ABD uyardı: Oraya giderseniz çıkamazsınız
Putin, Petersburg Forumu’nun açılışında Kiev’in ayda 50 bin asker yitirdiğini açıklarken Ukrayna, çifte vatandaşlığı olanların ülkeden çıkmasını yasakladı, askerlik muafiyetini kaldırdı, yeni önlemler de kapıda
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in de katıldığı Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu (SPIEF) çarşamba günü başladı. 1997'den beri düzenlenen etkinliğin ilk gününde uluslararası haber ajanslarının yöneticileriyle bir araya gelen Putin, bir soru üzerine “Tahminlerimize göre Ukrayna ordusu her ay yaklaşık 50 bin personel kaybediyor” dedi ve bunun Rus güçlerinden beş kat daha fazla olduğunu açıkladı. Putin ayrıca Ukrayna'nın telafi edilemeyen kayıplarının Rusya'ya oranla en az beş kat daha fazla olduğunu söyledi. Rus liderin açıklamalarına göre şu anda Kiev'in elinde bin 348 Rus savaş esiri var, Moskova ise 6 bin 465 Ukraynalı askeri esir olarak tutuyor.
Putin, Ukrayna'nın ayda yaklaşık 30 bin askeri harekete geçirme kapasitesine sahip olduğunu ancak “çok fazla gönüllü olmadığını” açıkladı. “Bu sorunu çözmüyor” diyen Rus Devlet Başkanı, “Seferber edebildikleri tüm insanlar savaş alanındaki kayıpların yerini almaya gidiyor” dedi. Putin, Ukrayna'da zorunlu askerlik yaşının düşürülmesi yönündeki baskının ABD'den geldiğinin “herkesçe bilinen bir sır” olduğunu söyledi.
UKRAYNA GESTAPOSU (SPU) SOKAKTAN ADAM TOPLUYOR
Kiev rejimi cephedeki asker sıkıntısını çözmek türlü çareler arıyor. Geçen günkü haberimizde Ukrayna'nın “tahıl anlaşmaları” ile “iyi ilişkiler” kisvesi altında Afrika kıtasına girerek ön saflarda savaştırmak üzere “gönüllü” topladığını, özellikle Fransız etkisinin olduğu ülkelerde üst üste büyükelçilikler açtığını duyurmuştuk. Birçok Batı ve Orta Asya ülkesinden “gönüllülerin” Ukrayna savaşmaya giderek safları sıklaştırdığı zaten bilinen bir gerçek.
Fakat bir de işin Ukrayna boyutu var. Kiev rejimi, nisan ayında cepheye gitme yaşını 27'den 25'e düşürdü. Putin daha önce Washington'ın bu yaş sınırını önce 23'e, “daha sonra 18‘e ya da belki de doğrudan 18’e” çekmek istediğini söylemişti. Telegram kanallarında her gün sokaktan çevrilerek yaka paça ya da daha kötü durumlarda gasp edilerek Ukrayna Güvenlik Servisi'nin (SPU) araçlarına bindirilen gençlerin görüntüleri yayınlanıyor. Bazı Ukraynalılar ülkeden kaçmak için hayatlarını riske atmaya hazır. Geçen hafta Ukrayna Sınır Muhafızları, en çok kullanılan kaçış rotası olan Macaristan ve Romanya sınırı boyunca uzanan Tisza nehrini geçmeye çalışırken boğulan 45 kişinin cesedine ulaştıklarını bildirdi.
Ukrayna basınında çarşamba günü çıkan haberlere göre Kiev, savaş alanına dönmeyi seçen asker kaçaklarını kabul etmeyi de değerlendiriyor. Zelenskiy'in mayıs ayında, bazı mahkumların askere alınmaları halinde şartlı tahliye edilmelerinin yolunu açan yeni bir yasayı onayladığını ve Adalet Bakanı Denis Malyuşka'nın aynı ayın sonlarına doğru ilk kez orduya katılmak üzere bazı hükümlülerin serbest bırakıldığını açıkladığını hatırlatalım.
ARTIK BİR HAPİSHANE
Ve Zelenskiy yönetimi son gelen haberlere göre meseleyi çözmek için yepyeni bir yönteme başvurdu. Sınır Servisi Sözcüsü Andrey Demçenko çarşamba günü yaptığı açıklamada, çifte vatandaşlığa sahip Ukrayna vatandaşlarının ülkeyi terk etmelerinin yasaklandığını söyledi: “Artık bu kategorideki vatandaşların geçişine izin vermiyoruz.” Yetkili ayrıca çifte vatandaşlık sahiplerinin yeni seferberlik yasası uyarınca “artık askerlikten de muaf olmadıklarını” da sözlerine ekledi. Daha önce oturma izniyle yurtdışında yaşayan Ukraynalılar dahi askerlik hizmetinden muaf tutuluyordu. Onların için de bu ayrıcalığın sona erdiğini söylemeye gerek yok sanırım.
