Öze dönüş yılı
Cumhurbaşkanlığı tarafından 2021’in başlarında art arda genelgeler yayınlandı. Yıl boyunca düzenlenen etkinlikler, üretilen eserlerle Türkiye’nin felsefi ve kültürel kökleri öne çıkarıldı.
Yüzlerce yıl önce bu topraklarda yaşamış olan şair ve düşünürler, 2021 yılına damgasını vurdu. Yunus Emre, Hacı Bektaş ve Ahi Evran yılı ilanının ardından Cumhurbaşkanlığı, “Mehmet Akif Ersoy ve İstiklal Marşı Yılı”nı ilan etti. Bu sayede yıl boyunca Türkiye’nin tüm il ve ilçelerinde okullar, belediyeler ve sanat kurumları etkinlikler düzenledi. “Bizim Yunus” projesi kapsamında ortaya konulan eserler, yıl boyunca öne çıktı. Yurt dışında da anma etkinlikleri yapıldı. 2021, Türkiye’nin kültür ve sanat dünyasında, felsefi planda öz kaynakları keşfetme yılı oldu. UNESCO’nun Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli ve Ahi Evran’ı, 2021 yılı anma etkinlikleri kapsamına almasının ardından Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, yılın ilk ayından itibaren genelgeler yayınlamaya başladı. İlk olarak Ocak ayında, büyük Türk Şairi Yunus Emre’nin vefatının 700. yılı nedeniyle “Bizim Yunus” ve “Dünya Dili Türkçe” başlıkları altında faaliyetler yürütülmesine karar verildi. Şubat ayında da sevgi ve hoşgörüyü öğütleyen düşünür Hacı Bektaş Veli’nin vefatının 750. yılı, ardından Ahilik teşkilatının kurucusu, fikir insanı Ahi Evran’ın doğumunun 850. yılı için genelgeler yayınlandı. Son olarak Mart ayının ilk haftasında, İstiklal Marşı’nın kabul edilmesinin 100. yılı olması nedeniyle 2021’in “Mehmet Âkif ve İstiklâl Marşı Yılı” olarak anılması ve kutlanması kararlaştırıldı. Cumhurbaşkanlığı genelgeleri doğrultusunda yıl boyunca, yurt içinde ve yurt dışında, Aydınlık’ta da yer verdiğimiz yüzlerce etkinlik yapıldı.
‘BİZİM YUNUS’ VE
‘DÜNYA DİLİ TÜRKÇE’
Türk Edebiyatının en güçlü şairlerinden Yunus Emre, 1241-1321 yılları arasında yaşadı ve Türk şiir dilinin yüksek düzeyde ilk örneklerini sundu. Türk tasavvuf edebiyatının en büyük şâiri kabul edilen Yunus Emre'nin şiirleri, 700 yılı aşkın bir süredir dilden dile dolaşıyor.
2021’in Yunus Emre ve Türkçe yılı ilan edilmesiyle birlikte yıl boyunca tiyatrodan baleye, konferanstan konsere, şiir akşamlarına kadar onlarca etkinliğe imza atıldı. Türkiye'de yapılan etkinliklerin dışında, Yunus Emre Enstritüsü (YEE)'nün temsilciliklerinin bulunduğu onlarca ülkede de etkinlikler düzenlendi. Yapılan bütün faaliyetler, yunusemreyili.com sitesinde toplandı.
-Tek kişilik oyun: Bizim Yunus
Ankara Devlet Tiyatrolarının hazırladığı, Sönmez Atasoy’un yazıp Mustafa Kurt’un yönettiği, oyunculuğunu Alpay Ulusoy’un yaptığı “Bizim Yunus” isimli oyun, TRT 2’de 17 Nisan’da yapılan canlı yayının ardından 17 Nisan-14 Ağustos 2021 tarihleri arasında Ankara, Antalya, Adana, İzmir, Konya, Bursa, Trabzon, Alanya ve Balıkesir’de, ilgili şehirlerin Devlet Tiyatroları ve belediyeleri işbirliğiyle, ulusal ve uluslararası çok sayıda festivalde ve ilgili şehirlerin oyun programları kapsamında sahnelendi.
-#YunusEmreyiDinliyor
Berlin Yunus Emre Merkezi, ünlü klasik kemençe sanatçısı Derya Türkan ile bütün dijital müzik platformlarında yayınlanmak üzere Yunus Emre Seçkisi oluşturdu. Berlin Yunus Emre Enstitüsü (YEE)’nün sosyal medya hesaplarında “#YunusEmreyiDinliyor“, “#IchHöreYunusEmre” etiketiyle paylaşılan müzik listesi, milyonlarca abonesi olan Spotify, Apple Music ve SoundCloud gibi uluslararası dijital müzik platformlarında erişime sunuldu.
