Otoda üç etken pazarı daraltacak

Adapazarı'nda üretilen Toyota'nın yeni C-HR Hybrid modelinin tanıtım toplantısı Bodrum'da yapıldı. Toplantıyı biz de şirketin davetlisi olarak takip ettik. Toplantıda sektördeki gelişmelere ilişkin soruları yanıtlayan Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO'su Ali Haydar Bozkurt, 2024 yılında toplam pazarın 700-750 bin adetlerde kalmasını beklediklerini belirterek, şu nedenleri sıraladı: “Bu yıl otomotiv pazarının kapanış rakamlarını ve önümüzdeki yıl sektörel öngörülerini paylaşan Bozkurt, “Son birkaç aydır araç bulunurluğunda artışlar yaşandığı gözlemliyoruz. Yaklaşık 4 yıldan bu yana biriken talep ve uygulanan satış kampanyaları, satışların belli oranlarda tutulmasına yardımcı oluyor. Kasım-Aralık aylarında da Ekim ayına benzer bir tablo bekliyoruz. Dolayısıyla ilk defa 1 milyonun üzerinde bir pazarla 1 milyon 150 bin civarında bir yıl sonu kapanışı göreceğiz. 2024 yılında ise daha farklı bir tabloyla karşılaşacağımızı öngörüyoruz. Araç fiyatlarında yükseliş, kredi maliyetleri, krediye ulaşmada zorluk ve kısıtlar, pazarın yüzde 30-35 civarında daralmasına yol açabilir.”

SEÇİM ÖNCESİ GEVŞEME BEKLEMİYOR

Toplantının ardından Yeni Şafak'ın otomotiv editörü Şuayip Alabay ile Bozkurt'a sektörle ilgili merak ettiğimiz konulara ilişkin birkaç soru yönettik. Seçim öncesi sıkılaşma politikalarında bir gevşeme bekleyip beklemediklerini Bozkurt'a sorduğumuzda, “Parasal gevşeme ile insanların bu tür araba ev almalarını kolaylaştırıcı aksiyonlar oluyordu önceki seçim dönemlerinde. Bu seçim döneminde ise yapılır mı konusu soru işareti. Özellikle maliyenin aldığı aksiyonlar daha çok pazarları soğutmaya yönelik aksiyonlar. Ucunu çok açalım bir seçim ortamından böyle bir şey oluşturalım demenin zor olduğunu düşünüyorum. Maliyenin enflasyonla mücadele hedefi çok önemli, gerekli ve kıymetli. Ekonomiyi düze çıkarmak istiyorsak enflasyonu çözmek zorundayız. Seçime kadar bırakalım diye bir şey yapılamaz. Kuralı bozmuş da olurlar. Şu anda mali disiplin konusunda çok pozitif mesajlar var dünyaya. Olumlu raporlar gelmeye başladı uluslararası kuruluşlardan. Yurt dışından gelen olumlu şeyler bizim için çok kıymetli.” mesajı verdi.

İTHAL ORANIMIZ ÇOK ARTTI!

Vergisel düzenlemeler yüzünden ithal araçlara yönelime ilişkin sorumuzu da yanıtlayan Bozkurt, şunları söyledi:

“Bundan birkaç sene öncesine kadar Türkiye’de üretilen yerli araçların matrah kırılımlarının avantajları vardı. Yerli olan modeller yüzde 50 bandına, ithal araçlar da yüzde 80 bandına giriyordu. Bugün geldiğimiz noktada yüzde 80 bandında tüm modeller. Son yıllarda ithal oranımız çok arttı. Her ne kadar otomotiv uzun yıllardır cari fazlası olsa da ilk defa bu yıl eksi verdi. Sebebi ithal oranlarında artış var. Yüzde 80’lik dilime girdiği zaman tüketici de üst fiyatta olan ithal ürünlere kayabiliyor. Daha lüks markalara yönelebiliyor. Bu matrahların 3-5 sene öncesindeki gibi yüzde 50 bandında kalmasında fayda görüyorum. Geçmiş dönemde ÖTV sıfırlamasını sunmuştuk. Bunun yapılması için ortam uygundu. Ancak bugünlerde bu konu kenarda kalmış görünüyor. Şu anda bunun gündeme geleceğini sanmıyorum. Fakat ileride bir gün ÖTV yükünden kurtulalım diye bir karar alınması gerekirse; kademeli geçiş bu işin tek çözümüdür.”

