Milyarlarca dolar getiriyorlar bir de davalarla boğuşuyorlar

On binlerce işçi davası küreselde iş yapan marka firmaları zora sokuyor. Hakları ödenmiş işçileri gidip bulan avukatlık büroları iş yapılan ülke kanunlarına göre değil Türkiye kanunlarına göre dava açınca tecrübesiz hakimler hatalı kararlar veriyor. Durum sektör yetkililerince Cumhurbaşkanı'na da iletildi. Ticaret Bakanı ve Adalet Bakanı formül üzerinde çalışıyor. Yargıtay 9. Daire'nin verdiği kararın emsal sayılması gerektiğini aktaran Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, son iki yılda yurt dışında 46.6 milyar dolarlık iş üstlenen sektörün bu davalarla uğraşmak zorunda kaldığını anlattı.

DEV FİRMALARI ZORA SOKUYOR

Önceki akşam TMB Yönetim Kurulu Üyeleri ile basın sohbet toplantısı düzenleyen Eren şunları aktardı: “Avukat büroları işleri takip ediyorlar. Firmalardan ayrılmış helalleşmiş işçileri buluyorlar. Köyünde bir vekaletname alıyorlar. Belli bir tutar para teklif ediyorlar. Bunları topluyorlar sonra gelip Ankara'da veya İstanbul'da da değil gidip Bitlis'in ilçesinde genç bir hakimin görevli olduğu yerel mahkemede dava açıyorlar. Örneğin; pazar günü işçi çalıştırıldı, diyorlar. Orada hakim Cezayir'de cuma günü tatil olduğunu, sabah erken çalışıldığını öğleden sonra tatil edildiğini bilmediğinden Türkiye'deki duruma göre bakıp ceza veriyor. Genç hakimlerimiz uluslararası hukuka ve o işlerin özelliğine hakim olmadıkları için çarpıcı cezalar geliyor. Adını söylesem şaşıracağınız firmaları zora sokacak davalar geliyor. Şirket avukatlarının haberi olmadan dava bitmiş oluyor. Sayın Ticaret Bakanı Mehmet Muş, bunu durumu biliyor. Milletvekili iken Cumhurbaşkanı bu konunun takibi için kendisini görevlendirmişti. Adalet Bakanı ile formül aranıyor. Yargıtay 9. Dairesi de bir karar verdi; bir iş hangi ülkede yapılmışsa o ülkenin kanunlarına göre muamele yapılır, şeklinde. Yargıtay 9. Daire kararı içtihat haline gelsin istiyoruz. Bu konunun doğrudan ihtisas mahkemelerinde arabuluculukla çözülmesini istiyoruz.”

İŞÇİ ÜCRETLERİ KKM'YE GİDER Mİ?

TMB Başkanı Erdal Eren'in kamudan bir başka talebi de yurt dışı müteahhitlik işlerinde çalışan işçilerin dövizlerini ülkeye getirdiklerinde gelir vergisi alınmaması yönünde. İşçilere o ülkelerde ödeme yapıldığında bu paranın Türkiye'ye getirilmesinde sıkıntılar yaşandığını belirten Eren, burada yapılan ödemelerde ise vergi alındığını ilave vergilendirme olmaması için bu talepte bulunduklarını söyledi. “2000'li yıllarda 15-17 milyar dolarlık iş yaparken 45-50 bin insanı yurt dışına götürüyorduk. 30.7 milyarlık iş aldığımız yılda yurt dışındaki Türk personeli 20 binlere düştü. Bunu artırmamız lazım” diyen Eren'in bu talebine baktığımızda bizce, bu dövizler kur korumalı mevduat (KKM) kapsamında tıpkı ihracatçı dövizleri gibi bozdurulursa vergiden muaf tutulmaları sağlanabilir. Kamu böylece liralaşma stratejisine de bir ilave destek sağlamış olur.

UKRAYNA'DA TEK BİR ÇİVİ SÖKÜLMEDİ

Libya'daki iç savaşta Türk müteahhitlik sektörünün çok canı yandı. Bu acı tecrübeden hareketle TMB Başkanı Eren'e Ukrayna'daki durumu sorduk. Ukrayna'da Dışişleri Bakanlığımız sayesinde bir ayı bulmadan işçilerin Türkiye'ye transferinin sağlandığını ifade eden Eren, şu bilgileri verdi: “Libya ve Ukrayna arasında eğitim ve kültür farkını anlamak bakımından; Libya'da şantiyeler talan edildi. Musluklar dahi söküldü. Bizlerle çalışan yerli işçiler şantiyeleri soydu. Ukrayna'da soyulan hiçbir şantiyemiz olmadı. Camı dahi kırılmadı. Rus birlikleri de Ukrayna birlikleri de şantiyelere girmedi. Rus birlikleri şantiyeler gelip ne yapıyorsunuz deyip bir denetim yapıp hiçbir işi durdurmadan devam ettiler Ukraynalılar da aynı şekilde. Ne alanlar yağmalandı ne şantiyelerde daldılar ne de makine parkı yağmalandı.Rus birlikleri Kiev'den çıktıktan sonra Ukrayna devleti orada iş yapan Türk firmaları yıkılan köprülerin yapılması için davet etti: gelin yapın sonra konuşuruz, dediler. O bakımdan bir an önce bu savaşın bitmesini istiyoruz. Ukrayna'nın tümden yeniden yapılanmasına talip olmak istiyoruz. Şu anki gelişmelere göre pozitif durum var. Ukrayna bir Irak, Afganistan olmayacak.”

RUSYA VAZGEÇİLMEZİMİZ

Rusya pazarının Türk müteahhitlik sektörü açısından vazgeçilmez olduğunu vurgulayan TMB Başkanı Eren, geçen yıl bu ülkede 11 milyar dolarlık iş alındığını, bugüne kadar yüklenilen işlerin bedelinin ise 90 milyar dolardan fazla olduğunu açıkladı. Bu ülkede Türk firmaların devam eden işlerinin büyüklüğünün 20 milyar dolardan fazla olduğunu belirten Eren, “Duran şantiye yok. Avrupalı ve ABD'li şirketler de buradalar. Avrupalı firmalara yasak kondu. Terk ediyorlar. O yatırımlar devam edecek mi kamu mu üstlenecek belirsiz. Bizim açımızdan bir sorun yok. Sözleşmesi ruble olan işler zaten devam ediyor.” dedi.

ZAM YAPANLAR ÜRETİCİ DEĞİL FIRSATÇI

Son açıklanan konut paketinin ardından ev ilanlarına gelen zamlara yönelik soruyu da yanıtlayan Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Eren, “Konut paketi sonrası zam yapanlar inşaat firmaları değil elinde konut olan bazı fırsatçılar.” diye konuştu. Türk firmaların özellikle Sahra Altı Afrika'da Çin ile yarışabilmesi için finansman desteğine ihtiyaç duyduğunu da belirten Eren'in verdiği bilgilere göre durum şöyle: O ülkelerin parası olmadığı için finansmanı da firmaların getirmesini istiyorlar. Türk Eximbank bu konuda adım attı ama yine de Çin Eximbank'ı ile yarışmak mümkün değil. O bakımdan Avrupa ülkelerinin Eximbankları ile işbirliği gündemde. Macaristan bu konuda istekli. Amerikan Eximbank'ı da Türkiye'de görüşmeler yapmak üzere gelecek. Buna göre Türkler iş alacak, parayı Batılılar verecek.