‘Yunus’la Yürürken’
Trabzon Devlet Tiyatroları tarafından hazırlanan “Yunus’la Yürürken” Kamyon Tiyatrosu oyunu, 3 Ağustos- 14 Ağustos günleri arasında Alanya, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Uşak, Afyonkarahisar, Burdur, Isparta ve Balıkesir’in farklı ilçelerinde sahnelendi.
-Yunus Emre Balesi
Samsun Devlet Opera ve Balesi, ünlü Türk şairi Yunus Emre’yi, şiirlerindeki insan ve doğa sevgisini, barış ve hoşgörü kavramlarına olan derin yaklaşımını dünya sahnelerinde anlatmak hedefiyle, bale sanatçısı ve başkoreograf Görkem Cengiz tarafından hayata geçirilen “Yunus Emre” balesinin dünya prömiyerini yaptı. “Yunus Emre” dünya prömiyeri seyircilerin yoğun ilgisiyle karşılandı ve dakikalarca ayakta alkışlandı.
-İki yeni eser:
Yunus Emre Enstitüsü (YEE), “Yunus Emre Seçkisi” ve “Risâletü’n-Nushiyye” adlarını taşıyan iki yeni eser yayınladı. Prof. Dr. Erdoğan Boz tarafından hazırlanan eserlerde, Türk insanının gönlünde en diri haliyle mevcudiyetini koruyan Yunus’un, tasavvufi öğretiyi estetik biçimde ortaya koyması gözler önüne seriliyor.
“Yunus Emre Seçkisi” adı verilen eser, Risâletü’n-Nushiyye ve Divan’dan seçmeleri içeriyor. Eserin ilk bölümünde Risâletü’n-Nushiyye’den 28 şiir, ardından gelen bölümde ise Divan’dan 44 şiir yer alıyor. Yalnızca dilcileri, edebiyatçıları ve ilahiyatçıları değil toplumun bütün katmanlarını ilgilendiren “Risâletü’n-Nushiyye” adlı eserde sabrın, alçak gönüllülüğün ve doğruluğun önemi vurgulanıyor. Eser, özgün metin, çeviri yazılı metin ve günümüz Türkçesine aktarılmış metinlerden oluşuyor.
Enstitü, yakın zamanda Yunus Emre’nin Divan’ını da ilgililere sunmayı, 3 değerli eseri İngilizce, Çince, Rusça, Arapça, Fransızca, İspanyolca ve Almanca gibi çeşitli dillere çevirmeyi hedefliyor.
HACI BEKTAŞ VELİ
Düşünce ve öğretileriyle sevgi, birlik, beraberlik ve barış öğütleyen Hacı Bektaş Veli, vefatının 750. yılında birçok il ve ilçede çeşitli etkinliklerle anıldı. Bu yıl 58. Ulusal, 32. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Anma Törenleri ve Kültür Sanat Etkinlikleri, 16-22 Ağustos günlerinde Hacıbektaş Belediyesi ve Anma Kurulu ile Alevi-Bektaşi Kurumlarının katılımı ve desteği ile icra edildi.
AHİ EVRAN
Doğumunun 850. yılı olan 2021 yılı, UNESCO tarafından anma ve kutlama yıl dönümleri arasına alınan Ahi Evran'ı ve yüzlerce yıldır bu topraklarda Ahilik geleneğini yaşatmış tüm esnaf ve sanatkârları yad etmek, bilginin hikmetle, ticaretin ahlakla buluştuğu Ahilik müessesini dünya milletlerine en doğru şekilde anlatmak, bu kutsal emaneti sonraki nesillere aktarmak amacıyla, 2021 yılı boyunca yurt genelinde ve yurt dışında etkinlikler düzenlenmesine karar verildi.
Türk Dünyası Parlamenterler Vakfı (TDPV) tarafından şiir, resim, masal/öykü, deneme, makale, senaryo, kısa film ve çizgi karakter kategorilerinde, "Uluslararası Ahilik ve Ahi Evran Yarışmaları" düzenlendi.
MEHMET AKİF ERSOY VE
İSTİKLAL MARŞI
Büyük zorluklarla kazanılmış bağımsızlık mücadelesinin abidevi ifadesi olan Milli Marş'ın, ülke sathında bütün milleti şamil olarak milli benlik ve kimlik haline dönüştürdüğü belirtilen Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde, "Özgürlük, bağımsızlık ve Milli Mücadele'nin en önemli belgelerinden biri olan İstiklal Marşı'nın Milli Marş olarak kabul edilişinin 100. yıl dönümü olması nedeniyle 2021 yılı İstiklal Marşı Yılı olarak kabul edilmiştir." ifadeleri yer aldı. Bu kapsamda yurdun dört bir yanında anma etkinlikleri yapıldı. 20-27 Aralık günlerinde Mehmet Akif Ersoy’u Anma Haftası etkinlikleri kapsamında, vatan şairi Mehmet Akif için yurdun dört bir yanında sergiler, yarışmalar ve konserler düzenlendi.