Okulda, camide, mescitte sandık başında

83 milyon nüfusa sahip ülkede, toplam 59 milyon 310 bin 307 seçmen oy kullanabilecek. Seçim sonuçlarıyla ilgili ilk verilerin gece yarısından itibaren açıklanmaya başlanması, bugün öğleye kadar sonuçların netleşmesi bekleniyor.

3 ADAY YARIŞTAN ÇEKİLDİ

Adaylıkları onaylanan 7 isimden Milletvekili Ali Rıza Zakani, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili ile reformist eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhsin Mihralizade seçim yarışından çekildi.

4 ADAY YARIŞIYOR

Buna göre eski Devrim Muhafızları Ordusu Genel Komutanı ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Genel Sekreteri Muhsin Rızai, Milletvekili Emir Hüseyin Kadızade Haşimi, Yargı Erki (Yargıtay) Başkanı İbrahim Reisi ve reformist eski Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti cumhurbaşkanlık için yarışıyor.

İran'da cumhurbaşkanı 4 yıl süreyle görev yapıyor ve bir kişi en fazla 2 defa üst üste bu makama seçilebiliyor. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani bu nedenle aday olamadı.

İLK TURDA 50+1 GEREKİYOR

Adayların ilk turda seçilebilmesi için yüzde 50+1 oy alması gerekiyor. İlk turda yüzde 50+1'in üzerine çıkan aday olmaması halinde en fazla oyu alan 2 aday ikinci tura kalacak ve kazanan ülkenin 8'inci cumhurbaşkanı olacak.

İBRAHİM REİSİ'NİN KAZANMASI BEKLENİYOR

Anketlerde en güçlü aday olarak görünen kişi muhafazakâr aday Ayetullah İbrahim Reisi. 14 Aralık 1960 tarihinde İran'ın Meşhed şehrinde doğan Reisi, Ayetullah Ali Hamaney tarafından İran Yargı Erki Başkanı olarak atandı ve şu anda da görevine devam etmekte. İran'daki birçok kesimin oyuna talip olan Reisi, ABD tarafından en istenmeyen aday olarak öne çıkıyor. Öncelikli olarak komşularla ilişkilerin geliştirmesini hedefleyen Reisi, güvenlik politikalarına önem vereceğini söylüyor. ABD ve Batının bölgedeki etkisini de kırmaya çalıştığı belirtilen Reisi'nin, İslam ülkelerinin birliğini sağlamak için çalışma yürüteceği vurgulanıyor.

BATI DESTEKLİ BOYKOT KAMPANYASI

İranlı Öğrenciler Kamuoyu Yoklama Merkezi Anket Ajansının (ISPA) geçen hafta yaptığı kamuoyu yoklamasında sandığa gideceğini belirtenlerin oranı yüzde 38'de kaldığını açıklamıştı. Önceki gün aynı anket ajansı ise yeni yayımladığı kamuoyu yoklama sonuçlarında katılımın yüzde 50’nin üzerinde olacağını bildirdi.

Seçimlere katılımın düşük olacağı ve halkın büyük bölümünün boykot eğiliminde olduğu yorumları yapıldığı için ülke lideri Ali Hamaney çarşamba günü, Cumhurbaşkanı Ruhani de dün halka hitap ederek oy kullanılması çağrısında bulundu. Hamaney ve Ruhani, "düşmanın seçimlere katılımın düşük olmasını istediğini" ifade ederek İran halkından "düşmanın oyunlarını boşa çıkarmalarını" istedi. Hamaney “Katılımın düşük olması düşmanın ülkemize en yüksek baskıyı yapmasına olanak tanır. İran'ın içindeki ve dışındaki düşmanlar İran'ı zayıflatmak, İran'a güvenlik sorunu yaratmak ve ülkemizi teröristlere karşı savunmasız hale getirmek istiyor. İran'ı zayıflatmak için halk olmadan seçim yapılmasını istiyorlar” diye konuştu.

Ruhani'nin kazandığı 2017'deki 12. Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinde katılım yüzde 73, geçen yıl yapılan 11. Dönem Meclis Seçimlerinde ise yüzde 42,57 olarak gerçekleşmişti.

Ülkede seçmenler 13. Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinin yanı sıra il, ilçe ve beldelerde yönetim konseyi seçimleri ile İran Meclisi ve Uzmanlar Meclisi ara seçimleri için de oy kullanıyor.

Avrupa merkezli Farsça yayın yapan haber kanalları sandığa gidilmemesi çağrısı yapıyor. Ayrıca sosyal medya üzerinden de örgütlenen ve Batı destekli “boykot” çağrısı bir kampanyaya dönüşmüş durumda. İran İslam Cumhuriyeti ve katılan bütün adaylar ise vatandaşlık görevi olarak “oy kullan” çağrısı yapıyor.

Reformcu çatı grubu olarak bilinen reformistler ise boykot çağrısı yapmadı. Reformist blok herhangi bir adayı desteklemediklerini belirtiyor ancak herhangi bir şekilde sandığa gitmeyin çağrısı yapmadı.

Yine “ılımlı muhafazakâr” olarak tanınan ve reformistlerin teveccüh gösterdiği Ali Laricani de adaylığı kabul edilmedikten sonra bir mektup yayımlayarak halka sandığa gitme çağrısı yaptı.

Adaylığı kabul edilmeyen İran’ın altıncı Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ise “sandığa gitmeyeceğim” açıklaması yapmıştı.

HAMANEY OYUNU KULLANDI

İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, başkent Tahran'daki İmam Humeyni Hüseyniyesi'nde kurulan seçim sandığında oyunu kullandı. Hamaney oy kullandıktan sonra yaptığı açıklamada “İran halkının bugün yaptığı şey geleceğini inşa edecek, gelecekteki kaderini belirleyecektir. Halkımızı oy kullanmaya çağırıyorum. Halkın katılımı, uluslararası düzlemde ülkeye büyük fayda sağlayacaktır.”