Orduevi yasağına ihlal kararı

Emekli Astsubay Şükrü Irbık, emekliassubaylar.org isimli internet sitesinde 13 Mart 2014 tarihinde "Zihniyet Sürgünü" isimli bir yazı yayımladı. Yazıda Genelkurmay Başkanlığı aleyhine ifadeler kullandığı gerekçesiyle TSK bünyesinde oluşturulan kurul tarafından Irbık'ın 14 Mart 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere TSK sosyal tesislerine girişinin süresiz yasaklanmasına karar verildi. Bunun üzerine Irbık, ordu evlerine ve diğer askerî tesislere girişinin süresiz yasaklanması kararının kaldırılması için Genelkurmay Başkanlığına başvurdu.

MANEVİ TAZMİNAT ÖDENECEK

Genelkurmay Başkanlığına yaptığı başvuru reddedilen Irbık, idari işlemin iptali için İdare Mahkemesine başvurdu. İlk derece mahkemesi Askerî Yüksek İdare Mahkemesinin yetki ve görev alanına girdiği gerekçesiyle davayı usulden reddetti. Askerî yargının kaldırılması üzerine dosya yine İdare Mahkemesi tarafından incelendi ve bu sefer davanın reddine karar verildi. İlk derece mahkemesi kararının temyiz edilmesi üzerine Danıştay temyiz başvurusunun reddiyle söz konusu kararı onadı. Irbık da bunun üzerine Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu. Başvuruyu inceleyen AYM İkinci Bölümü, ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek Mahkeme ayrıca Irbık'a 20 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.

KARARIN GEREKÇESİ

AYM kararının gerekçesinde şöyle denildi:

"Somut olayda sosyal tesislerden yararlanma hakkından mahrum bırakma yaptırımının emekli ordu mensuplarına hangi şartlarda ve hangi sürelerle uygulanacağı hususunda şekli anlamda bir kanun bulunmamaktadır. Söz konusu yaptırımın 211 sayılı Kanun'un 98. maddesinde ifade edilen tesisin idaresi kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığı gibi salt bu ibareden yola çıkılarak kanun koyucunun konuyla ilgili temel kuralları belirleyip kanuni çerçeveyi çizdiği de kabul edilemez. Kaldı ki başvurucuya uygulanan yasaklama kararının dayanağı olan Yönetmelik'in 664. maddesi 211 sayılı Kanun'un 98. maddesini açıklayan yasal bir dayanak olarak kabul edilse bile öngörülebilirlik ve belirliliği sağlamaktan uzaktır."

'EMSAL NİTELİKTE'

Şükrü Irbık'ın vekili Avukat Dr. Mehmet Erkan Akkuş da Aydınlık'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Orduevi, kimsenin çiftliği değildir. Orduevinden istifade etmek, emekli ve çalışan askeri personelin sosyal hakkıdır. Orduevine giriş yasağı, orduevi kullanımı esnasında çevresine zarar veren kişilere uygulanması gerekirken; emekli astsubayların fikirlerini sansürlemek için bu yasağın keyfi olarak uygulanmasının anayasaya aykırı olduğu hükme bağlanmıştır. Anayasa Mahkemesinin bu kararı emsal niteliğindedir. Takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, personelin haklarının kısıtlanmasının keyfi olamayacağı bu kararla hükme bağlanmıştır. Sunulan imkanlardan faydalanma hakkının rütbe fark etmeksizin uygulanacağı ve bu uygulamanın önüne de arkasına takdir yetkisi alınarak verilen kararların geçemeyeceği Anayasa Mahkemesi tarafından da kabul edilmiştir.”