Otomobil tarifesini açıkladı! Firmalar isyan etti

ABD Başkanı Donald Trump, Amerika'nın müttefikleriyle girdiği ticaret savaşında önemli bir tırmanışa geçerek, ABD'nin yabancı menşeli otomobil ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu.

Tarifeler, Trump’ın ABD'nin ticaret ortaklarına karşı çok sayıda tarifeyi açıklamak için belirlediği son tarih olan 2 Nisan'da yürürlüğe girecek.

Trump çarşamba akşamı Oval Ofis'te yaptığı konuşmada, "Bu Amerika'da Kurtuluş Günü'nün başlangıcıdır. Eğer arabanızı Amerika Birleşik Devletleri'nde üretirseniz gümrük vergisi olmayacak." ifadelerini kullandı.

‘YÜZDE YÜZ KALICI’

Otomobil üreticilerinin gümrük vergilerinin kaldırılması için yapabilecekleri bir şey olup olmadığı sorusuna Trump "Bu yüzde yüz kalıcıdır." yanıtını verdi.

ABD Başkanı bu ay, 2020 ABD-Meksika-Kanada Anlaşması ticaret anlaşmasına uyan tüm malları yeni gümrük vergilerinden geçici olarak muaf tuttuğunda sektöre bir erteleme sundu. Trump bu tür muafiyetlerin ana hatlarını açıklamadı ve "Çoğunlukla, otomobillerin tek bir yerde üretilmesine yol açacağını düşünüyorum." dedi.

PARÇALARDA DAHİL EDİLECEK

ABD'li bir yetkili daha sonra tarifelerin tamamlanmış araçların yanı sıra otomobil parçaları için de geçerli olacağını doğruladı. Beyaz Saray'ın bilgi notunda tarifeye tabi parçaların motor, şanzıman, güç aktarma organları ve elektrik aksamlarını içereceği belirtildi. Yetkili, yüzde 25'lik verginin diğer tarifelere ek olarak uygulanacağını da sözlerine ekledi. ABD'li yetkili, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması’nın (USMCA) ticaret koşullarını karşılayan ve ABD'ye giren otomobillerin yalnızca yabancı parçaları için bir gümrük tarifesiyle karşı karşıya kalacağını söyledi. Bilgi notuna göre, USMCA kapsamında ABD'ye giren parçalar, hesaplanmaları için bir süreç geliştirildikten sonra ABD dışı içerikleri üzerinden yüzde 25 vergi ile karşı karşıya kalacak.

FİRMALARDAN LOBİ FAALİYETİ

Otomobil üreticileri, tedarik zincirlerinde kargaşaya neden olacağını ve ABD'li tüketiciler için fiyatları yükselteceğini savunarak tarifelere karşı yoğun bir lobi faaliyeti yürüttü.

General Motors hisseleri çarşamba günü mesai sonrası işlemlerde yüzde 7 düşerken, Chrysler'in ana şirketi Stellantis'in ABD'de işlem gören hisseleri yüzde 4 değer kaybetti. Ford ise yaklaşık yüzde 5 değer kaybetti.

JAPONYA’YA DARBE

Japonya da bu açıklamadan nasibini aldı. 2024'te ABD'ye 40 milyar dolar değerinde otomobil gönderen Japon otomobil üreticilerinin hisseleri perşembe günü Asya'da işlem görmeye başladığında düştü. Subaru ve Mazda yüzde 5'in üzerinde düşüşle düşüşe öncülük etti. Mitsubishi Motors yüzde 4, Toyota ve Nissan ise neredeyse yüzde 3 oranında değer kaybetti.

‘YÜZDE 50’Sİ İTHAL’

Bernstein analisti Daniel Roeska'ya göre, ABD'de satılan araçların neredeyse yarısı ithal ediliyor ve ABD'de monte edilen otomobillerin yaklaşık yüzde 60'ı yabancı kaynaklı parçalar içeriyor.

Roeska, "Otomotiv ithalatında dört ila altı haftadan uzun sürecek yüzde 25'lik bir [gümrük vergisi], [orijinal ekipman üreticilerinin] karlılık üzerinde önemli bir etkiyle boğuşması gerektiğinden, muhtemelen tüm sektör üzerinde caydırıcı bir etkiye sahip olacaktır." dedi.

ARAÇ FİYATLARI ARTACAK

Otomotiv araştırma şirketi Edmunds'un içgörü başkanı Jessica Caldwell, otomobil üreticilerinin ekstra maliyetleri tüketicilere yansıtması nedeniyle araç fiyatlarının artabileceğini söyledi.

ABD'de araç ithalatının en büyük kaynağı olan Meksika, 2024 yılında sınırdan 2,77 milyon araç geçirecek ve bu araçların büyük çoğunluğu USMCA kapsamında gümrük vergisinden muaf olacak. Tarifeler, GSYH'nin yaklaşık yüzde 4'ünü oluşturan bir sektörde 1 milyon kişinin doğrudan istihdam edildiği Meksika ekonomisi için yıkıcı bir darbe olabilir.

KANADA VE AB’DEN TEPKİ

Kanadalı otomobil üreticileri de bu hamleyi eleştirirken Kanada Başbakanı Mark Carney, hükümetinin misilleme gümrük vergilerinden elde edilen gelirleri savunmasız işçileri ve şirketleri korumak için kullanacağını söyledi.

Carney çarşamba akşamı gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bu, bu sabah [Kanada ve ABD'yi birbirine bağlayan] Büyükelçi Köprüsü'nde önünde durduğum işçilere doğrudan bir saldırıdır; Bu köprü iki ülke arasındaki sıkı bağların sembolü ve bugüne kadar da bir gerçeğiydi." dedi.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de bloğun bu hareketten üzüntü duyduğunu söyledi. "Şimdi bu duyuruyu, ABD'nin önümüzdeki günlerde öngördüğü diğer tedbirlerle birlikte değerlendireceğiz" diyen Leyen, "AB, ekonomik çıkarlarını korurken müzakere edilmiş çözümler aramaya devam edecektir." ifadelerini kullandı.