‘Pestisitli ürün imha ediliyor’
İhracat aşamasında pestisit kalıntısı tespit edilen ürünlerle ilgili ne gibi işlemler yapılıyor? Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu ve Antalya Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Manavoğlu sorularımızı yanıtladı
İhraç edilen tarım ürünlerinin pestisit kalıntısı nedeniyle geri dönmesi ve ardından Türkiye’de serbest bırakıldığı iddiaları tartışılıyor. Kalıntı nedeniyle dönen ürün sayısının basına yansıdığı gibi fazla olmadığını belirten Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Kesinlikle yurt içinde kalıntılı ürünlerin satılması söz konusu değil.” dedi.
Antalya Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Ali Manavoğlu, yurt içi denetim sonuçlarının da açıklanmasını istedi, tüketicilere uyarılarda bulundu.
Aydınlık’a konuşan Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Birçok üründe kalem olarak dönüşler söz konusu ama öyle tahmin edildiği kadar da fazla ürün dönmüyor. Aldığımız bildirimler binde 3’ün altında. Çok iyi seviyelerde olduğumuzu düşünüyoruz ama tabi bununla da yetinmiyoruz, daha alacak çok yolumuz var.” dedi.
BİYOLOJİK MÜCADELE
Çavuşoğlu, tarımda biyolojik mücadelede yeterli olamadığımızı da belirterek, şöyle konuştu:
“Biyolojik mücadeleye teşvikler var ama her ürün için biyolojik mücadelede istediğimiz noktalara gelemedik. Onun için bu eksik giderilene kadar maalesef zirai ilaçlarla bu eksikliği tamamlayacağız.
“Burada dikkat edilmesi gereken bu ilaçlar zamanında hasat edilmediği için kalıntılar söz konusu olabiliyor. Tabii ki biyolojik mücadeleler de devam ediyor ama ilaç konusunda özellikle altını çizerek söylüyorum zamanında hasat edilmediği için kalıntılar söz konusu. Bu anlamda da çok sık olmasa da zaman zaman yurt dışından özellikle Bulgaristan kapısından Kapıkule’den geri dönüşlerimiz oluyor.
"Bulgaristan’ın kendi uygulamalarından kaynaklı dönüşler… Bizimle çok ilgisi olmayan fakat kendi içişleri ile ilgili dönüşler bunlar. Birçoğunda pestisit olmadığını görüyoruz zaten. Keyfi uygulamalar söz konusu. Fakat dönenler de bazen pestisit kalıntılarına rastlıyoruz.”
ORAN MEVZUATA UYGUNSA TEKRAR İHRACATA GİDİYOR
Peki ürün döndüğünde ne oluyor? Çavuşoğlu, bu sorumuzu da şöyle yanıtladı:
“Çok ağır şartlarda kontroller gerçekleştiriliyor. Eğer ürün mevzuat hükümlerine uygunsa yani bizim mevzuatımızda da kalıntı oranlarının altındaysa ihracatçı tekrar ihraç işlemi gerçekleştirerek zararını minimuma indirmeye çalışıyor. Bu arada çok ciddi zaman kayıpları da söz konusu. O ürünün yeniden hazırlanması, tekrar ihracata geri dönüyor olması 10 günün üzerinde sürelerde gerçekleşiyor ve Avrupa ülkelerinde de ciddi reklamasyon cezaları ile karşı karşıya kalıyoruz. Bunun da ülke açısından ciddi zararları söz konusu.”
MARKETTE GÖRSENİZ ANLARSINIZ
Ümit Mirza Çavuşoğlu, sosyal medyada kalıntılı ürünlerin yurt içinde serbest bırakıldığı iddialarıyla ilgili de şunları belirtti:
“Bu tip ürünlerin gerek ambalajı gerek işleme şekilleri yurtiçi için uygun değil. Bunu marketlerde ya da pazarlarda gördüğünüzde hemen anlarsınız. Bu tip ürünler uygun olsa bile getirilmiyor, maliyetleri de çok yüksek. Mevzuat hükümlerinde kalıntı oranları yüksekse direk imha ediliyor. Bunu çok net söylüyorum. İhraç edilen ürünler özellikle geri döndükten sonra kesinlikle yurtiçine sürülmesi hem çok zor hem de hiç bir ihracatçının işine yarayacak bir işlem değil. Türk halkı ihracattan dönen ürünlere maruz kalmıyor. Net olarak söylüyoruz kesinlikle yurt içinde kalıntılı ürünlerin satılması söz konusu değil.”
ÇARŞI PAZARDAKİ SONUÇLAR DA AÇIKLANMALI
Antalya Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Ali Manavoğlu, pestisit kalıntısıyla ilgili sosyal medyada yanlış bilgilerin olduğunu belirterek şöyle konuştu:
“İhraç edilen bir ürününüzde uygun olmayan bir pestisit tespit edildiği noktada o ürün ilgili bakanlık tarafından gümrükte tekrar kontrol ediliyor. Bakanlık bunu tespit ettiği takdirde hiç bir şekilde bu ürünleri piyasaya sokmuyor. Örneğin Tarım ve Orman Bakanlığı bir analiz yaptı. Bizim kapsamlarımıza bizim kodeksimize uygun çıktı ve bu noktada gümrüğe ilgili yazıyı yazar ve iç piyasaya gelebilir. Bu noktada bakanlığın kuralları katı. Bununla ilgili yönetmeliğimiz de var. O yönetmeliğin uygulamasını da ilgili birimler zaten gerçekleştiriyor.”
Manavoğlu, iç piyasadaki ürünlerin kontrolünün de önemli olduğunu belirterek “Bizim burada istediğimiz aslında iç piyasadaki ürünlerin kontrolü yani pazar yerindeki ürünler, süpermarkettekiler, hallerdekiler… İhracat noktasında çok ciddi kontroller yapılıyor. Ama biz iç piyasada kendi tüketicimizin tükettiği ürünlerle ilgili de veriler istiyoruz. Bakanlık nasıl taklit tağşiş listesini açıklıyorsa pestisit sonuçlarını da açıklayabilir. X firmadan, Y firmadan almış olduğu ürünlerde neler tespit edildi. Bunları da merak ediyoruz.” diye konuştu.
TÜKETİCİYE UYARILAR
Dubai çikolatasındaki fıstıklarla ilgili çıkan iddialarla ilgili de konuşan Manavoğlu, “Hepsi hurafe. Tamamen sosyal medya polemiği. Eğer bir ürün Türk Gıda Kodeksine uygun değilse o ürünün imhası kesinlikle gerçekleşir. Tekrar iç piyasaya grime ihtimali yok. Bu noktada tüketicilerde çok fazla şüphe olmasın.” dedi.
Sıfır pestisit gibi bir şansımız olamadığını belirten Manavoğlu, tüketicilere de şu uyarıları yaptı: “Özellikle sirke, mikrobiyal anlamda etkili. Yeşillikleri mutlaka sirkeli suda bekletmek lazım, mikrobiyal faaliyetleri azaltıyor. Evimizde yapabileceğimiz en güzel işlem, ürünü akan suyun altında yıkamak. Hemen hemen pek çok üründe az miktarda da olsa çıkıyor.”