23 Aralık 2024 Pazartesi
İstanbul 11°
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Mersin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

OFAC parmak sallıyor: Yaptırım zaptiyelerini engelleyin!

ABD'li yetkililerin Ankara'da Türk iş dünyasına yaptırım dersi vermeye kalkması tepki topladı. Bürokratlar, iş insanları, ekonomistler ve hukukçular; 'Hükûmet baskılara karşı durmalı ve iş insanlarına güven vemeli.' dedi.

OFAC parmak sallıyor: Yaptırım zaptiyelerini engelleyin!
A+ A-
EKONOMİ SERVİSİ

Vatan Partisi Ekonomi Politikaları Bürosu Başkanı Hakan Topkurulu, Hükümet yetkililerini ve iş dünyasını, ABD yetkililerinin ‘yaptırım’ eksenli görüşme taleplerini geri çevirmeye çağırdı. Topkurulu, özellikle Hükümetin net tutum alması ve Türk iş insanlarına güven vermesi gerektiğini vurguladı.

ABD Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) yetkililerinin 17 Ekim’de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nde (TOBB) yaptıkları toplantıyı, dünkü gazetemizde ‘Yetkisiz ABD’den etkisiz toplantı’ başlığıyla vermiştik. Türk iş insanlarını, Rusya ve İran’a yaptırımlar konusunda tehditle baskı altına almaya çalışan ABD’li yetkililerin, ertesi gün de Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu'nu (DEİK) ziyaret ettikleri öğrenildi. Bloomberg ve DW’nin haberlerinde, ABD'nin terörün finansmanından sorumlu Hazine Bakan Yardımcısı Elizabeth Rosenberg ile ABD Dışişleri Bakanlığı'nın terörle mücadeleden sorumlu Müsteşar Yardımcısı Erik Woodhouse’un yer aldığı ABD heyetinin, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile de görüştüğü, Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri ile de görüşeceği ileri sürüldü.

OFAC parmak sallıyor: Yaptırım zaptiyelerini engelleyin! - Resim : 2

‘HANİ VİZYONUNUZ TAM BAĞIMSIZLIKTI!’

Hakan Topkurulu, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin selefi Lütfi Elvan’dan bakanlık görevini devralırken sarf ettiği “Tam Bağımsız Türkiye vizyonu ile yeni bir yola girdik” sözlerini hatırlatarak şu eleştiriyi yaptı: “ABD Hazine Bakanlığı tarafından 24 Ağustos’ta TOBB, TÜSİAD ve MÜSİAD’a gönderildiği ortaya çıkan ‘ABD yaptırımlarının delinmemesi’ konusundaki uyarı mektubu, kamuoyunda Türkiye’nin bağımsızlığının korunmadığı için büyük tepki toplamıştı. Mektup sonrası Rusya Federasyonu bankaları tarafından, Rus müşterilerin kredi kartları kullanımı için bulunan MİR kart uygulamasının askıya alınması kararı da başta Antalya ve Muğla esnafı olmak üzere tüm Türkiye’de büyük tepki ile karşılanmıştı.”

TOBB ve DEİK’teki toplantılardan anlaşıldığı üzere ABD’nin Türk iş insanları üzerinde baskı girişiminin sürdüğüne dikkat çeken Topkurulu, “ABD’nin Türkiye’ye gelerek yaptığı bu dayatmalar öncelikle, kendilerinin de ısrarla savundukları ‘serbest ticaret ilkelerine’ tamamen terstir. Ayrıca, ne için geldikleri ayan beyan ortada olan ABD’li yetkililerin misafir olarak dahi resmi ve özel kuruluşlarımız tarafından kabulü, bağımsız bir ülke olan Türkiye Cumhuriyeti için kabul edilemez niteliktedir. Vatan Partisi olarak önerimiz, ABD’li yetkililerin bu konuda ya da Türkiye’nin bağımsızlığını tehlikeye atan başka bir konuda görüşme talepleri devam ederse, görüşme taleplerinin ret edilmesidir.” dedi.

