Neandertal DNA'sı günümüzde hâlâ bazı insanlarda bulunuyor

Antik genomlar üzerinde yapılan yeni bir analiz, Avrupa ve Asya'daki insan popülasyonları tarafından taşınan Neandertal DNA'sının gizemine ışık tuttu. Science Advances dergisinde (CNN aracılığıyla) yayınlanan çalışma, Neandertal genetik katkılarının daha kesin bir şekilde anlaşılmasını, çok değerli verilerle mümkün kılıyor.

NEANDERTAL DNA'SI AVRASYA HALKLARININ %2'SİNDE BULUNUYOR

Ortalama olarak, Neandertal DNA'sı Avrasya'daki insanların genetik yapısının yaklaşık yüzde 2'sini oluşturuyor. Ancak bu oran Doğu Asya'da yüzde 4'e kadar çıkabiliyor. Bu gizemi çözmek için Cenevre Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, Neandertal DNA'sının son 40.000 yıl içinde insan genomlarındaki dağılımının titiz bir analizini yaptı. Araştırma ekibi, Avrupa ve Asya'dan 4.000'den fazla antik genom içeren bir veri tabanı kullandı. Analiz, Neandertallerin yok olmasından sonra avcı-toplayıcı olarak yaşayan Avrupa'daki Taş Devri Homo sapienslerinin, 20.000 yıldan daha eski örnekler için Asya'daki akrabalarından biraz daha yüksek oranda Neandertal DNA'sı taşıdığını gösterdi.

NEANDERTAL SOYU, NEOLİTİK GEÇİŞ SIRASINDA GELİŞTİ

Günümüzde çoğu insan, atalarımız ile soyu tükenmiş bu homininler arasındaki tarih öncesi ilişkilerden dolayı küçük bir oranda Neandertal DNA'sı taşımaktadır.

Bu durum araştırmacıları, Asya popülasyonlarında Avrupa popülasyonlarına kıyasla daha yüksek Neandertal soyunun mevcut modelinin muhtemelen daha sonra, özellikle de çiftçiliğin yaklaşık 10.000 ila 5.000 yıl önce baskın yaşam biçimi olarak avcılık ve toplayıcılığın yerini almaya başladığı Neolitik geçiş sırasında geliştiği sonucuna götürmüştür. Bu dönemde Anadolu, günümüz batı Türkiye'si ve Ege bölgesinden gelen ilk çiftçiler, Batı ve Kuzey Avrupa'daki avcı-toplayıcı nüfusla karışmıştır. Bu karışım, Avrupa genomlarında Neandertal DNA'sının daha düşük oranda görülmesine ve Neandertal soyunun etkili bir şekilde seyrelmesine neden olmuştur.

Araştırma ayrıca Neandertal DNA'sının modern insanlardaki potansiyel tıbbi önemini de vurguluyor. Örneğin, daha önceki çalışmalar Neandertallerin bıraktığı bazı genetik izlerin modern insanların sağlığını etkileyebileceğini ve Covid-19 gibi hastalıklarda potansiyel bir rol oynayabileceğini öne sürmüştü. Neandertal DNA'sı, eski atalarımızın ayak izlerini takip ederek ve günümüzde genetik yapımızı ve sağlığımızı nasıl etkilemeye devam ettiklerini ortaya koyarak karmaşık genetik mirasımıza benzersiz bir bakış açısı sunuyor.