ve koşulda sürdüreceğiz.” ifadeleri yer aldı.
9 SENEDE 232 ENGEL
Birleşik Metal İş Sendikası’ndan yapılan açıklamada son yıllarda birçok iş yerinde grev erteleme kararı verildiğini belirten sendika açıklamasında, “Binlerce işçinin grev silahı ellerinden alındı. Çeşitli işyerlerinde Anayasa’dan doğan ve hukuksuz biçimde yasaklanan grev hakkımıza sahip çıktık ve grevlerimizi filen yaptık.” denildi. Açıklamaya göre 2015 yılından beri grev ertelemelerinden 232 iş yeri etkilendi. Son 9 senede sendikanın ertelenen grevleri şöyle sıralandı:
2015 - MESS Grup TİS sözleşmesi kapsamında 38 işletme,
2017 - Bursa’da Asil Çelik,
2017 - Enerji sektöründe bulunan 4 işletme
2018 - MESS Grup TİS sözleşmesi kapsamında 179 işletme
2022 - Kocaeli’de Bekaert
2023 - Kocaeli’de Green Transfo Energy.
Öte yandan 2015’te MESS Grup TİS sözleşmesi kapsamında 38 işletme için yapılan grev ertelemesi için Anayasa Mahkemesine yapılan başvuruda mahkeme hükümete 50 bin lira para cezası vermişti.