Milyonların gözü çifte vatandaşlıkta

Olaf Scholz hükûmetinin koalisyon mutabakat metninde yer alan çifte vatandaşlığa yönelik son adım, geçen hafta cumartesi günü atıldı. Federal İçişleri Bakanlığı, vatandaşlık kanunundaki değişikliğe yönelik yasa tasarısını açıkladı. Vatandaşlık başvuruları için öngörülen süreyi sekiz yıldan beş yıla indiren tasarı, göçmen işçiler için dil bilgisi şartı ile “uyum testlerini” ortadan kaldırıyor. Tasarı ile gelen en önemli değişiklik ise, çifte vatandaşlığı yasaklayan 24. ve 25. maddelerin karşılıksız kaldırılması. Kabul edilmesi halinde çifte vatandaşlık, resmî olarak herkes için yürürlüğe girecek.

DÜZENLEME YAKLAŞIK 11 MİLYON YABANCIYI İLGİLENDİRİYOR

Değişikliklerden 10,7 milyon yabancı ülke vatandaşının yararlanması bekleniyor. Bunların 5,7 milyonu en az 10 yıldır Almanya’da yaşarken, Alman vatandaşlığına geçenlerin oranı bir hayli düşük. 2021 istatistiklerinde bu oran yüzde 2,45 olarak kayda geçti. Almanya’da yaşayan yaklaşık 3 milyon Türkün yaklaşık yarısının Alman vatandaşlığı yok. İstatistikler, çifte vatandaşlığın mümkün olmamasından dolayı Türklerin Alman vatandaşlığına geçiş rakamlarının düştüğünü gösteriyor.

Hazırlanan tasarı hakkında bilgi veren İçişleri Bakanı Nancy Faeser, öngörülen değişiklik ile Alman vatandaşlığını alan göçmenlerin köken vatandaşlığından vaz geçmek zorunda kalmayacaklarını belirtti. “Çok sayıda göçmen kendini Alman gibi hissediyor” ifadelerini kullanan Faeser, “Fakat memleketleri ile olan bağını tam olarak da kesmek istemiyor. Artık bu kişiler kendi kimliklerinin bir parçasından ödün vermek zorunda kalmayacaklar” diye konuştu.

GECİKMİŞ BİR TASARI

Tasarıyı Aydınlık Avrupa’ya değerlendiren Hessen Türk Toplumu Başkanı ve Almanya Türk Toplumu Federasyonu Eski Başkanı Atila Karabörklü, “En az 25 yıl gecikmiş bir tasarı” yorumunu yaptı. “Buna rağmen olumlu bir tasarı” diye konuşan Karabörklü, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugüne kadar çifte vatandaşlık hep Hristiyan Demokratlar tarafından bloke edildi. 1999 yılında yürütülen kampanya üzerine dönemin Alman hükümeti, opsiyon modeli ile ancak geçici bir çözüm getirebildi. Halbuki çifte vatandaşlık sayesinde toplumun tüm kesimleri aynı haklara sahip olabilecek. Bu açıdan tasarı, özellikle Almanya’nın geleceği açısından da sevindirici. Türk toplumu, özellikle de birinci nesil bu değişikliği çoktan hak etmişti. Tabi tasarı sadece Türk toplumu açısından değil, Almanya’da yaşayan bütün göçmenler için olumlu. Bu sebeple tasarının bir an önce kabul edilerek yasalaşmasını diliyorum.”

‘HÜKÜMET MUHALEFETİ İKNA ETMELİ’

Tasarıyı olumlu olarak değerlendiren bir diğer isim de Kuzey Ren-Vestfalya (KRV) Eyaleti Uyum Meclisleri Başkanı Tayfun Keltek. “Avrupa’da bugüne kadar en ilkel vatandaşlık yasasına sahip olan ülkeler Avusturya ve Almanya’ydı” diye konuşan Keltek, “Almanya bu adımla aslında göçmenlere yönelik uyguladığı bir haksızlığı gerçek anlamda bertaraf ediyor” dedi. Aydınlık Avrupa’ya konuşan Keltek, koalisyon ortağı Hür Demokrat Parti’nin (FDP) talep ettiği “kuşak sınırlaması” kuralına tasarıda yer verilmediğine de dikkat çekti. “Tartışmalar ilk başladığında FDP, çifte vatandaşlığın ikinci göçmen nesline kadar uygulanmasının ardından sınırlandırılmasını istiyordu” ifadelerini kullanan Keltek, “Hazırlanan taslakta buna yer verilmemiş olması da olumlu”  ifadelerini kullandı. Öte yandan Keltek, tasarının yasalaşması sürecinde yaşanabilecek sıkıntılara da işaret etti. “Bütün sorun şu an aslında Federal Hükümetin kendisinde birikiyor” diyen Keltek, “Parlamentodaki çoğunluğun evet demesini bekleyebiliriz. Fakat ana muhalefetteki Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU), tasarının senato niteliğindeki Federal Konsey’de görüşülmesi durumunda, tasarıyı sürüncemeye götürebilir” değerlendirmesini paylaştı. Hükümetin bu doğrultuda muhalefeti de ikna etmesi gerektiğini belirten Keltek, “Hristiyan Birlik Partileri çifte vatandaşlığa karşı çıkmanın kendilerine göçmenlerde oy kaybettirdiğinin farkına varmalılar. Ancak ben buna rağmen CDU ve CSU’nun tasarıya en geç Federal Konsey’de itiraz edeceklerini düşünüyorum” diye konuştu.

İçişleri Bakanlığı: Eyaletlerin görüşü bekleniyor

Sürece yönelik bir bilgilendirme de İçişleri Bakanlığından geldi. Aydınlık Avrupa’nın sorusunu yazılı olarak yanıtlayan bakanlık sözcülüğünden Sascha Lawrenz, tasarının yayınlanmasının ardından bu süreçte eyaletler ve derneklerin görüş bildirebileceklerini ifade etti. Ardından tasarının yeniden hükümette görüşüleceğini bildiren Lawrenz, “Tasarı, Federal Hükümette karara bağlanmasının ardından parlamenter sürece sevk edilecek” bilgisini paylaştı.

KRV Uyum Meclisleri Başkanı Tayfun Keltek de bu sürecin yılsonunu bulabileceğine dikkat çekti. “Hükümet aslında yaz tatiline kadar bir karara varmayı öngörüyordu” diye hatırlatan Keltek, “ancak anayasada öngörülen üç oturumu yaz tatiline kadar nasıl yetiştireceğini bilmiyorum. Tüm tartışmalar ve değişiklerin hazırlanmasıyla tasarının yılsonuna doğru karara bağlanmasını, yeni yılda da yürürlüğe girmesini bekleyebiliriz” diye konuştu.