NATO silahları gidişatı değiştirir mi?

Washington’da yapılan NATO zirvesi sona erdi. Zirve sonunda sonuç bildirgesi imzalandı. Belgede en çok dikkat çeken nokta Ukrayna’ya bir yıl sonrası için sağlanacak 40 milyar avroluk Uzun Vadeli Güvenlik Yardımı Taahhüdü oldu. Bu fonun Ukrayna’ya askeri teçhizat, yardım ve eğitim sağlanması için verileceği belirtildi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Danimarka ve Hollanda'dan Ukrayna'ya F-16 jetlerinin gönderildiğini açıkladı. Blinken bu yaz uçakların Ukrayna semalarında uçacağını söyledi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy bu karardan dolayı minnettar olduğunu belirtti.

Zelenskiy, son dönemde artan Rus saldırılarından dolayı Batılı müttefiklerine yakınıyordu. İstedikleri silahların gelmemesi, taahhüt edilen ekipmanların da geç kalması sebebiyle Kiev, Rus saldırılarına karşı savunma yapamıyor. Zelenskiy bu sebeplerden dolayı sürekli Batı’yı eleştiriyordu. Daha önce Kiev, dünyanın en iyi tankı olarak bilinen Abrams ve Alman yapımı Leopard-2 tankını talep etmiş ve geçen sene haziran ayında bir karşı atak başlatmıştı. Bradley zırhlılarını da ABD’den alan Ukrayna ordusu 5 aylık karşı atakta ağır bir yenilgi yaşamıştı. Peki NATO’da karar alınan son askeri yardımlar Ukrayna cephesinde Rusya aleyhine durumu değiştirecek mi?

‘OYUNU DEĞİŞTİRECEĞİ DÜŞÜNCESİ SAÇMALIK’

Batılı askeri yetkililer ve uzmanlar Ukrayna'nın filosuna F-16'ların eklenmesinin savaşın gidişatını aniden değiştirmeyeceğini söylüyor. Pilotların ve destek ekiplerinin eğitimi zaman alıyor, karadan havaya füzeler büyük bir tehdit olmaya devam ediyor ve jetler Ukrayna'nın hasarlı ve bazen derme çatma pistleri için tasarlanmadı.

ABD’li Emekli İstihbarat Subayı Scott Ritter “F-16 eninde sonunda Ukrayna'nın yanında savaşa girse bile, temel tasarımı 1970'lere dayanan bu uçağın Ukrayna'ya oyunu değiştirecek bir avantaj sağlayacağı düşüncesi saçmadır.” yorumunu yapmıştı. Ritter bu savaş uçağıyla ilgili, “Ukrayna, F-16'nın en modern ve yetenekli varyantına yakın bir şey değil, bağışçı ülkenin hava kuvvetleri için operasyonel ömrünü aşmış, kısacası ciddi bakım sorunları ve sınırlı performansı olan eski uçakları teslim alacaktır. Deneyimli bir pilotun elinde, havadan havaya muharebe ve yakın hava desteği de dahil olmak üzere sınırlı sayıda angajman profilinde bir nebze muharebe performansı beklenebilir.” değerlendirmesinde bulunuyor.

‘RUSLAR SİLAHLARIMIZI İŞE YARAMAZ HALE GETİRDİ’

Wall Street Journal'ın çarşamba günkü haberine göre Rusya'nın elektronik harp kabiliyetleri, hassas güdümlü Batı mühimmatını Ukrayna'daki çatışmalarda "işe yaramaz" hale getirdi. Güdüm sistemleri karıştırılan bu silahlardan bazılarının savaş alanına girdikten birkaç hafta sonra kullanımdan kaldırıldığı bildiriliyor.

ABD 2022 yılında GPS güdümlü Excalibur top mermilerini Ukrayna'ya teslim edeceğini açıkladığında, Kiev yanlısı yayın organları atış başına 100 bin dolarlık mermilerin "Ukrayna topçusunu çok daha isabetli" hale getireceğini ve "Rusya'ya dünya kadar acı çektireceğini" öngörmüştü. Rus sinyal bozucu ekipmanı, mermilere yanlış koordinatlar vermek ve fünyelerine müdahale ederek rotalarından sapmalarına ya da boş olarak yere düşmelerine neden olmak için kullanıldı. Gazete Ukraynalı komutanlara atıfta bulunarak "Geçen yılın ortalarında RTX ve BAE Systems tarafından geliştirilen M982 Excalibur mühimmatları esasen işe yaramaz hale geldi ve artık kullanılmıyor" dedi.

‘GÜDÜMLÜ MÜHİMMATLARA MÜDAHALE ETMEDE İYİLER’

Sovyetler Birliği 1980'lerde elektronik savaşa (EH) büyük yatırımlar yapmış ve sinyal bozma teknolojisini ABD'nin o dönemde geliştirmeye başladığı güdümlü füze ve mermilere karşı önemli bir siper olarak gördü. Her ne kadar 1990'lardan kalma Excalibur mermileri gibi silahlar ABD tarafından Irak ve Afganistan'da yıkıcı bir etki yaratmak için kullanılmış olsa da Washington'daki yetkililer ve uzmanlar o zamandan beri bunların Rusya gibi eş düzey bir rakibe karşı çok daha az etkili olduğu sonucuna varmışlardır.

ABD'nin Satın Alma ve Sürdürmeden Sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı William LaPlante WSJ'ye verdiği demeçte, "Ruslar güdümlü mühimmatlara müdahale etme konusunda gerçekten çok iyi hale geldiler." dedi. Bir zamanlar Batı silahlarının Ukrayna'nın geçen kış “Kırım'ı ele geçirmesine” yardımcı olacağını öngören emekli ABD'li General Ben Hodges gazeteye verdiği demeçte "muhtemelen bazı kötü varsayımlarda bulunduk çünkü son 20 yılda hiçbir şey yapamayan insanlara karşı hassas silahlar fırlatıyorduk ve Rusya ve Çin bu yeteneklere sahip." ifadelerini kullandı.

AYNI KADERİ YAŞAYAN NATO SİLAHLARI

NATO'nun en gelişmiş silah sistemlerinden bazıları Ukrayna'da benzer bir kaderle karşılaştı. ABD'li Boeing ve İsveçli Saab'ın ortak projesi olan ve yeni geliştirilen Karadan Fırlatılan Küçük Çaplı Bomba (GMLRS) bu yılın başlarında Ukrayna'ya verilmiş ve Kiev birlikleri bu GPS güdümlü mühimmatı Amerikalı meslektaşlarından önce ateşlemişti.

Ancak, Rus EH'sine karşı tamamen etkisiz olduğu kanıtlandıktan sonra savaş alanından çekildi. FSB Benzer şekilde, Ukraynalı askerlerin WSJ'ye verdiği bilgiye göre Rus EH'si Ukrayna'nın Batı tarafından sağlanan ve HIMARS çoklu fırlatma roket sisteminden ateşlenen GMLRS füzelerinin isabet oranını önemli ölçüde azalttı. Excalibur mermilerinde olduğu gibi, GMLRS füzeleri de bir zamanlar Batılı uzmanlar tarafından çatışmayı Ukrayna'nın lehine çevirecek bir "oyun değiştirici" olarak tanımlanmıştı.