Piyasaya değil üretime baktı: Merkez'den cesur adım

Kritik faiz adımı sonbaharla birlikte geldi. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (Kurul) dün yaptığı toplantıda yüzde 19 olan politika faizini yüzde 18'e çekti. Kurul'dan yapılan açıklamada, “Parasal duruşun sıkılığı ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı etki yapmaya başlamıştır” denilerek aslında bu faiz adımının neden atıldığı gayet net olarak ifade edildi. Buna göre son dönemde özellikle işletme sermayesi zayıf üretici kesimler finansmana erişim sorunları yaşıyordu. Bunu hem bankacılık sektörüne yönelik tablolardan hem de bizzat sanayici ve tüccar kesimin açıklamlarından izliyorduk. Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu da aslında iki hafta önce bir toplantıda yaptığı sunumda çekirdek enflasyona işaret ederek, bir faiz indirimi adımının geleceği sinyalini vermişti. Hemen her piyasa yorumcusu Merkez Bankası'nın doğru iletişim yapmamakla suçlasa da Kavcıoğlu, hem göreve geldiğinde verdiği enflasyonun üzerinde faiz taahhüdü hem de çekirdek enflasyonun dikkate alınacağına ilişkin açıklaması ile bu ayki Kurul toplantısında alınacak karara ilişkin bir iletişim yapmıştı.

GELİP GEÇİCİ GÖZÜYLE BAKIYOR

Kurul faiz kararı sonrası yaptığı açıklamada, “Yüksek küresel enflasyonun, enflasyon beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmekle birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları enflasyondaki yükselişin talep kompozisyonundaki normalleşme, arz kısıtlarının hafiflemesi ve baz etkilerinin devreden çıkmasıyla birlikte büyük ölçüde geçici nitelikte olacağını değerlendirmektedir. Bu çerçevede, gelişmiş ülke merkez bankaları destekleyici parasal duruşlarını sürdürmekte, varlık alım programlarına devam etmektedir” diyerek, küresel düzeydeki fiyat artışlarının geçici olduğuna yönelik görüşlere katıldığını bildirmiş oldu. Öte yandan Kurul'un açıklamasında faiz indiriminin temel nedenine ilişkin şu detaylı görüşe yer verildi: “Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılmaya bağlı talep gelişmeleri etkili olmaktadır. Bu etkilerin arızi (gelip geçici) unsurlardan kaynaklı olduğu değerlendirilmektedir. Diğer taraftan, güçlü parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkileri devam etmektedir. Parasal duruşun sıkılığı ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı etki yapmaya başlamıştır. Bunun yanında, bireysel kredilerin ılımlı seyre dönmesi için makroihtiyati politika çerçevesi güçlendirilmiştir. Kurul, para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri değerlendirmiştir. Bu çerçevede para politikası duruşunda güncellemeye ihtiyaç bulunduğu değerlendirmesi yapılmış ve politika faizinde indirim yapılmasına karar verilmiştir.”

DOLAR 8.80 TL'Yİ GÖRDÜ

Buna göre ekonomi yönetimi bir yandan BDDK eliyle tüketime gidecek kredi arzından kısıtlamalar yaparken diğer yandan üretim cephesini destekleyecek ticari kredilere erişim için faiz adımını atmış oldu. Elbette bu herkesin beklediği ama görmezden geldiği faiz indirim kararı sonrası dolar kuru 15 kuruş birden sıçradı. Karar öncesi 8.65 TL olan kur gün içinde yüzde 1.25'ten fazla değerlenerek 8.80 TL'yi gördü. Dolar kuru daha sonra 8.76 TL seviyelerine çekildi. Tüketici enflasyonu ağustosta yüzde 19.25 olmuştu. Eylül ayında enflasyonun bir miktar aşağı gelmesi beklenebilir. Ekim ayıyla birlikte ise baz etkisi devreye girecek ve yıllık enflasyonda geri gidiş göreceğiz. Buna karşın ithalat ve enerji fiyatları etkisiyle baz etkisi kalktığında yeni bir yukarı yönlü gidiş muhtemel. Bu anlamda Başkan Kavcıoğlu'nun da işaret ettiği çekirdek enflasyon göstergelerini izlemek gerekecek.