Patlıcanda dayanıklılık araştırması tarımsal üretime katkı sağlayacak
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesinden Araştırma Görevlisi İlknur Külahlıoğlu Çeğil, patlıcana zarar veren bir mantar üzerinde araştırma yaptıklarını ve bundan olumlu sonuç almaları halinde, tarımsal üretime büyük katkı sunacak bir gelişme sağlayacaklarını belirtti


Patlıcanda Verticillium Dahliae’nin neden olduğu mantar hastalığına karşı TÜBİTAK destekli bir çalışma yürütülüyor.
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesinden Araştırma Görevlisi İlknur Külahlıoğlu Çeğil, yürütmekte olduğu TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı kapsamında, patlıcanda ürün kaybına yol açan Verticillium Dahliae (mantar) hastalığına karşı dayanıklılık sağlayan genleri tespit etmeyi ve bu genler hakkında geniş bilgi sağlamayı amaçladıklarını belirtti.
Sebze yetiştirme ve ıslahı alanında çalışan Külahlıoğlu Çeğil, projenin aynı zamanda doktora tezini destekleyen moleküler bir çalışma olduğunu belirtti.
ÜRETİME ZARAR VERİYOR
Patlıcanda ve birçok sebzede ciddi ürün kayıplarına neden olan Verticillium Dahliae hastalığının üreticilere büyük zararlar verdiğini vurgulayan Külahlıoğlu Çeğil, çalışma hakkında Aydınlık’a şunları söyledi:
“Bu hastalığa karşı dayanıklılıkta etkili olan genleri belirlemek amacıyla bu projeyi başlattım.”
Proje kapsamında, Verticillium Dahliae’ye karşı dayanım sağlayan ve genleri homologlarının ve diğer ilgili genlerin Solanum Linnaeanum türünde belirlenmesi hedefleniyor. Ayrıca, kültür patlıcanında Verticillium Dahliae’ye karşı duyarlılığa neden olan genlerin tespit edilmesi ve bu genlerin CRISPR/Cas9 sistemi ile baskılanması ya da susturulması sayesinde dayanıklı çeşit geliştirme açısından önemli bir adım atılmış olacak.
Proje kapsamında, Verticillium Dahliae’ye dayanıklı olduğu bildirilen Solanum Linnaeanum genotipi ile duyarlılığı belirlenen yamula çeşidinde karşılaştırmalı de Novo transkriptom analizi yapıldı. Bu analiz ile bitkilerin kökteki transkriptom yapısına genel bir bakış sağlanırken, patojen-bitki etkileşim sisteminde yer alan genler ve yolaklar yeni nesil dizileme teknolojisi kullanılarak tanımlandı.
Söz konusu genlerin Verticillium Dahliae’ye karşı dayanımda önemli rol oynadığı kanıtlanabilirse, klasik ıslah programları çok daha kısa sürede sonuçlandırılabilir.”
EKONOMİK KAZANIMLARI OLACAK
Projenin en önemli çıktısının ilgili genlerin belirlenmesi ve mekanizmanın aydınlatılması olduğunu belirten Külahlıoğlu Çeğil, bu çalışmanın patlıcan ıslahına önemli katkılar sunacağını ve ilerleyen dönemlerde ekonomik kazanımlara zemin hazırlayacağını ifade etti. Ayrıca, dayanıklı çeşit üretimi açısından da çalışmanın büyük bir öneme sahip olduğuna dikkat çekti.