Gelişmeler üzerine Kiev'deki ABD Büyükelçiliği, Ukrayna vatandaşı olan Amerikalıları Ukrayna'ya seyahat etmemeleri konusunda uyardı. Yapılan açıklamada, “Ukrayna, daha önce 18 ila 60 yaş arasındaki bazı Ukraynalı erkeklerin ülkeden ayrılmasına izin veren 'yurtdışında ikamet’ istisnasını kaldırdı” denildi ve “ABD-Ukrayna çifte vatandaşlarının artık ülkeden ayrılamayabileceği” belirtildi. Diplomatik misyon daha sonra Ukrayna'da bulunanlara “yerlerinde kalmalarını ve tüm yerel emirlere uymalarını” tavsiye ederken, “şu anda Ukrayna'da olmayanları” oraya seyahat etmemeleri konusunda uyardı. Açıklamada, “ABD pasaportuyla bile olsa ayrılmanıza izin verilmemesi riski son derece yüksektir.” değerlendirmesi yapıldı.
KADINLARI DA UNUTMADILAR
Buraya kadar okuduklarınız bugüne kadar olanların bir özetiydi fakat Ukrayna Başbakan Yardımcısı Irina Vereşçuk çarşamba günü gelecekte olabileceklere dair ipuçları vererek, kadınları askere almanın erkekleri savaş rolleri için daha rahat kullanabilmek anlamına geleceğini söyledi. Ukrayna'da kadınlar “şimdilik” zorunlu hizmete tabi olmamakla birlikte askerlik yapabiliyor. Savunma Bakanlığı'nın salı günü 180 binden fazla kadının askerlik hizmeti verdiği yönündeki ifadelerini yorumlayan Vereşçuk, kadın nüfusunu “yönetici pozisyonları da dahil olmak üzere zorunlu askerlik merkezleri sistemi için büyük bir personel havuzu” olarak tanımladı.
SAVAŞI BİTİRME FORMÜLÜ
Vladimir Putin, Sankt Petersburg'daki forumda Ukrayna'nın insan gücü sorunu dışında savaşın gidişatına ve ABD'nin sürdürdüğü role dair çok önemli açıklamalar yaptı. Çeşitli ülkelerin haber ajansları ie bir araya gelen Rus lider, Batı'nın Ukrayna'ya yapılan mühimmat sevkiyatlarına ilişkin olarak şunları söyledi: “Bir savaş bölgesine silah göndermek her zaman olumsuzdur. Hele silahları gönderenler sadece teslim etmekle kalmayıp aynı zamanda kontrol de ediyorlar ise daha da olumsuzdur. Bu çok ciddi ve çok tehlikeli bir adımdır, çok ciddi sorunlara yol açabilir.” Putin, Ukrayna'da Alman tanklarını görmeyi de “şok edici” olarak nitelendirdi.
Rusya Devlet Başkanı sözlerini şöyle sürdürdü: “Eğer birileri bu tür silahları savaş bölgesine göndermeyi, topraklarımızı vurmayı mümkün görüyor ise neden biz de benzer silahları, bu ülkelerin hassas bölgelerine karşı kullanılacakları dünyanın bazı bölgelerine göndermeyelim? Asimetrik olarak karşılık verebiliriz. Bunu düşüneceğiz. Bu ülkelerin bize karşı bir savaşın içine çekildiğini görürsek ve bu onların Rusya'ya karşı savaşa doğrudan katılımı anlamına gelir ise o zaman benzer şekilde hareket etme hakkımızı saklı tutarız.”
SEÇİMLERDEN SONRA İLİŞKİLERİMİZ DEĞİŞMEZ
Rus Devlet Başkanı savaşı bitirecek basit formülü şu anektod üzerinden anlattı: “Bir keresinde Sayın Biden'a ne söylediğimi size anlatayım. Bana bir mektup gönderdi, ben de ona yazılı olarak cevap verdim: Ukrayna'daki çatışmaları durdurmak istiyorsanız, silah vermeyi bırakın. Ve bu eylemler iki, en fazla üç ay içerisinde duracaktır.” Putin'e göre Avrupa ülkeleri kendilerine daha fazla güvenir ve “ulusal çıkarlarını savunacak cesarete” sahip olur ise krize çözüm bulmak mümkün olabilecek.
Konu kaçınılmaz olarak Amerika'ya gelince Putin sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Küresel liberalizmin lideri olma arzusu ABD'yi içeriden yıkıyor. Uluslararası politika alanında, iç politikada ve aynı zamanda ekonomi politikasında, ABD'deki mevcut yönetim birbiri ardına hatalar yapıyor. Bazen olanlara baktığınızda siz bile şaşırıyorsunuz.” Rus lider, Amerika'nın “Ukrayna için değil dünyadaki liderliği için savaştığını” ve ABD başkanlık seçimlerinden sonra Washington-Moskova ilişkilerinde gerçek anlamda hiçbir şeyin değişmeyeceğini söyledi. Moskova'nın Donald Trump ile hiçbir zaman “özel bir ilişkisi” olmamıştır diyen Putin, eski ABD Başkanı'na karşı “adli bir zulüm” uygulandığını da ekledi.