ÇİNLİLER KONUSUNDA ACELE Mİ ETTİK?

Bozkurt, son bir yılda Çinli otomobil devlerinin hem Türk hem de Avrupa pazarına yönelik hızlı girişlerine ilişkin sorumuz üzerine de özetle şunları anlattı:

“Çin’de çok fazla marka var. Burada sürdürülebilirlik çok önemli. Bir markanın sürdürülebilir olması için 360 derece tüm hizmetlerini tam yapması önemli. Sadece aracı satmakla iş bitmiyor. Kişisel beklentim ise 100 marka var ise söz konusu olan daha bunların önümüzdeki 5-10 yıllık süreçte 80’inin yarıştan düşeceğini tahmin ediyorum. Bir çok segmentte ürün geliştirmesi yapılması lazım. Dünya pazarlarında kendisinin ya da çalıştığı distribütörün markayı doğru yapılandırması önemli. Bu yatırımları başarabilenler devam edebilecek. Önümüzdeki süreçte otomotiv çok dinamik bir sektör. Bir ürünü çıkardığınızda 3 yılda bir makyaj, 6 yılda bir kasa değiştiriyorsunuz. İşin ikinci el piyasası da var; bugün bir ürünü satmaya karar verirsen ne kadar sürede satabileceksin? Corolla’yı koy 1 saat sonra müşterisi hazır. Bir diğer konu ise; değer kaybına bakmak lazım. Değerini kaybedecek mi? AB de vergilendirme sistemini değiştirebilir. Türkiye’de veya AB’de üretim yapmak zorunda kalacak Çinli markalar da dolayısıyla. Türkiye AB’den daha erken hareket etti Çinliler konusunda. Bana göre doğruydu değildi bu tartışılır. AB de Çinlilere karşı bir rekabet soruşturması başlattı. AB içerisinde Gümrük Birliği sınırları içerisinde üretim yapmak zorunda kalacaklar. Umalım ki Türkiye’de olsun bu yatırımlar.”

ADAPAZARLI SUV'U KADINLAR SEVİYOR

Toyota'nın SUV kategorisindeki modeli C-HR Hybrid tanıtıma özel 250 bin TL indirimle satışa sunuldu. Toyota’nın Türkiye’deki fabrikasında üretilen yeni model, daha keskin tasarımı, dijital kokpiti ve gelişmiş güvenlik özellikleri ile banttan indi. Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO'su Ali Haydar Bozkurt, “İlk nesilde yaklaşık 24 bin adetlik satış elde ettik. İkinci nesil Toyota C-HR iddiasını daha da ileriye taşıyacak.” dedi.

Bozkurt, “Yıl sonuna kadar Toyota C-HR Hybrid modelinden 2 bin adet satış gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Önümüzdeki yıl ise bu aracın potansiyelinin 5 bin adedin altına düşmeyeceğini düşünüyoruz. Mevcut müşteri kitlemizi yüzde 80’in üzerinde erkek kullanıcılar oluştururken, Toyota C-HR’da ise yüzde 40 oranında kadınlardan oluşuyor ve satın alma nedenlerinin başında da tasarım geliyor. İlk tam hibrit Toyota C-HR’ın ardından ilk plug-in hibrit modelin de Türkiye’de üretilmesinden büyük bir gurur duyuyoruz. Önümüzdeki yıl tam elektrikli bZ4X’in de Türkiye’de satılmaya başlanmasıyla tam hibrit, plug-in hibrit ve tam elektrikli olmak üzere müşterilerin farklı ihtiyaçlarına yönelik çok geniş bir yelpazemiz olacak.” bilgilerini verdi.

Bozkurt, Toyota olarak 2023 yılını 58 bin adetlerde kapatmayı öngördüklerini ifade ettikten sonra, “Yaşanan bulunurluk sorunları nedeniyle ilk 9 ayda istediğimiz kadar araç tedarik edememiştik. Yılın son 3 ayında ise çalışmalarımızı bunu telafi etmek üzerine yoğunlaştırdık. Önümüzdeki yıl pazarın büyüklüğüne göre yüzde 10’luk bir paya sahip olacağımızı düşünüyoruz.” diye konuştu.