Nijer halkı Fransa üssünü kuşattı!
Fransız Büyükelçi Slyvain Itte'ye Nijer'i terketmesi için verilen 48 saatlik süre doldu. Nijerliler, Itte'nin saklandığı belirtilen Niamey 101 Üssü'ne dayandı. Fransa elçiliğinin de elektrik ve suyu kesildi
Ali Erdem Köz
Nijer Dışişleri Bakanlığı’nın, 25 Ağustos'ta Fransa'nın Niamey Büyükelçisi Slyvain Itte'ye ülkeyi terk etmesi için tanıdığı 48 saatlik sürenin sonuna gelindi. Yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre, Fransa'nın Niamey Büyükelçiliğinin çevresinde güvenlik önlemleri artırıldı ve bölgeye kimse yaklaştırılmıyor.
HALK TEYAKKUZDA
Fransız büyükelçisine verilen sürenin dolmasıyla birlikte, Fransa “cuntanın Fransız Büyükelçinin gitmesinin talep edebilecek bir otorite olmadığını” açıklamıştı.
Bunun üzerine Nijer halkı Fransız Büyükelçisi’nin “Niamey 101” ismiyle de bilinen Fransız askeri üssünde saklandığı iddiaları nedeniyle dün sabah 05.30'dan bu yana üssün etrafında beklemeye başladı. Ellerinde Nijer bayrakları ile “Kahrolsun Fransa” ve “Fransız askerlerini istemiyoruz” yazılı dövizler taşıyan halk, Fransa’nın ülkesinde tek bir askerinin dahi kalmamasını talep ediyor. Gün içinde alanı dolduran halk, üssün etrafında nöbet tutarak Fransız üssüne giriş-çıkış yapılmasını engelliyor.
İLK ANDAN BERİ EYLEMDELER
Batı destekçisi Bazum hükümetini deviren Vatanı Koruma Ulusal Konsey’ine destek çıkan halk, sürecin başından beri sürekli şehir meydanlarını ve stadyumlarını dolduruyor. Geçen hafta binlerce kişi olası askeri müdahaleye karşı, gönüllü asker olmak için adını yazdırmıştı ve askeri yönetiminin başa geçişinin 1.ayınını kutlamak içinde ülkenin en büyük stadyumu olan General Seyni Kountche'yi doldurmuştu.
ELEKTRİK VE SU KESİLDİ
Vatanı Koruma Ulusal Konseyi, Fransız Büyükelçisinin ülkeyi terk etmemesi halinde, Fransa Büyükelçiliği ve Fransız askeri üssüne elektrik, su, gıda ve yakıt tedarikini durduracağını bildirmişti. Süre dolduktan sonra Nijer yönetimi, Niamey'deki Fransız Büyükelçiliği’nin su ve elektriğini kesti. Tesise gıda sevkiyatını yasaklandığını duyurdu.
Ayrıca, Vatanı Koruma Ulusal Konseyi yöneticisi Hassoumi Boureima, Fransızlara mal ve hizmet tedarikinde yardımcı olmaya devam eden tüm ortakların “egemen halkın düşmanları” olarak kabul edileceği bildirdi. Fransa'nın bölgede bin 500 Fransız askeri ve 100 savaş uçağına ev sahipliği yapan “Niamey 101” adlı büyük bir hava üssü ve büyükelçiliği bulunmaktadır. Nijer'de 26 Temmuz'da başa gelen askeri yönetim, daha önce de Fransa ile imzalanan 5 askeri işbirliği anlaşmasının iptal edildiğini açıklamıştı.
ECOWAS’IN ASKERİ MÜDAHALESİ MERAK KONUSU
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), ihtiyat kuvvetlerini devreye sokmasının ardından Nijer'deki yönetime karşı askeri müdahalede bulunup bulunmayacağı ve ne zaman bulunacağı konusunda artan spekülasyonlarla karşı karşıya kaldı. ECOWAS, Nijer’deki yönetimin üç yıllık bir geçiş dönemi için iktidarda kalma önerisini reddetmesinin ardından da beklenti arttı. Konuya ilişkin ECOWAS yönetimi, cuma günü düzenlediği bir basın toplantısında, Nijer’deki anayasal düzenin yeniden tesis edilmesi için diplomatik çabaları tercih ettiklerini bildirdi.
ECOWAS Komisyonu Başkanı Omar Alieu Touray, diplomatik çabaların istenen sonucu vereceğinden ve güç kullanımını gereksiz kılacağından umutlu olduğunu söyledi. Touray, “Bununla birlikte, kuvvetin konuşlandırılmaya hazır hale getirilmesi için hazırlıklar devam edecektir.” dedi.
UZMANLAR SAVAŞA İHTİMAL VERMİYOR
Afrikalı güvenlik uzmanı Ben Okezie ve Uluslararası ilişkiler ve Siyasi yönetim uzmanı Soji Apampa, ECOWAS’ın masada duran askeri seçeneğini yorumladı. Savaşın kimsenin çıkarına olmadığını belirten Apampa, olası bir savaşta Nijer halkının bölgeden göç etmek zorunda kalacağını belirterek şunları söyledi:
“Nijer'de savaş insani bir sorunu ortaya çıkaracak. İnsani bir sorun ortaya çıktığında, insanlar Nijer'de bekleyip durmayacaklardır, göç başlar. Nereye gidecekler, Nijerya'nın kuzeyine gelecekler. Bölgedeki diğer ülkelere gidecekler. Yerinden edilecek çok sayıda insan olacak” Apampa, ECOWAS’ın müzakere etmeye devam etmesi gerektiğini belirtti. Güvenlik uzmanı Ben Okezie de ECOWAS’ın elinin güçlü olmadığını ve kaynak yetersizliğini dile getirdi. Okezie, “Savaşa eliniz boş mu gidersiniz? Kaynaklara sahip değiller. Dolayısıyla tek yol kullandıkları bu diplomasi. Bırakın devam etsinler, ne kadar sürerse sürsün durmak yok.” ifadelerini kullandı.
