Noel için Türkiye tatili hayali

Misal iki çocuklu bir aile olarak Noel tatilini Türkiye'de geçirmek istiyorsunuz. Arabaya atlayıp gidemezsiniz, hem yol uzun hem de direksiyon tersten. Trene atlayıp gidemezsiniz. Paris'e, Brüksel'e, Amsterdam'a filan (vize ayarlayabilirseniz) gidersiniz ama Türkiye'ye gidemezsiniz. Gemi deseniz yok, olsa da iki haftalık tatil için mümkün değil, mecburen havayolu ile gideceksiniz. Direk uçuş yapmanız lazım çünkü çoluk çocuk ile Avrupa aktarmalı uçuş yapılacak iş değil. Tatil 18 Aralık Cumartesi başlıyor, hafta sonu fiyatlar yüksektir misal pazartesi uçmayı planlıyorsunuz bir fiyatlara göz atalım.

Elma ile elma karşılaştırabilmek için 19 Aralık Pazartesi, Heathrow'dan birkaç şehre direk uçuş, tek kişi, tek yön, ekonomi sınıfı bilet fiyatlarına bakalım (fiyatlar 13 Aralık itibariyle Skyscanner'dan alınmıştır):

1. İstanbul: 850 sterlin (THY), 931 sterlin (British Airlines)

2. Atina: 477 sterlin (Aegean), 589 sterlin (British Airways)

3. Bükreş: 513 sterlin (Tarom)

4. Tel Aviv: 285 sterlin (Virgin Atlantic), 562 sterlin (British Airlines)

5. Madrid: 181 sterlin (British Airlines), 185 sterlin (Iberia), 226 sterlin (Vueling)

Hesabı yapacak olursak, 4 kişilik bir aile İstanbul'a Noel tatili için gidip gelmesi 6.400 sterlin yani 147.000 TL. (dönüş bileti biraz daha ucuz, ona göre hesapladım). Bu rakamlar İngiltere'de çalışan ve yaşayan insanlar için de astronomik yüksek rakamlar.

İngiltere'de yaşayan 4 kişilik Yahudi bir aile, 1 saat daha uzun uçuş mesafesi olan Tel Aviv'e Noel tatili için aynı şekilde Heathrow'dan direk uçuş ile gidip geldiklerinde ödeyecekleri rakam 2280 sterlin yani 52.000 TL.

Bu rakamlar elbette okul tatili dönemi olduğu için artan talepten dolayı şişmiş rakamlar. Okulu kırıp tatile gitme imkânı olmadığı için mecburen okul tatili döneminde çocuklu aileler izin kullanmak durumundalar.

Bileti erken alanlar elbette daha ucuza alır ancak bu örnekte uçuşa kalan süre eşit.

Peki Londra'dan, İstanbul aktarmalı Tel Aviv'e, Pakistan'a, Hindistan'a uçan yolcuları nasıl izah edebiliriz? Bu sonuca gelmek pek keyifli değil ancak bu fiyat politikasının gösterdiği olay, İstanbul'da sonlanan direk uçuşları (yani Türkiye'ye turist getiren uçuşlar) pahalı, aktarma uçuşlarını piyasa rekabetine göre yapmışız. Dolayısı ile İstanbul'a gelebilecek ailelerin çoğu maliyetlerin yüksekliğinden dolayı gelemiyor ama THY ile İstanbul aktarmalı olarak nasıl oluyorsa Tel Aviv, Pakistan ve Hindistan'a rekabetçi fiyatlar ile yolcular uçabiliyorlar.

İngiltere'de 500 bin civarında Türkiye kökenli insan yaşıyor, iki haftalık Noel tatilinde veya diğer ara tatillerde acaba bunların kaçını ülkemize çekebileceğiz bunun hesabı yapılıyor mu?

Elbette tek örnek üzerinden genelleme yapmak doğru değil, farklı havalimanlarından düşük maliyetli uçuşlar var, servis seviyesi farklılıkları var vs... Ayrıca THY koltuklarını dolduruyor ve koltuğu olabildiğince pahalıya satıyor, işleri bu; gayet de güzel yapıyorlar işlerini, buna da diyecek bir söz yok. Kaldı ki THY'nin ilgili hattının sabit bir kapasitesi var, koltuklarını bedava dahi satsa Noel tatilinde İstanbul'a getirebileceği insan sayısı belli.

Bu örnekten yola çıkarak, hem Türkiye'ye gelecek turist sayısını artıracak hem İstanbul'un havacılık merkezi konumunu güçlendirecek önerilerimiz neler olabilir?

1) Turizm bakanlığımızın, THY destinasyon, aktarma yolcu politikası ve bilet fiyatı verilerini inceleyerek hat bazında kaçırılan turist miktarı konusunda yaklaşımlar yapması ve THY'ye tavsiyelerde bulunması sağlıklı olur.

2) İstanbul havalimanı alan masraf ve vergileri acaba rekabetçi bilet fiyatlandırması oluşumu için dezavantaj yaratıyor mu?

3) Yoğun talep olan ara okul tatili dönemlerinde hat kapasiteleri geçici olarak artırılabilir mi? Bu dönemlerde aktarma kapasitesi kısıtlanıp, İstanbul varışlı kapasite artırılabilir mi?

4) Londra-İstanbul arasında Katar, Emirates, Etihad gibi Heathrow ile anlaşması olan, bazıları zaten Türkiye üzerinden uçan bazı havayollarının kapasitelerinin bir kısmı ile Londra uçuşlarını İstanbul uğraklı yapmaları sağlanabilir mi? Virgin Atlantic'e uçuş koydurulabilir mi?

5) British Airlines'in Londra-İstanbul hattına daha çok uçuş koyması sağlanabilir mi?

6) IGA'nın büyüklüğü anlaşılan uçaklar için yerde geçirilen zamanı artırıyor ve bu durum bilet maliyetlerini şişiriyor. IGA'da yapılacak düzenlemeler ile uçakların yerde geçirdikleri süre ne kadar kısaltılabilir?

7) Londra'ya Amerika'dan uçuş yapan bazı havayollarının bir kısım geniş gövde kapasiteleri ile Londra devamında İstanbul'a uğrak yapmaları sağlanabilir mi? (Bu eklenen rotanın kapasitesi blok olarak satın alınıp THY tarafından pazarlanabilir)