OFAC parmak sallıyor: Yaptırım zaptiyelerini engelleyin! - Resim : 3

‘DEİK'TE PARMAK SALLADILAR’

DEİK'teki yaptırım toplantısına katılan İş Konseyi başkanlarından biriyle konuştuk. Toplantıya ilişkin özetle şunları aktardı: "Amerikalılar resmen parmak salladılar. Rusya ile hiçbir iş yapmamızı istemiyorlar. Fakat kuralları da net bir şekilde koymuyorlar. Bu muğlak durumda iş dünyası olarak bizim zararımızı kim karşılayacak? Yereldeki firmalar için herhangi bir bağlayıcılığı yok fakat bizim gibi küresel iş yapan firmaların durumu zor. O yüzden uymak zorunda kalacağız. Önümüzde çok uzun bir liste var, yapmamamız gereken şeyler listesi… Fakat burada bizim zararımızı kim tanzim edecek? Bunun da cevabını vermiyorlar."


'ABD DÜNYAYA KENDİ İÇ HUKUKUNU DAYATIYOR'

OFAC parmak sallıyor: Yaptırım zaptiyelerini engelleyin! - Resim : 4

Eski Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı emekli Büyükelçi Onur Öymen, ABD’nin dünyaya kendi iç hukukunu dayattığını söyledi. Onur Öymen, ABD Hazine Bakanlığı yetkililerinin Türk firmalarına Rusya’ya yaptırımlara uymaları konusunda baskı yapması ile ilgili olarak Aydınlık’a yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:

“ABD çeşitli ülkelere yaptırım uygularken kimseye danışmıyor. Kendi karar veriyor. Ama kendi aldığı yaptırım kararları için bütün ülkeleri zorluyor. Bu kabul edilebilir bir durum değil. Ama ABD bu konuda ısrarlı davranıyor. Kendi iç hukukunu dünyaya dayatıyor. Kendi karar verdiği yaptırımların sonuca ulaşması için her yolu deniyor. Türkiye’de yaşanan da bu.

“2. Dünya savaşından sonra kurulan bir düzen var. Bu düzenin devamı sürdürülmeye çalışılıyor. Yaptırımlar şu anda dünyanın en büyük sorunlarından biri haline geldi. Yaptırım uygulayan ülkelere de zarar veriyor. Dünya düzeni dünya düzensizliğine dönüyor. Uluslararası hukuk sistemi çalışmıyor. BM Güvenlik Konseyi’ndeki 5 ülke kendi çıkarlarına göre hareket ediyor. İstemedikleri kararları veto ederek uygulatmıyorlar.”


AVRUPA HUKUKSUZ DİYOR, ABD İMKANLARI ZORLUYOR

OFAC parmak sallıyor: Yaptırım zaptiyelerini engelleyin! - Resim : 6
İstanbul, New York ve Londra’da kayıtlı bir hukukçu olan Av. Faruk Aktay, Türk, Amerikan ve İngiliz hukuku ile ilgili deneyime sahip. Kariyeri boyunca yerli ve yabancı pek çok şirket birleşme ve devralma, proje finansmanı ve sermaye piyasası işlemlerinde yer almış, bankacılık, enerji, sağlık, altyapı ve ulaşım gibi regülasyona tabi sektörlere ilişkin önemli bir uzmanlık geliştirmiş. Kendi ofisini kurmadan önce, 2015 yılında, Hewlett-Packard Türkiye bünyesinde, şirketin küresel bölünme sürecini idare ederek görev yapmış.

Aktay Hukuk Yönetici Ortağı Av. Faruk Aktay ile güncel konular üzerine sohbet ettik. Şirket satın alımları gibi konularda danışmanlık veren, ABD, Avrupa, İngiltere gibi ülkelerde eğitim gören ve mesleki eğitimler alan Aktay'a hem ekonomi hem hukuk tarafındaki tecrübesine dayanarak Rusya yaptırımları üzerinden Türk özel sektörü üzerindeki Batı baskısını sorduk.

Sorumuza Paris'te katıldığı bir toplantıdan hareketle yanıt veren Aktay, "ABD ve Avrupa bakışından Rus yaptırmaları konuşuldu. Avrupalı bir şirketle çalışırken bile sahipliğinin Rus olup olmadığını arama şartı getirildi. Avrupa hizmet alanında da bunu genişletti. ABD'nin ise belli ürünler ve oligarklara yönelik yaptırımları var. Şunu sordum: 'Türklerin endişeleri var, beni nasıl etkiler?' Avrupalılar dedi ki; Avrupa Birliği'nin bu konuda hukuki olarak Türkiye'ye yaptırım düzenleme imkanı yok. Kendi sınırlarını aşan uzun kol dediğimiz bir yapısı yok." dedi.

