Hekimime Soruyorum: Miyom! Sessiz ama derinden gelen sorun

Miyomlar, kadınların yüzde 25 ila 50’sinde bulunmaktadır. Özellikle üreme döneminde kadınların %20’sinde oluşmaktadır. Kadınların çoğu miyomlar küçük olduğundan ve herhangi bir sıkıntı yaratmadığından farkına varmazlar. Toplu iğne başı kadar olan miyomlar olduğu gibi çapı 20 cm’e varan miyomlar da gelişebilir.

Şişman hastalarda büyümüş olan miyomlar fark edilmeyebilirken, zayıf hastalarda karın altındaki şişkinlikler olarak fark edilebilmektedir. Miyomların şikâyete yol açması rahim içinde hangi bölgede bulunduklarına, büyüklüklerine ve adetlerine göre değişmektedir.

GEBELİĞİ ENGELLEYEBİLİR

Miyomun bulunduğu yer kısırlık yani infertilte sonucuna yol açıp açmayacağını etkilemektedir. Rahimle tüplerin birleştiği bölgede bulunan miyomlar tiplerin geçirgenlik durumunu yani infertiliteyi etkilemektedir. Endometriumun düzenini olumsuz etkileyen miyomlar ise gebeliğin devam etmesini olumsuz şekilde etkileyebilmektedir.

Miyomların oluşma sebepleri tam olarak belirlenememiştir. Östrojen hormonunun miyomlara yol açtığı düşünülmektedir. Bununla birlikte irsi yani genetik faktörler de mayom oluşumunda etkilidir.

Miyomlar genellikle 30-40 yaşları arasında görülmektedir. Östrojen hormonu ile tetiklendiği düşünülen miyomlar menopoz süreci ile birlikte küçülmektedir. Ergenlik öncesi dönemde miyomlar görülmez. Ayrıca östrojen içeren doğum kontrol haplarının kullanımında miyomların büyüdüğü görülmektedir. Bu sebeplerle, östrojen düzeyleri yüksek olan kadınlarda miyom gelişmesi ihtimalinin daha yüksek olduğu düşünülmektedir.

Bazı çalışmalarda bir diğer kadınlık hormonu olan progestronun da miyomlara neden olduğu öngörülmektedir. Bazı hastalarda progestronu bloke eden ilaçlar kullanımı sonrasında miyomların küçüldüğü tespit edilmiştir.

Ancak ne östrojen ne de progesteron hormonu için miyomlar üzerindeki etkilerini tespit eden net bir çalışma bulunmamaktadır. Bazı miyom vakalarında östrojen seviyeleri normal seviyelerde olmasına rağmen miyom oluştuğu da görülmüştür.

NEDEN VE SONUÇLAR

Miyom oluşumuna sebep olan risk faktörleri arasında doğum yapmamış olmak, erken adet görmüş olmak, obezite, yoğun alkol tüketimi, obezite ve hipertansiyon da yer almaktadır.

Miyom belirtileri tek başına teşhis faktörü değildir, ancak miyom belirtisi olan rahatsızlıkların farklı sebepleri de olabilir.

Adet kanamalarının daha fazla olmasına neden olabilir. Anormal kanamalar miyomların en önemli bulgusudur. Bir haftadan uzun süren adet dönemlerine yol açabilir Adet sancılarının ve krampların artmasına neden olabilir. Adet dönemi öncesinde kanamaların olması da sıklıkla görülen bir durumdur. Miyomların büyümesi ve çevresine baskı yapması sonucu karın şişliğine yol açabilir.

Yoğun adet kanamaları sonucu kansızlığa ve halsizliğe sebep olabilir. Düşüklere ve rahim ağzını ve tüpleri kaplayan miyomlar ise kısırlığa yol açabilir. Miyom belirtisi olarak görülen etkenlerin hiçbirisi tanı için tek başına yeterli değildir.

ÇEŞİT ÇEŞİT MİYOM VAR

Submuköz Miyom, uterusun yani rahim içini kaplayan mukoza tabakasının altında gelişen miyomlardır. Burada büyüyen miyomlar genişledikçe endometriumu içeri doğru iter ve bu miyomlar rahim içi tabakasını tahriş ederler.

İntramural Miyom, rahmi çevreleyen kas duvarının içinde büyüyen miyomlardır. İntramural miyomlar büyüdükçe rahim de büyümektedir. Rahmin simetrik olarak büyümesine neden olan tek bir intramural miyom “Kugel Miyomu” olarak adlandırılır ve en sık rastlanan miyom çeşididir.

Subseröz Miyom, uterusun yani rahmin dışını çeviren zarın altında yerleşmiş ve dışarı doğru büyüyen miyomlardır. Subseröz miyomlar, büyük boyutlarda olduğunda ve rahim boşluğuna baskıları arttığında, kısırlık, düşük, tekrarlayan gebelik kaybı ve erken doğum riskine yol açabilmektedir.

Saplı (Pediküllü) Miyom, Subseröz veya submuköz miyomlar büyümeye devam edip rahme ince bir bağ (pedinkül) ile bağlı olduklarında Saplı Miyom adını alırlar. Saplı miyomlar kendi etrafında dönerse hastada şiddetli ağrıya ve acil operasyon ihtiyacına neden olabilmektedir.

İnterligamentöz Miyom, Rahmi tutan bağların arasında gelişen miyomlara İnterligamentöz Miyom adı verilir. Sinirlere baskı yaparak şiddetli ağrılara yol açabilmektedir. Cerrahi olarak müdahale edilmesi oldukça zordur.

TEDAVİ YOLLARI

Küçük ve herhangi bir yakınma yaratmayan, asemptomatik miyomların tedavisi de gerekmemektedir.
Miyomların küçülmesi ile sonuçlanan veya miyomların büyümesini durduran ilaç tedavileri olmasına rağmen, ilaç tedavileri özellikle büyük miyomların yok edilmesinde tamamen etkili olmamaktadır. Hormon baskılayıcı ilaçlarla suni menopoz yaratılarak miyomların küçülmesi hedeflenmektedir.

Çok büyük miyomların cerrahi operasyonundan önce miyomları küçültmeyi hedefleyen ilaç tedavileri de kullanılabilir.

Tedavi edilmesi ve kontrol altına alınması gereken miyomlara genel olarak cerrahi operasyon ile müdahale edilmektedir.