Muazzam şeyleri keşfetmenin yolları

Sibel Buğdaycı radyo-televizyon bölümünü bitirdikten sonra dergilerde çalışmaya başlar.

2000 yılında dergiciliği bırakarak, Latin Amerika ülkelerinden Ekvator, Peru ve Bolivya’ya gider. O artık kendini ve hayatı keşfe yoğunlaştığı uzun süreli bir seyahate çıkmıştır.

2002 yılında Atlas Tatil için, Mısır’da Nil boyunca Kahire-Kızıldeniz hattı boyunca on beş günlük bisiklet macerasını yazar. Buğdaycı ile son kitabı Muazzam Şeyleri konuştuk.

• Yeni çıkan Muazzam Şeyler adlı kitabınızın yolculuğunu anlatır mısınız? 

“Sakin Ol Her Şey Mümkün” ile “Kahire Kızıldeniz Bir Bisiklet Yolculuğu” kitaplarımın yayımlanmasının ardından yaklaşık yirmi yıl geçmişti. Bu süreçte yazmayı bırakmasam da yeni bir kitap çıkmamıştı benden.

Bir gün meşhur bir kırtasiyede gördüğüm mavi kartonumsu yapıdaki defterlere vurulmuş ve onlardan bir düzine almıştım. Bir süre geçtikten sonra bir sabah tan vaktiyle birlikte mavi defterimin başına oturup yazmaya başlarken buldum kendimi. Kitabımın adını biliyordum; Muazzam Şeyler olacaktı. Bir arkadaşımla konuşurken bu isim çıkmıştı öncesinden. Ancak içeriğinden habersizdim. Yıllarca üzerinde fark etmeden çalıştığım, yaşamımdan bazı hikâyeler vardı kafamda. Böylece yaşamımdaki olayları, içerisinde bulunduğum farklı an ile beraber yeniden anlamlandırarak okura sundum.

Kitabımı oluşturan öz yaşam öykümdeki gerçeklikler, hepimize ait dönüşüm hikayelerine dönüştü. Muazzam Şeyler’i yazmak benim için de baştan sona sürprizli bir yolculuktu.

HAYATIN MUAZZAM ÖZÜ

• Muazzam Şeyler, günlük yaşamda sıradan gibi görünen şeylerin hayatın özü olduğunu söylüyor. Yaşadığımız olumsuzluklara rağmen ‘Muazzam Şeyler’i keşfetmemizin bir yolu ya da yöntemi var mı? 

Evet, Muazzam Şeyler’de günlük yaşamımızdaki sıradan olayların nasıl birer mucize olduğunu anlatıyorum. Günlük hayatımızdaki rutinin bir anlığına bile olsa dışına çıkabildiğimizde, hayatın bize sunduğu muazzam öz ile karşılaşmalarımız başlar.

Kitabım aracılığıyla bunu anlatmaya çalıştım. Herkesin yaşamında olumsuz dediğimiz deneyimler vardır, bunlar yaşamın bir parçası. Ancak bu olumsuzlukları sürekli yaşamamak için durmak, kendimizi izlemek ve nefes almak en iyi yöntemlerden bazıları. Bu sayede ne kadar olumsuz bir durumda olursak olalım; kafamızı toplayabilir ve anın içerisindeki imkanları görebiliriz. Örneğin kitabımda yer verdiğim gibi bir gökkuşağına tanık olmak yaşamın hediyelerinden biridir. Biz insanlar problem odaklı bir hayat sürdürmemize rağmen, yaşam bir yandan da ilahi bir güzellikte akıp gitmeye devam eder.

Bunu fark etmeye başladığımızda yaşamdaki muazzam şeyleri keşfetmeye ve tanık olmaya başlarız.

KENDİMİZİ DE ARAŞTIRMALIYIZ

• Kendimizi araştırmak ne demek? Kendimizi nasıl araştıracağız? 

Her şeyi araştırdığımız bu dünyada kendimizi araştırmak en önemli şeylerden biri. Kendimizi araştırma demek, nelerden hoşlandığımızı, eğilimlerimizi, hobilerimizi, ilgi alanlarımızı bilmekten geçer.

Kimileri daha şanslıdır; hayatının başından itibaren ne yapmak istediğini, neye yeteneği olduğunu bilir ve buna göre yaşar. Ancak çoğunluk olarak insanların yaşamında aileden ya da çevreden kaynaklanan seçimler geçekleşir. Kişi belli bir yaşa geldiğinde kendini istemediği, mizacına uygun olmayan bir yaşamın içerisinde bulabilir. Bu yüzden gençlere kendilerini araştırmayı yani kendilerini tanımayı öğretebilirsek hem kendi hayatları hem de içinde yaşadığımız toplum daha güzel bir hal alabilir.

