OPEC anlaşamadı: Brent petrol fiyatında yüzde 25 düşüş

Brent türü ham petrolün varil fiyatı yüzde 25 düşerek 31.43 dolar oldu.

ABD West Texas Intermediate ise brent petrol fiyatını yüzde 27 düşürerek 30 dolara indirdi.

Söz konusu fiyat, 22 Şubat 2016'dan bu yana en düşük seviye olarak tarihe geçti.

Avusturya'nın başkenti Viyana'da düzenlenen ve yaklaşık 7 saat süren OPEC toplantısında ek üretim kesintisi kararında uzlaşılamamıştı.

OPEC Genel Sekreteri Muhammed Barkindo "Bu toplantıyı sona erdirdik ancak istişareler devam edecek, birkaç oylama meselemiz var, herkesi bir araya getirmemiz gerekiyor, fikir birliği önemli" demişti.

OPEC ve OPEC dışı ülkelerin toplantısında ek üretim kesintisi kararının çıkmaması küresel piyasada arz fazlasında artış riski oluştururken, Çin'de ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) dünya genelinde ham petrol talebini olumsuz etkiliyor.

Her iki durum, petrol fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturuyor.

RUSYA-SUUDİ ARABİSTAN ÇEKİŞMESİ

Enerji Uzmanı Necdet Pamir, petrol fiyatlarındaki ani düşüşü Aydınlık.com.tr'ye yorumladı. Pamir şunları söyledi:

"Temel neden Suudilerin piyasaya fazla petrol vermesi. Rusya'ya misilleme. Zira bir süredir Ruslarla birlikte arzı azaltıp fiyatları yukarı cekmeye çalışıyorlardı. Son dönemde koronavirüs nedeniyle seyahat kısıtlamaları vb. talep düstü. Fiyatlar da. Ama Rusya Suudilere arzı kesmeyeceğini söyledi. Suudiler de buna 'Madem öyle işte böyle' diyerek yanıt verdi. Elindeki yedek üretim kapasitesini (spare capacity) devreye soktu. Fiyatlar düşünce kim kaybeder: En çok Rusya, İran, Venezuela ve ABD 'shale' petrol üreticileri. Suudi de kaybeder. Ama diğerlerinin ekonomilerinin daha erken çökeceğini hesap ettiler diye düşünüyorum."

'SÜRDÜRMELERİ ZOR'

"Muhammed bin Selman, ülke içi darbe yapıp muhalif prensleri hapse tıktı. Dikkati mi dağıttı? Evdeki hesap çarşıya uyar mı? Suudiler de çok zarar görür. Taktik hamle gibi. Bu arada dolar da düştü. Biri düşünce diğeri (genelde) yükselir. Suudiler bunu ne kadar sürdürebilir? Aslında onların da bütçelerini denkleştirmek için daha yüksek fiyata ihtiyacı var. Bir taraftan Yemen'de, diğer taraftan Suriye'de vekalet savaşının maliyeti... Diğer yandan Mısır'da Hafter'e desteğin maliyeti. Ayrıca Prens Selman'ın iktidarını pekiştirme savaşının maliyeti. Petrol fiyatları düşük gittikçe onlar da sıkışır. Bence çok kolay değil sürdürmek. Uzun sürerse, Türkiye olumlu etkilenir. Hem petrol hem de gaz ithalat faturamız azalır. Ama bunların yansıması için aylar gerek. Petrol 1-2 ay, gaz en az 3 ay sonra."

'SİZ DAHA ANLAMADINIZ MI?'

ATA Platform Direktörü Doç. Dr. Volkan Özdemir de petrol fiyatlarındaki ani düşüşü Aydınlık.com.tr'ye yorumladı. Özdemir şunları söyledi:

"Petrol fiyatı saatler içerisinde yüzde 30 düştü. Bakalım hangi aklı evveller, yok talep şu kadar düştü, yok arz bu kadar arttı türünden İktisada Giriş seviyesinde yorumlar yapacak! Asıl koronavirüsün tetiklediği küresel finans krizi piyasaları yakıp kavuruyor; sen daha anlamadın mı..?

Petrol fiyatlarındaki düşüşü ECON 101 mantığıla salt fiziki arz-telep üzerinden açıklamaya çalışmak gülünçtür. Ekonomilerin finansallaşması enerji iktisadında da önemli bir parametredir. Dünyada finansal piyasalar, borsalar korona etkisiyle çakılmış durumdayken emtialar da düşer.

Zengin kaynaklara sahip olsalar da finanasal piyasalarda belirleyici olmayan Rusya/S.Arabistan gibi aktörler, alıcı piyasasının egemen olduğu ortamda yüksek fiyatla kar maksimizasyonu yerine pazar payında tutunma stratejisi izliyor! Asıl hedefleri ise ABD şeyl petrolünü zorlamak. Petrol satıcıları pazar payı derdinde.

Ülkeler ne kadar olumsuz etkilenir?

• İşi en zor olan çıkarma maliyeti en düşük olsa da Suudiler.
• Rusya rublenin değersizleşmesi ve 500b+ altın rezerviyle dayanır. (Bütçe acı eşiği de yüksek)
• ABD şeyl üreticileri (banka kredileri) panikler.

Petrol, gaz dahil tüm emtia fiyatlarını düşüren küresel finansal krizin ardından başka bir dünyada olacağız. Orada da petrodolar sistemi olmayacak! Yani doların 75 yıllık küresel rezerv para birimi konumu sona erecek.''