Pancar üreticisi ek destek istiyor
Hububat ve hayvancılıkla geçinen Kars’ta şeker pancarı üreticileri, yeni sezona hazırlanıyor. Fiyatın maliyetler göz önüne alınarak açıklanmasını isteyen Akyaka Ziraat Odası Başkanı Engin Yıldırım, yeni destekleme modelinin şeker pancarına da uygulanmasını istedi
Sibel Koç Güven
Şeker pancarı hasadına sayılı günler kala üreticiler, TürkŞeker’in açıklayacağı fiyatı bekliyor. Kars’ta kamuya ait Kars Şeker Fabrikası’yla sözleşme yaparak üretim yapan üreticiler, fiyat beklentilerinin ton başına en az 3 bin lira olmasını istedi.
Kars’ta ortalama 140-150 bin ton şeker pancarı işleniyor. Bunun 115 bin tonunu Akyaka kalan 30-35 bin tonu da Arpaçay ilçesi üreticileri üretiyor.
Akyaka Ziraat Odası Başkanı Engin Yıldırım, 2023 üretim sezonunda üreticiye ton başına prim destekleriyle beraber bin 700 lira ödeme yapıldığını belirterek, fiyat beklentilerini şöyle açıkladı:
“2024 sezonunda fiyat 2 bin 200 oldu. İki sezonda yapılan zam yüzde 27. Ama tüm maliyetler ortalama yüzde 150 arttı. Bu nedenle geçen sene 2 bin 200 olan fiyatın desteklerle beraber en az 3 bin lira olmasını bekliyoruz.”
Yıldırım, TürkŞeker’in bu fiyatı karşılayamaması durumunda devletin ilave destek primi vermesi gerektiğini ifade ederek, “Arpa ve buğdayda fiyat regüle edilemediği zaman devlet, ton başına destek primi veriyor. Ürün fazla, sermaye yetersizliğinden fiyatı düşük tutabilir TürkŞeker, bunu anlarız. Kamuda sıkıntı var, bunu da anlarız. TürkŞeker, istediğimiz fiyatı karşılayamıyorsa o zaman beklentimiz tıpkı arpa ve buğdayda olduğu gibi ilave destek primiyle fiyatın regüle edilmesi.” diye konuştu.
ÇİFTÇİNİN TAM DA İSTEDİĞİ BUYDU
Devletin açıkladığı yeni destekleme modelinin olumlu bir gelişme olduğunu da belirten Yıldırım, şeker pancarının da destekleme kapsamına alınmasını istedi. Engin Yıldırım, şöyle konuştu:
“Türkiye’de 20 milyon ton pancar işleniyor. Pancar sözleşmeli üretimde olduğu için yeni desteklemelerin dışında kalıyoruz. Biz de diyoruz ki arpa ve buğday ekerek ülkemin buğday ihtiyacını karşılarken pancar üretenin suçu ne? Çiftçi, yem ve hububatta memnun oldu bu desteklerden. Model, çiftçinin tam da istediği bir model. Pancarın da desteğe dahil edilmesini istiyoruz. 350 bin aile işletmesini ilgilendiren bir konu bu. Hububat üreticisi bu ülkenin evladı, pancar üreticisi bu ülkenin yabancı evladı değil.”
ÜRETİM NEDEN DÜŞÜYOR?
Türkiye’nin 2021 yılında pancar üretiminde dünyada ilk 5’teyken şu anda ilk 10’a düştüğünü ifade eden Yıldırım, üretimin düşme nedenini şöyle açıkladı:
“Ürünün değerini vermezseniz, zarar ederse çiftçi, neden eksin? Çiftçi zarar ederse, ekmekten vazgeçer. Hata şu. Çiftçi neyden kazanıyorsa onu ekmeye yöneliyor. Devletin pancar alma kapasitesi var. Çok üretilince elde kalıyor. Önüne gelenin kafasına göre üretmemesi lazım. Bizim bölgede 20 bin dönüm sulanabilir bir arazimiz var. Ortalama 120 bin ton pancar rekoltemiz var. Biz ne yaptık. Seneye ekimi 12 bin dönüme düşüreceğiz. Vereceğimiz pancar 70 bin tona düşecek. Bu normal. Ürüne ayrılan bütçeyle senin ürettiğin dengeli giderse ürün değerini bulur.”
