'Nutuk'un rakamsal denklemi' araştırıldı: Millet, Meclis, Milli hükümet

Araştırmacı-Yazar Hayati Tek, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün 'Nutuk'unun rakamsal denklemi' araştırmasına ilişkin, "Rakamlar her şeyi açıklıyor. Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün sözü, niyeti ve hedefi, sıkça kullandığı kelimelerden bellidir. Milli siyaset takip ederek milli bir devlet kurmak, onu tam bağımsız olarak sonsuza değin yaşatmak için gerekli altyapıyı oluşturmaktır." dedi.

Projenin uzun yıllardır aklında olduğunu ve daha önce yaptığı hazırlıklarla beraber çalışmasına başladığını dile getiren Tek, 1987 yılından beri araştırmalar yaparak, yazılar yazdığını ancak bu çalışmanın en heyecanlı çalışmalarından birisi olduğunu vurguladı. Tek, "Çalışmayı oluşturmam, sonucuna varmam benim için büyük bir heyecandı. Gerçekten de enteresan sonuçlara ulaştığımızı düşünüyorum. Örneğin, hepimiz ilkokuldan beri Nutuk'un ne demek olduğunu, nasıl bir kitap olduğunu, kim tarafından yazıldığını ya da söylendiğini biliyoruz ama böylesine detaylı bir çalışma şimdiye kadar yapılmamıştı. Herkes Atatürk'e kendince bir misyon biçiyordu. Aslında 'Atatürk şöyle demiştir, böyle demiştir' gibi. Bu gerçekten böyle mi araştırmak istedim." diye konuştu.

Tek, 190 bin 304 kelimeden oluşan Nutuk'u incelediğinde en çok geçen kelime ve tekrarlarının ise millet kelimesinin 1160, Meclis 1057, milli 967, hükümet 922, kumandan kelimesinin ise 860 olduğunu söyledi.

Uygulanan "rakama dayalı içerik analizi" yönteminin temel ölçütünün "anahtar kelimeler" olduğuna dikkati çeken Tek, bağlaç, edat ve zamirler dahil toplam 1360 kelimenin 190 bin 304 kelime içerisinde kaç kez tekrarlandıklarını ortaya koyduğunu dile getirdi. Nutuk’un toplam metninin yüzde 44,66'sını oluşturan bu kelime tekrarlarının ne anlama geldiğini araştırıldığını ifade eden Tek, anahtar kelimelerin ise "kişiler", "şehirler", "askeri konular", "cemiyetler", "Meclis- kongre-siyaset", "diplomasi", "ülke-devlet-millet", "adalet-anayasa-kanun", "vatan-millet-devlet-bağımsızlık", "iktisat-maliye", "fikir-eğitim-ideoloji", "basın-yayın-haberleşme", "toplumsal konular", "dini konular", "bağlaç-edat-zamirler" başlıkları altında toplandığını belirtti.

Rakamların her şeyi açıkladığının altını çizen Tek, şöyle devam etti:

• "Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün sözü, niyeti ve hedefi, sıkça kullandığı kelimelerden bellidir. Milli siyaset takip ederek milli bir devlet kurmak, onu tam bağımsız olarak sonsuza değin yaşatmak için gerekli altyapıyı oluşturmaktır. Nutuk budur, bundan ibarettir. Altı gün ve otuz altı buçuk saat boyunca ‘millet-Türk’, ‘meclis’, ‘devlet-hükümet’, ‘vatan-memleket’, ‘ordu’, ‘vazife’, ‘bağımsızlık’ diyen bir Atatürk portresi var Nutuk’ta."

Atatürk’ün gelecek nesillerin beynine nakşetmek istediği zihin haritasının, Nutuk’un rakamsal şifresinde formülleştiğine işaret eden Hayati Tek, "Atatürk aslında şunu demek istemişti" diyerek cümle kurmanın anlamsız olduğunu söyledi. Tek, "Hiç kimsenin kendi tasarladığı elbiseyi Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'e giydirmeye hak ve salahiyeti yoktur." dedi.

ARAŞTIRMADAN

Araştırmaya göre, millet 1160 tekrar ile Nutuk’ta en çok geçen kelime olurken; Meclis 1057, milli 967, hükümet 922, kumandan 860, devlet 541, ordu 528, Türk 483, memleket 429, harp 352, vatan 288, bağımsızlık 228, barış 128 kez tekrarlanıyor.