ABD İLE İŞİ OLMAYANI BAĞLAMAZ

ABD yaptırımları uyarınca Amerikalı şirket ve kişilerin ise Rusya ile çalışamayacağını kaydeden Aktay, şunları aktardı: "Fakat ikincil yaptırım diyorlar. Nedir o; ABD finansal sistemine sokmam, bana mal satamazsın, seni ABD'ye sokmam, diyor. Türk bir metal şirketini yaptırım kapsamına aldılar ama o zaten Rus birine ait ve davul zurna çalarak o yatırım gelmişti. Onun dışında bir Türk şirketine yaptırım uygulanmış değil. Halkbank davası devam ediyor. Banka konuyu ABD'deki Anayasa mahkemesi diyebileceğimiz yere taşıdı; bir Türk bankayı yargılama yetkisi var mı, diye taşıdı. Bu davanın sonucuna bakmak lazım. Halk Bankası bunu hukuki bir davaya taşıdı. Avrupalılar hukuki bir zemin olmadığını söylüyor. Bir şirket Amerika ile çalışmıyorsa rahat rahat iş yapabilir."

TÜRKİYE'YE YÖNELİYORLAR

İspanya, İtalya ve Almanya'da fonlarla görüştüklerini, son 5-6 yıla göre ilgi artışı olduğunu söyleyen Av. Faruk Aktay, "Avrupa'daki jeopolitik gerginlikten Türkiye'yi muaf görüyorlar. Avrupa'da konuştuğum esnaf, elektrik faturası yüzünden zorda olduğunu söylüyor. Kimse Türkiye'de yatırımın başına ne gelir diye endişe etmiyor. Büyük şirketler özelinde görülmüyor ama orta ölçekte bir sanayi yatırımı yönelişi var. Büyükler zaten burada. Bu yıl beş satın almaya aracılık ettik. Uzak Doğu'daki ve Avrupa'daki üretimi Türkiye'ye taşımak istiyorlar. Lojistik sektörü özelinde Hollanda'da şirket kurup e-ticaret şirketleri üzerinde satış yapıyorlar. İçeride kur nereye gidiyor vs. bir yana Türkiye önemli bir yere gidiyor." diye konuştu.

RUSLAR, AVRUPA'YI TERK EDİYOR

Avrupa'da iş yapan Rusların Türkiye'ye yöneldiği bilgisini veren Faruk Aktay, "Almanya'da bir Rus bankası olan VTB'yi Almanya'yı ayırdı. Yaptırımlara uğramasın diye. Benim önemli işlerim var. O kadar da bankaya el koyacak kadar ileri gidemem, dedi. Bir yol ayrımı var; süreç uzar ve Rus Türk yakınlaşması siyasi maksatlarla uzarsa burada Batı sermayesi var, ben bunları çekiyorum diyebilirler. Oradan alacağın yatırım buradan çıkan sermayeyi karşılayacaksa değer. Avrupa'daki Rus firmaları Türkiye'ye geliyorlar. Bunu bizzat biliyorum ve gözlemliyorum. Ruslar Avrupa'dan buraya madencilik yapmaya geliyor. Rus sanayisi çeşitli değil fason ilaç üreticisi bile yok. Ruslar gelip buradan cıvata alıyorlar. Ruslar önümüzdeki dönemde daha büyük toplantılar planlıyor." bilgilerini verdi.

AŞIRI LİBERALLEŞME YARAMADI

Av. Aktay, sözlerini şöyle sürdürdü: "İstanbul'daki serbest bölgelerde boş antrepo yok. ABD'de otorite, bir limanı Dubaililere sattırmadı. Türkiye'de olağanüstü liberalleşme var. Yabancı yatırım anlamında ama istediğiniz seviyede olamadık. Her şeyi liberalleştirince olmuyor. Demek ki stratejik olmak lazım. Bütün dünya Dubai'de ofis açmak istiyor. Kurumlar vergisi artırıldı vs. buna rağmen. İş yapış kolaylığı endeksinde Türkiye 60'lardan 30'lara geldi ama Singapur, Dubai olmak için yeterli değil. Bizde iflas süreci berbat. Ve beş yıl sürüyor. Yüzde on alabiliyorsun. Hollanda’da 6 ay sürüyor, yüzde 90 alınıyor. Bütün dünyayı takip ediyoruz ve şunu görüyoruz; Türk usulü reçete lazım bize."

ABD Doğal gaz Rusya Ukrayna Hakan Topkurulu Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati TOBB OFAC Lütfi Elvan deik Onur Öymen Av. Faruk Aktay