Perakende sektörü fiyatlarda artış bekliyor
TEPAV’ın yayımladığı TEPE anketinin katılımcılarının yüzde 71’i, perakende sektöründe önümüzdeki üç ayda fiyat artışı bekliyor. Perakende sektöründe yükselen maliyetler, alım gücünün düşmesi ve talebin daralması da kötüleşme beklentilerine yol açtı
Perakende sektörü önümüzdeki üç ayda satış fiyatlarında artış bekliyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV)’nın yayımladığı Perakende Güven Endeksi (TEPE)’nde, ankete katılan katılımcıların yüzde 71,4’ü önümüzdeki üç ayda satış fiyatında artış beklediğini söyledi. TEPE, ocak ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,0 puanlık azalış, bir önceki aya göre ise 1,3 puanlık artışla -11,9 puan değerini aldı. Katılımcılar arasında, önceki üç ayda işlerin durumunun kötüleştiğini belirtenlerin oranı Ocak 2024’te yüzde 62,7’den yüzde 59,2’ye, önümüzdeki üç ayda işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı da yüzde 45,5’ten yüzde 45’e geriledi.
TALEP DARALMASI DA BEKLENTİYİ DÜŞÜRDÜ
Ocak 2024’te TEPE anketi katılımcılarından önümüzdeki üç ayda işlerinde iyileşme bekleyenlerin oranı yüzde 22,1’den 25,1’e yükselirken işlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 32,3’ten yüzde 29,9’a geriledi. Katılımcıların yüzde 45’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. TEPAV’a göre iyileşme beklentilerinde mevsimsel ve sezonluk etkiler belirleyici olurken, kötüleşme beklentilerinde yükselen maliyetler nedeniyle satış fiyatlarının artması, alım gücünün düşmesi ve talebin daralması gibi gerekçeler öne çıktı. Önümüzdeki üç aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri Ocak 2024’te -9,6 puan oldu. Buna göre önümüzdeki üç aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 0,3 puan, bir önceki yılın aynı ayına göre 2,0 puan azaldı.
ZAYIFLAMA EĞİLİMİ
TEPAV’dan yapılan açıklamaya göre, TEPE değerinin yıllık değişiminde geçmiş üç ayda işlerin durumuna yönelik değerlendirmelerdeki kötüleşme ve gelecek üç aya ilişkin satış beklentisindeki zayıflama etkili oldu. Mevcut stok düzeyinin normalin altında olduğu yönündeki 13,9 puanlık değişim ise endekse olumlu yansıdı. İşlerin (geçen yılın aynı dönemine göre) durumuna yönelik değerlendirmeler, Ocak 2024’te -29,5 puan değerini alarak Aralık 2023’e göre 4,5 puan azalırken Ocak 2023’e göre 12,0 puan arttı.
YÜZDE 51,5 İŞLERDE DÜŞÜŞ VAR DEDİ
Ocak 2024’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 22’si geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 51,5 olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 26,5 oldu. TEPAV’ın ankete ilişkin değerlendirmelerine göre soru bazında ve alt endekslerin denge değerleri önceki üç ayda işlerin gelişiminde, endekslerin yüksek oranlı negatif değerler alması dikkat çekti. Benzer şekilde, önümüzdeki üç ayda tedarikçilerden sipariş ve satış beklentilerine ilişkin göstergeler de olumsuz görünüme işaret etti. İlerideki üç ayda satış fiyatı beklentisi ise önceki yılın aynı ayına göre gerilese de yüksek seviyede olduğu görüldü. Eğilimler incelendiğinde ise, Ocak 2024’te “geçtiğimiz 3 ayda işlerin gelişimi” ve “önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden satış beklentisi” dışındaki tüm değerlendirme ve beklentiler Ocak 2023’e kıyasla iyileşirken satış fiyatında artış bekleyenlerin oranı ise geriledi. Bir önceki aya kıyasla bakıldığında ise “mevcut stok düzeyi” dışındaki tüm değerlendirme ve beklentiler Aralık 2023’e kıyasla olumsuz yönde değişirken “önümüzdeki 3 ayda satış fiyatı beklentisi” ise arttı. Perakende güvenine bölgeler itibarıyla bakıldığında, -14,6 değeriyle en fazla güven düşüşü Batı Karadeniz'de olurken, -13,9'le Batı Marmara, -10,6 değeriyle de İstanbul takip etti.
