Müzik emekçileri: Telif ödemesi sorunsuz işletilsin

Fikri mülkiyet alanında arzu edilen gelişmelerin yaşanması, sanat üreticilerini umutlandırıyor. Otel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama tesislerine getirilen telif ödeme zorunluluğunu, sektörün çalışanları ile konuştuk. Gelişmeyi olumlu bulan müzik emekçileri, tek bir çatı altında birleşmesi gerektiğini belirttikleri meslek birliklerinin yükümlülüklerine de dikkat çekti. Müzik alanında çalışan herkes, şimdiye kadar hakkı yenen söz yazarı ve bestecilerin telif hakkının ödenmesi konusunda hassasiyetlerini dile getirdi. Antalya’daki otellerde sezon boyunca çalan bir müzisyen, konuyu şöyle değerlendirdi:
“Biz müzisyenler sonuçta yalnızca icracıyız. Çaldığımız müzikleri yaratan besteciler, söz yazarları var. Fikir ve sanat eserleri kapsamında ürünler ortaya koymuşlar. Oteller, nasıl ki yaptığımız iş karşılığında bize ücret ödüyorsa, sanatçının da telif hakkını ödemesi gerekir. Sonuçta onlar da bu sayede para kazanıyor. Örneğin bir butik otel, terasında gitar çalıp şarkı söyleyen bir müzisyen sayesinde müşterisini tutuyor. Ya da büyük otellerin restoranlarında, eğlence mekanlarında sürekli müzik var. Bu çalınan ve dinlenen müziklerin üreticilerine biraz saygımız varsa, alt tarafı bu cüzi miktardaki teliflerin de ödenmesini sağlamak çok olumlu bir olay. Bu bütün dünyada geçerli olan bir uygulama. Geç kalmadan bu kanayan yaramızın kapatılmasını diliyorum.”
MESAM üyesi bir besteci, gelişmeyle ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bu güzel bir gelişme. Aslında zaten böyle olması gerekiyordu. Kanunen doğrusu bu. Umarım sorunsuz bir şekilde işletilir. Artık meslek birliklerinin tek bir çatı altında birleştirilmesi de gündeme gelmeli. Çünkü şimdiye kadar meslek birliklerini yönetenlerin, telif haklarından kazandıklarını kendi lükslerine yatırdıklarına şahit olduk.”

‘KAYNAKLAR ÜYELERE BİLDİRİLMELİ’

Birçok ünlü sanatçının söz ve müzik telif haklarını koruyan, müzik sektörünün önemli bir editörü, Aydınlık’a yaptığı açıklamada, meslek birliklerinin “olmazsa olmazı” diye nitelediği yükümlülüklerle ilgili şunları söyledi:

“Eser sahipleri pratikte hesaplarına yatan telif tutarına bakıyor. Alman meslek birliği, yılda bir milyar üç yüz milyon Euro üzerinde telif topluyor. Yasa gereği tüm müzik yapan yerlerin telif ödemesi zorunlu. Meslek birliklerinin kuruluş amaçları belli. Bu doğrultuda hareket etmeleri gerekiyor.
Meslek Birliği, tahsil ettiği ücretlerden üyenin payına düşen miktarı üyeye iletmenin yanında, düşünce ürünlerinden yararlananlar ile yaptıkları ön izin ve toplu ücret sözleşmeleri üzerinden üyelere bilgi vermek yükümlülüğündedir. Böylece üyeler, aldıkları ücretlerin kaynakları üzerinde bilgi edinme olanağına sahip olacaktır. Bu bilgi elde edilmeksizin, meslek birliği, tahsil etmiş olduğu ücretleri hak sahiplerine gerçeğe uygun bir biçimde dağıtabilme olanağına sahip olmayacaktır. Öte yandan, bu bilginin elde edilmemiş olmasının meslek birliğinin toplamış olduğu ücretler üzerinde keyfi tasarruflarda bulunmasına ve giderek meslek birliğinin kuruluş amacından uzaklaşmasına yol açabilecektir.”
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile MESAM başta olmak üzere müzik meslek birliklerinin yaptığı görüşmeler neticesinde, konaklama tesislerine yönelik telif ödeme zorunluluğu Resmi Gazete'de yayınlanan genelge ile duyurulmuştu. Buna göre yeni kurulacak tesisler meslek birliği ile lisanslama yapacak, var olan işletmeler ise Ekim ayına kadar meslek birliği lisanslamasını tamamlayacak.