Kendini araştırmak elbette açılımları olan bir konu. Kendini bilmenin yanı sıra gürültülü ve koşturmacalarla dolu modern yaşamda kendine vakit ayırmak ve teknoloji çağının yoğun saldırısında bile kalbinin sesini duymayı ve kaybolmamayı başarmaktır bence.

•  Empati insan hayatında ne kadar önemli?

Okullarda alınması gereken temel eğitimlerden birinin karşımızdaki kişilerin duygularına değer vermek ile diğerini anlamak olduğunu düşünüyorum. Belki saygı başlığı altına alınabilir.

Eğer karşımızdaki insanları sadece yargılamak yerine anlamaya çalışarak, nasıl katkı sunabileceğimizi anlayabilirsek içinde bulunduğumuz toplum ve dünya daha yaşanabilir bir hal alır. Bu yüzden empatinin hepimizin hayatında çok önemli bir yere sahip olduğuna inanıyorum.

KALBİMİZİ UYANDIRALIM

• Kitabın kapağında şu sözler yer alıyor;

“Hayatın bir mucize 

Kalbini uyandır ve

Ruhuna dokun.”

• İnsan kendi ruhuna nasıl dokunur? Ruhumuzu özgürleştirebilir miyiz?  

Kitabımda tam da bunu anlatmaya çalışıyorum. ‘Muazzam Şeyler’ kalbin uyanışı üzerine yazılmış ruha dokunan bir kitap. Böylesine karanlık bir çağda bile hayatta güzelliklerin var oluşunu ve sevgiyi bizlere hatırlatıyor. Toplamda elli üç bölümde yaşanmış hikâyeler aracılığıyla okura muazzam bir ayna olmayı hedefliyor.

İnsanlığın yüzyıllardır en büyük hayallerinden biri özgürleşmek olmuştur. Ancak özgürleşmek sadece dış dünyanın bize sunabileceği bir şey değil. Dışarıdan bakınca böyle görünüyor. Birileri gelecek ve bizi kurtaracak. Oysa ki bizler iç özgürlüğümüzü kazanmadan dışarıda da bir şeyler değişmeyecek. Bu benim görüşüm çünkü ruhumuzu özgürleştirmek dediğim şey aslında iç özgürlüğümüz.

Biraz önce bahsettiğimiz empati duygusu ile başlayarak, ruhumuzu özgürleştirmeye giden bir yolculuk olduğunu düşünüyorum.

Çünkü kalbimizi uyandırdığımızda yani kalbimizin sesini dinlediğimizde ruhumuza da dokunabileceğimize inanıyorum. Bu kitap ruhumuzu özgürleştirmek üzerine yazılmış bir uyanış kitabıdır. Muazzam Şeyler’in bir bölümünde iç özgürlüğü, ruhu özgürleştirmek üzerine yazdığım bölümde de bunu anlatıyorum.

KİŞİSEL OLAN POLİTİKTİR            

• “Kişisel olan politiktir.” diyorsunuz. Kişisellik nasıl politik olabilir? 

İlgi alanım yıllarca hep sanat ve onun çevresinde gelişti. Sonrasında da metafizik ile alternatif iyileşme yöntemleri üzerine eğildim. Kendimizi nasıl dönüştürebiliriz ve yaşamımızı nasıl daha iyi bir hale getirebiliriz üzerine yoğunlaştım.

Bu cümle benim karşıma çok sevdiğim yazarlardan Ursula Le Guinile ilgili bir yazı okurken çıktı. İlk olarak 1960’lı yıllarda kadın hareketinin bir manifestosu olarak ortaya çıkmış. Daha sonra 70’lere gelindiğinde Carol Hanisch ‘Kişisel olan politiktir’ adlı bir makale yazmış.

Yıllar sonra kişinin kendini takip ederek hayata karşı bir duruş sergilemesinin, ideallerinden vazgeçmemesinin ve yaşamını kendi istediği çerçevede ilerletmesinin ise politika değil, ama politik bir duruş olduğunu anladım.

Politikayla hiç ilgilenmemiş biri olarak bunu hayretler içerisinde keşfetmiştim. Çünkü kişisel sandığımız her şey aynı zamanda yaşadığımız toplumun kodlarıyla iç içe gidiyor. Kişisel olanın toplumla ve tüm dünyayla ilgili olduğunu anladığımda kendi hayat hikayeme de daha geniş bir çerçeveden bakabilme şansını yakalamış oldum. Ve Muazzam Şeyler’i tam da bu yüzden yazdım. Çünkü yazdıklarım sadece bana değil hepimize aitti.