Paketli ve işlenmiş gıda ‘kanser’e davetiye

NİDA İŞBAŞ

Küresel olarak kanserin yaygın olduğu bölgeler araştırıldı. Bu bağlamda kanser türlerinin gelişmiş ülkelerde daha yaygın olduğu belirlendi. Dünya Kanser Araştırmaları Fonu (WCRF) ile Amerika Kanser Araştırmaları Enstitüsü’nün (AICR) Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) bağlı Küresel Kanser Gözlemevi kaynaklı verileri incelendi.

2020 verilerine göre, dünyada 18,1 milyon kanser vakası belirlenirken en yaygın kanser türünün 2,26 milyonla göğüs kanseri olduğu belirlendi. İnsani Gelişmişlik İndeksine (HDI) göre belirlenen verilerde, üst sıralardaki ülkeler ile alt sıralardaki ülkeler arasında 2,5 kat fark olduğu tespit edildi. Buna göre, 2018’de gelişmiş ülkelerde her 100 bin kişide 296 kanser vakası görülürken, daha az gelişmiş ülkelerde bu sayının 115 olduğu saptandı.

HAZIR GIDANIN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİSİ

Konu hakkında, Kardiyolog Dr. Murat Kınıkoğlu ile görüştük. Gelişmiş ülkelerde kanserin daha yaygın olmasının sebeplerini anlatan Kınıkoğlu, yanlış beslenmenin önemli bir etken olduğunu vurguladı: “Cilt kanseri dahil olmak üzere pek çok kanser türü gelişmiş ülkelerde, gelişmemiş ülkelere göre neredeyse iki misli daha fazla görülmektedir. Gelişmiş ülkelerde insanların teşhis metotlarına daha kolay ulaşması ve daha çok tetkik yaptırma imkânı olması tek başına bu farkı açıklayamaz. Kanserin gelişmiş ülkelerde daha fazla görülmesinin birçok nedeni var. Kanseri tetikleyen faktörlerin başında yanlış beslenme bulunuyor. Gelişmiş ülkelerden fazla miktarda paketli ve işlenmiş gıda tüketimi bu sebeplerden biridir. Refah seviyesi artan toplumlarda insanlar yemeklerini kendileri hazırlamak yerine hazır gıdalara yöneliyorlar. Bu daha fazla miktarda kanserojen katkı maddesinin bünyeye alınması anlamına geliyor.

‘HAYVANSAL GIDA TÜKETİMİ KANSERİ ARTTIRIR’

“Gelişmiş ülkelerde kırmızı et başta olmak üzere, işlenmiş etler ve diğer hayvansal proteinlerin tüketimi daha fazladır. Hayvansal protein tüketimi kanser riskini artırır. Et ve et ürünleri tüketiminin az olması fakir ülkeler için bir dezavantaj değil tam aksine kanser açısından bir avantaj oluyor. Benzer şekilde süt ve süt ürünleri de başta meme kanseri olmak üzere kanser riskini artırır. Hollanda meme kanseri ölümlerinin en yüksek olduğu ülkelerden biridir. Şişman insanlarda kanserin daha çok görüldüğünü biliyoruz. Gelişmiş ülkelerde obezite sorunu büyük bir hızla artıyor bu da kanserin artmasına neden olan faktörlerden biri. Gelişmiş ülkelerde insanların masa başında ve arabada daha çok vakit geçirmesi, hareketsizlik, kanserin zengin ülkelerde daha sık görülme sebeplerinden biri olabilir.”