'Bütçe açığını sermayeden karşılayın'
Bütçe açığının vergilerle kapatılmaya çalışıldığını kaydeden Kurye Hakları Derneği Başkanı Çeki, ‘Sorumluluk çalışanlara yükleniyor ancak iş büyük firmalara gelince sürekli vergi indirimleri ve istisnalar uygulanıyor.’ dedi. Çeki, kuryelerin halihazırda yüzde 20 oranında vergi ödediğini aktardı
Sabrican Tıknazoğlu
Bayram tatilinin ardından Meclis’e sunulması planlanan yeni vergi paketinde bazı mesleklere peşin vergi uygulaması getirileceği iddia ediliyor. Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre pakette, yıllık kazancı 3 milyon liranın altında olan motokuryelerden yüzde 15 oranında vergi tahsis edilecek. Kazancı 3 milyon liranın üzerinde olanların ise yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekecek. Yeni düzenlemelerin 2025 yılı başından itibaren yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Motokuryelere kazanç vergisini içeren düzenlemeye ilişkin Aydınlık’a konuşan Kurye Hakları Derneği Başkanı Mesut Çeki, bütçe açığının çalışanlardan karşılanmaya çalışılırken büyük sermaye gruplarına uygulanan muafiyetlere tepki gösterdi. Çeki, “Olası bütçe açığının vergilerle kapatılmaya çalışıldığının farkındayız. Doğru yönetilmeyen bir ekonomi var. Ne zaman işler ters gitse sorumluluk çalışanlara yükleniyor ancak iş büyük firmalara gelince sürekli vergi indirimleri, vergi istisnaları yapılıyor. Bundan rahatsızız.” dedi.
‘ZATEN VERGİ ÖDÜYORUZ’
Kuryelerin kayıt dışı çalıştığına ilişkin iddiaların yanlış olduğunu dile getiren Mesut Çeki, şu ifadeleri kullandı:
“Kamuoyunda bazı mecralarda, kuryeler sanki vergi dışı çalışıyormuş gibi bir algı oluşuyor. Bu yanlış bir algıdır. Esnaf kuryeler zaten yüzde 20 vergi ödüyorlar. Bu vergiyi tüm giderleri kendi ceplerinden karşılamalarına rağmen veriyorlar. Benzininden amortismanına, Bağ-Kur ödemesinden günlük yeme içmesine ve muhasebe ücretlerine kadar her şeyi zaten kuryeler karşılıyor. Harcamaların vergisini ödüyorlar. Mevcut durumda, gider gösteriyorlar ve ellerine daha fazla para geçiyor. Bu herkese tanınmış bir hak, yasa dışı bir durum değil. Sürekli kaza, ölüm riskiyle burun buruna olan, 12-14 saat çalışan kuryelerin bir banka hesabı açması ve kazançları ellerine ulaşmadan yüzde 15 kesinti yapılması tartışılıyor. Bu kabul edilebilir bir şey değil çünkü harcamalarımızı gider olarak da gösteremeyeceğiz bu durumda.”
TEHLİKELİ MESLEK LİSTESİNİ BEKLİYORLARDI
Kuryelerin düzenlemenin kendi aleyhlerinde olduğunu düşündüğünü aktaran Çeki, “Tüm kuryelerin ortak duygusu şu: Biz kuryelerin çok tehlikeli meslekler listesine alınmasını beklerken, esnaf kuryelerde sosyal güvenliğin artmasını beklerken cebimizden daha fazla alınacak.” diye konuştu. Motokuryelerin gelirlerinin yüksek olduğu algısının da yanlış olduğunu kaydeden Mesut Çeki, sözlerini şöyle tamamladı:
“Kurye camiasında çok da iyi karşılanmayan sosyal medya fenomenlerinin, bazı firmaların reklam amaçlı yaptıkları ‘Kuryeler 100 bin lira kazanıyor’ gibi ifadelerinden de şikayetçiyiz. Kamuoyunda kuryelerin çok para kazandığı algısının yayılması, kuryelerinde bu vergi sürecine dahil edilmesinde önemli bir algı yarattığını düşünüyoruz. Kuryeler çok para kazanmıyor. Kuryeler çok çalıştıkları ve harcamaları kendi ceplerinden yaptıkları için kestikleri fatura fazla. Yani brüt maaşları fazla kuryelerin. Fakat net maaşları asgari ücretin biraz üzerinde. Bu geliri de günde 12-14 saat çalışma pahasına kazanıyoruz. Çünkü esnaf kuryeler, ne kadar paket teslim ederlerse o kadar kazanıyorlar. Sabit bir maaşları yok. İşçi güvenliği tedbirleri yok.”
SADECE VERGİ DEĞİL CANLARINI DA VERİYORLAR
Moto Kurye Haber sitesinin vergi düzenlemesini duyurduğu paylaşımına yorum yapan çok sayıda kurye, düzenlemeye tepki gösterdi. Berna Özgül isimli kullanıcı “Birçok kuryeyi cinayete kurban verdik. Can güvenliği ve iş güvenliği anlamında adımlar atmak yerine vergilendirmek nedir? Benim abim de kuryeydi ve cinayette kaybettim. En çok vergiyi kuryeler veriyor sadece vergiyi değil canlarını da veriyorlar…” sözlerini kullandı.
Ford gibi büyük servet sahipleri vergi ödemediğini ama küçük esnaf bile sayılmayacak tek başına çalışan esnaf kurye vergisinin artırılacağını kaydeden Deniz İpek ise “Ford 2023 yılında 32 milyar TL kâr etmiş. Ama ödediği vergi 134 milyon TL. Yani kârının yüzde 0,4’ü! Kurumlar vergisinin yüzde 25 olduğu ülkede Ford patronu yüzde 0,4 vergi ödüyor! Nasıl mı? Şimşekgillerin ‘şirket’ politikaları sayesinde: Teşvikler, vergi indirimleri, yatırım afları, vergi borcu silmeler... kuryelerden değil her yıl ülkede sayısı artan Dolar milyonerlerine servet vergisi uygulayın da görelim. Enflasyonun da nedeni büyük zenginlerdir!” dedi.
Necip Kaya isimli kullanıcı da “Kuryelerin kazandığı 3’ü 5’i hesaplayıp vergilendireceklerine tehlikeli meslek statüsüne almak, kask-mont vergilendirmesini minimuma indirmek akıllarına ya da daha doğrusu işlerine gelmiyor ne yazık ki.” değerlendirmesini yaptı.
‘EN ÇOK VERGİ VEREN MESLEKLERDEN BİRİYİZ’
Vergi paketinde yer alan motokurye kazanç Kurye Odası Başkanı Ramazan Akpınar, torba yasadaki motokuryelere vergi düzenlemesi hakkında açıklama yapmıştı. Akpınar, "Biz mevcut sistemde zaten vergi mükellefiyiz medyada söylendiği gibi biz herhangi bir vergi kaçağı da yapmıyoruz hatta şu anda en çok vergiyi veren mesleklerden biriyiz." ifadelerini kullanmıştı.
