NOYAN UMRUK/ Başa çıkmak ne mümkün... -(TAMAMI)
Kuzum bu toplumun genlerindeki Hoca Nasreddin gibi gülen, Bayburtlu Zihni gibi ağlayan engin kültürüyle, tecahül-ü arifanesiyle, hicviyle başa çıkmak ne mümkün... Asırlardır bu kadim halk ne zaman zulüm görmüşse mizahı silaha dönüştürüp, zekâ dolu nükteleri ve müstehzi duruşu ile sürdürmüştür zalim iktidarlarla mücadelesini...
Üstüne çok giderseniz bilmezlikten gelerek saf saf tecahül-i arifanesi ile başlar sizi ti’ye almaya. Tıpkı Gezi Parkı gibi... Daha da kızdırırsanız tepkiler hicve dönüşür, çağın sürat ve karmaşasını özümsemiş Y kuşağının orantısız zekâsıyla...
Nasreddin Hoca, kendisine çok hiddetlenen, “tez yakalana, derdest edilüp, karşıma getirile bu melun” diye gürleyen padişahın huzuruna varmış ve iki arşın ötesine durmuş.
Padişah sormuş: “Hoca eşekle senin aranda ne fark var?”
Hoca yanıtlamış: “İki arşın!”
Nef’i ise kendisine boşboğaz köpek diyen devletlû Tahir Efendi’ye bakın nasıl haddini nasıl bildirir:
“Bize Tahir Efendi kelp (köpek) demiş
İltifatı bu sözde zahirdir
Maliki mezhebim zira
İtikadımca kelp tahirdir (temiz)”
Ömer Hayyam rubailer ile katılır kervana...
Dünya üç beş bilgisizin elinde,
Onlarca her bilgi kendilerinde.
Üzülme eşek eşeği beğenir,
Hayır var sana kötü demelerinde...
Ya koca YUNUS:
İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir.
Sen kendin bilmezsin, ya nice okumaktır.
Okumaktan murat ne, kişi hakkı bilmektir.
Çün okudun bilmezsin, bir kuru ekmektir.
Okudum bildim deme çok taat kıldım deme
Eğer Hak bilmez isen abes yere gelmektir .
Dört kitabın manası bellidir bir elifte
Sen elifi bilmezsin, bu nice okumaktır.
Ziya Paşa ise herkesin kör, âlemin sersem olmadığını hatırlatır...
“Her taç giyen çulsuzu Edhem mi sanırsın
Âdem görünen harları adam mı sanırsın
En ummadığın keşfeder esrarı derunu
Sen herkesi kör‚ âlemi sersem mi sanırsın”
Seyrani’de hiciv daha bir sertleşir.
“Biraz bahsedeyim ehl-i zamandan
Yahşılar aşağı düştü yamandan
Aralık bitleri olmuş kumandan”
Şair Eşref ve Neyzen’de bu gelenek devam eder:
Eşref soğan soyarken;
“Bir soğan soyulurken yaşarıyor da gözler‚
Hazine soyulurken aldırmıyor öküzler.
Hayâdan eser yoktur‚ beyhude bütün sözler.
Nafile inat etme hemen salla başını‚
Uslu otur‚ hoş geçin‚ zıkkımlan maaşını”
Neyzen köprüden geçer;
“Ne ararsın ALLAH ile aramda
Sen kimsin ki orucumu sorarsın?
Hakikaten gözün yoksa haramda,
Başı açığa niye türban sorarsın?
Rakı şarap içiyorsam sana ne?
Yoksa kimseye bir zararım içerim.
İkimiz de gelsek kıldan köprüye,
Ben dürüstsem sarhoşken de geçerim.
Esir iken mümkün müdür ibadet?
Yatıp kalkıp Atatürk’e dua et!”
Arif Nihat Asya’da mizah şahikaya varır:
“Ne yolcuya güvenirdi, ne de hancıya;
Kafasında bir kuruntu merkezi vardı...
Her yabancıya dış,
Ve her yerliye iç tehlike diye bakardı!
Aynı şeyleri tekrarlamaktan dinleyicileri uyuttu;
Nihayet kendisinin de esneyeceği tuttu...
Ağzını bir açtı ki; mikrofonu yuttu...”
Can Yücel’in farzı ise cumhuriyettir.
“Gölköy adında bir yer varmış Gelibolu’da.
Televizyonda gösterdiler geçen gün.
Gelenek edinmiş köy halkı,
“Ben kendimi bildim bileli bu böyledir”
Diyor muhtar:
29 Ekim’de toptan sünnet ederlermiş çocuklarını...
Derken ekranda entarili bir çocuk belirdi
Kirvesi tutmuş kolundan
Yatırdılar bir kamp yatağına,
Ardından sünnetçi olacak zat boy gösterdi
Elinde bıçağıyla,
Çocuk kaldırdı başını, bağırdı:
“Yaşasın Cumhuriyet” diye
Bunun üzerine de ekran karardı
Korkarım bu, sade gölköylülerin değil, umumumuzun
Sade küçüklerin değil, büyüklerimizin de
Düştüğü bir tarihsel yanılgı
Çünkü sünnet değil, farz olan Cumhuriyettir...”
İşte burada mavi gözlü dev umutlandırır çocukları...
“Güzel günler göreceğiz çocuklar,
Güneşli günler göreceğiz...
Motorları maviliklere süreceğiz çocuklar,
Işıklı maviliklere süreceğiz...
Açtık mıydı hele bir son vitesi,
Adedi devir motorun sesi.
Uuuuuuuy! çocuklar kim bilir ne harikuladedir
160 kilometre giderken öpüşmesi...”
Efendim bu da naçizane bendenizden,
“Ayna ayna söyle şuna bir nimet sanmasın kendini.
Gün gelir çiziverirler adını, morartırlar rengini”
İşte bu da böyle bir bayram yazısı... Ne diyelim? Bayram hayırlara... vesile olsun.