Nutuk’ta adı en çok tekrarlanan kişi 357 kez ile Hüseyin Rauf (Orbay) Bey olurken onu İsmet (İnönü) Paşa 230, Mustafa Kemal Atatürk 213, Çerkez Ethem 141 takip ediyor.

Nutuk’ta adı en çok geçen il 803 kez ile İstanbul. İstanbul’u Ankara 429, Sivas 339, Erzurum 215 ve İzmir 131 ile izliyor.

Nutuk’ta geçen ülke ve milletler ise şöyle: İngiliz 238, Yunan 236, ABD 131, Fransa 128 ve Ermeni 109.

Araştırmaya göre, "Askeri Konular" başlığı altında incelenen 162 kelime Nutuk’ta 9 bin 925 kez tekrarlanıyor. Nutuk’ta en çok yer verilen askeri kelimeler şunlar: Kumandan 860, kuvvet 549, ordu 528, fırka 174, cephe 384, vazife 376, emir 374, harp 352, kolordu 324, düşman 284, müdafaa 281, bağımsızlık 228, şifre 223, hat (çizgi, Kanal) 222, işgal 221, taarruz 202, zevat (askeri) 202, askeri 186, kurtuluş (kurtarmak) 156, tebliğ 153, kıta (askeri) 148, subay 142, erkanıharp (dairesi) 141, muharebe 140, Kuvayımilliye 138, alay 136, harekat 135, sevk 130, barış 128, başkumandan 104, silah (silahlı) 98, dikte etmek 93, tehlike 93, isyan 88, müfreze 83, müfettiş 81, Kuvayi Seyyare 80.

Nutuk’ta 24 cemiyetin adı 502 kez geçiyor. Bunlar içerisinde günümüze ulaşabilen tek cemiyetin Türk Ocakları olduğuna dikkati çekilen araştırmada öne çıkan cemiyetler şöyle sıralanıyor: Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti 100, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti 51, Karakol Cemiyeti 17, İttihat ve Terakki Cemiyeti 14, Askeri Nigehban Cemiyeti 10, Vilayatı Şarkiye Müdafaa-i Hukuku Milliye Cemiyeti 10, Mukayese 9, İngiliz Muhipleri Cemiyeti 8.

Araştırmada, Nutuk’ta Meclis, mebus, kongre başta olmak üzere siyasi konularda en sık tekrarlanan 78 anahtar kelime inceleniyor. Toplamda 5 bin 337 kez geç tekrarlanan siyasi kelimelerin en çok tekrarlananları şunlar: Meclis 1.057, vekil 495, mebus 416, reis 391, teklif 333, kongre 296, müzakere 230, fırka (Parti) 229, temas etme 178, seçim 125, üye 122, gizli 118, görüşme 99, TBMM 92, manda 86, münakaşa 85, muhalif 84, kamuoyu 83, siyaset 83, komisyon 64, Sivas Kongresi 61, propaganda 48, önerge 43, Erzurum Kongresi 39, celse 39, muhalefet 34, gensoru 29, anlaşmazlık 27, tezkere 25, oylama 24, muhtıra 23, Cumhuriyet Halk Fırkası 20, divan 20, dokunulmazlık 18.

MİLLET VE MİLLİ KELİMELERİ AÇIK ARA ÖNDE

Araştırmaya göre, Nutuk’ta vatan, millet, devlet ve bağımsızlık konularıyla ilgili 133 anahtar kelime 14 bin 338 kez tekrarlanıyor. Öne çıkan kelimeler ve tekrar sayıları şöyle: Millet 1160, milli 967, hükümet 922, tarih (Tarihli) 571, devlet 541, mesele (Sorun) 512, Türk 483, dahili 442, memleket 429, vali 410, vazife 388, teşkilat 356, vesika (Belge) 297, idare (Yönetim) 296, vatan 288, kabine 282, Türkiye 269, Cumhuriyet 253, imza (Belge) 208, icra 221, nazır 199, muvaffak 182, istifa (Name) 179, bağımsızlık 177, Heyet-i Vekile (Bakanlar Kurulu) 172, padişah 168.

Araştırmaya göre, Atatürk’ün en çok tekrarladığı dinle ilgili kelimeler şunlar: halife 169, hilafet 155, İslam 123, din 52, Allah 52, şeyh 38, mukaddes 35, Hristiyan 33, molla 26, cuma (Namazı, Selamlığı, Alayları) 24, şer'i 20, Müslüman 16, namaz 15, iman 14, cihat 13, fetva 12, irtica (İrticai) 11, taassup (Mutaassıp) 10, dua 9, inançlar 9, mürteci 9.