'Pavlonya’nın Babası' bu dünyadan göçtü!

Çin’in ünlü orman bilimcilerinden, örnek bilim insanı Prof. Zhu Zhaohua, 27 Mayıs günü 85 yaşında aramızdan ayrıldı. Prof. Zhu’nun vefatı, sadece ülkesi Çin ve Çin halkı için değil, aynı zamanda bütün dünya ülkeleri ve halkları için de büyük bir kayıp anlamına geliyor.
İlgili bilim çevrelerindeki yaygın görüş, ekoloji ve orman bilimi alanında Nobel ödülü veriliyor olsa, Prof. Zhu’nun bu ödülü en az bir defa kazanacağı yönünde olmuştur. Prof. Zhu, bütün hayatını, insanoğlunun doğayla uyum sağladığı sürdürülebilir bir çevrenin oluşturulması, gezegenimizin yeşil örtüsüne tekrar kavuşması yolunda harcadı Değerli Zhu Hoca, bu yöndeki çabasını son nefesine kadar sürdürdü.

DEVRİMİN ÇOCUĞU

Çin’in kuzey batısında Gansu Eyaleti’ndeki Lanzhou Üniversitesi Botanik Ekoloji fakültesinden 1962 yılında mezun olan Prof Zhu, altmış yıla varan uzun kariyeri boyunca Çin Ormancılık Akademisi’ne bağlı kuruluşlarda araştırmacı ve yönetici olarak çok çeşitli görevlerde bulundu.
Son derece yoksul bir köylü çocuğu iken üniversitede profesör olmasını, dünya çapında ün kazanmasını Mao Zedung önderliğindeki Çin Devrimine borçlu olduğunu belirtmeyi görev sayardı. Hatta, “devrim olmasa, bırakın çoban olmayı, hayatta kalmam bile mucize olurdu” diye anlatıyordu.

26 ÜLKEYE BİLİM TAŞIDI

Alanında çığır açan araştırma çalışmaları ve yorulmak bilmez hizmetleri sadece Çin ile sınırlı olmadı. Prof. Zhu, 26 ülkede, Tarla Ormancılığı (Agroforestry), marjinal arazilerin ekonomiye kazandırılması, bozuk orman alanlarının rehabilitasyonu, Pavlonya yetiştirme teknolojilerinin geliştirilmesi, genetik ıslah gibi konularda danışmanlık hizmetleri de verdi.
Bu ülkeler arasında Türkiye de yer alıyor. Prof. Zhu, ilk defa 2004 yılında ziyaret ettiği ülkemizde, Tarla Ormancılığı ve özellikle Pavlonya (Paulownia) türü hızlı gelişen, çoklu-işlevli ağaç türlerinin muhtelif toprak ve iklim koşullarına uyumu ve ülke ölçeğinde yaygınlaşacak Tarla Ormancılığı uygulamaları vasıtasıyla ekonomiye kazandırılması amacıyla çok önemli katkılar sağladı.
Prof. Zhu, son dönemde Bambu üzerinde önemli çalışmalar yaptı. INBAR (Uluslararası Bambu ve Rattan Organizasyonu) kuruluşunda üst düzey yöneticilik görevlerini üstlendi ve çok değerli katkılarda bulundu.
Geçirdiği beyin ve açık kalp ameliyatlarına rağmen, Prof. Zhu, insanların daha iyi ve kaliteli bir yaşam sürdürmesine yönelik olarak, doğal çevrenin iyileştirilmesi alanındaki çalışmalarını birkaç ay öncesine kadar aralıksız olarak sürdürdü.

TÜRK-ÇİN İŞ DER’İN DAVETLİSİYDİ

Prof. Zhu birçok defa ziyaret ettiği ülkemize, son olarak 2018 yılı Nisan ayında, İzmir’de, Çin İş Geliştirme ve Dostluk Derneği (Türk-Çin İş Der) ile Yaşar Üniversitesi tarafından ortaklaşa düzenlenen “Birinci İpek Yolu Sempozyumuna” konuşmacı olarak katılmak üzere gelmişti. Prof. Zhu, sempozyuma ve bunun ertesinde düzenlenen özel oturuma çok değerli katkılar sağladı.
Prof. Zhu, Türkiye ziyaretleri esnasında sağlam dostluklar kurdu. Ülkemizdeki potansiyel proje ortaklarıyla birlikte, Yunanistan ve Suriye gibi komşumuz olan ülkelerde hızlı gelişen ağaç türlerine dayalı plantasyon ormancılığı uygulamalara yönelik çalışmalarda da aktif olarak yer aldı.

'AĞAÇ ADAM'

1998 yılında emekli olmasının ardından Prof. Zhu, enerjik faaliyetlerini sürdürmekten geri durmadı. 1987 ila 1998 yılları arasında, Tarla Ormancılığı ve çoklu-amaçlı ağaç türleri konusunda sekiz adet uluslararası çalıştay düzenleyen Zhu Hoca, 1999- 2015 yılları arasında Çin Bilim ve Teknoloji Bakanlığı’nın desteği kapsamında 19 çalıştay düzenledi. Bu çalıştaylar, üçüncü ülkelerde bambu ve rattan yetiştirilmesine dayalı geliştirme projelerini konu alıyordu.
Zhu Hoca, ayrıca, uluslararası düzeyde 25 eğitim programı da düzenledi. Söz konusu eğitim programlarına 64 ülkeden 1.500’ün üzerinde uzman profesyonel kişiler katıldı.
Kariyeri boyunca aldığı, bu sayfada sıralanamayacak kadar uzun bir listede yer alan sayısız ulusal ve uluslararası ödüllerin yanı sıra “Ağaç Adam” ve “Pavlonya’nın Babası” unvanlarını da kazanan Zhu Hoca, Çin ile sınırlı olmaksızın, bütün dünyaya mal olmuş gerçek bir bilim insanı olarak anılacak ve hatırlanacaktır.

YEŞİL İPEK YOLU’NDA BİRLİKTE YÜRÜYECEĞİZ

Zhu hoca, sanki Anadolu ereniymiş gibi son derece alçakgönüllüydu ve her zaman gülen yüzüyle tanıştığı kişide derin iz bırakırdı. Her konuyu olabildiğince basit şekilde anlatmak konusunda ustalaşmıştı. Anlatmaktan, öğretmekten erinmezdi.
Çin ve onlarca ülkede yetiştirdiği öğrencilerinin “Yeşil İpek Yolu” üzerindeki yürüyüşlerine, Zhu Hocanın çalışmaları ve dünya görüşü ışık tutuyor. Birlikte yürüyeceğiz.